Enerzjytransysje mei groeipine: in Frysk eksperimint moat soelaas biede

Sinneparken en wynparken, dy binne hurd nedich om mear griene stroom op te wekken. De lêste jierren sjitte sy dan ek as poddestuollen út de grûn.

Dat soarget ek yn Fryslân foar problemen. It stroomnet sit sa ôfgryslik fol, dat meardere parken mar 50 persint fan harren pykkapasiteit brûke kinne. Deasûnde, want dy duorsume enerzjy giet ferlern.

Enerzjy-opwekker GroenLeven en netbehearder Alliander begjinne dêrom mei it eksperimint 'Sinnewetterstof': "We willen leren hoe je met een waterstofinstallatie een systeem maakt waarmee je toch alle energie kan transporteren", seit Ben Tubben, projektlieder by Alliander.

"Je zet een deel van de opgewekte stroom om in waterstof. Daardoor kun je toch energie transporteren en mogelijk het volledige zonnepark benutten", seit hy.

"Die waterstof gaat in principe via vrachtwagens naar tankstations. Die vrachtwagens rijden zelf ook op waterstof, natuurlijk. Voertuigen die al op waterstof kunnen rijden, kunnen dat dan vervolgens gebruiken. Denk daarbij aan waterstofbussen of sommige taxibedrijven.", seit Tubben.

It projekt duorret foarearst fiif jier en kostet ûngefear fiif miljoen euro, seit Tubben: "De financiering is deels van de overheid, ook wij als overheidsbedrijf betalen mee. We betalen vooral om te leren. Dit is een optie voor de toekomst, terwijl je anders mogelijk veel geld kwijt bent aan het uitbreiden van je elektriciteitsnet. Op deze manier willen we kijken of daar ook andere manieren voor nodig zijn."

"Ik denk dat mensen vaak denken dat we meer elektriciteitskabels bij moeten bouwen", seit Willem de Vries, projektlieder fan GroenLeven, "Dat kan niet. Mensen moeten zich beseffen dat we nog veel meer duurzame energie nodig hebben."

"Veel van die energie is afhankelijk van het weer, het gaat dus wat op en neer. Op de pieken produceer te meer dan dat je nodig gaat hebben. Dat moet je niet weggooien. Het omzetten van overtallige energie moet dus op locatie gaan gebeuren", neffens de Vries.

Alliander en GroenLeven wolle it eksperimint net efter sletten duorren hâlde, seit de Vries: "De resultaten worden uitgebreid gedeeld. Hier zit gemeenschapsgeld in en het is belangrijk dat dat gedeeld wordt. Je moet je ook bedenken dat wij niet de enige zijn die de energietransitie moet trekken. Alles blijft transparant, we hebben alle andere bedrijven ook nodig om het energieprobleem op te lossen."

Neffens Tubben is Easterwâlde bewust keazen as startplak foar it eksperimint: "Dit is een gebied waar veel ruimte is, hier ligt al een park van 50 megawatt, maar er is hier ook al een probleem. Je kunt nauwelijks nog uitbreiden als zonnepark, omdat het net zo vol is."

"Dit zal zeker niet het enige systeem in Nederland zijn. Voorlopig nog wel, we moeten eerst leren wat dit voor toekomst heeft. Hopelijk kunnen we aan het eind van het experiment zeggen dat dit een goede optie is om energie te transporteren. Dat windparken en zonneparken dit als optie zien om hun volledige capaciteit te benutten. We staan hier in de toekomst", seit Tubben.