Recensie #Maten: Decor van allure houdt Iepenloftspul Jorwert overeind

Het lijkt een beetje sneu. Als gevraagd wordt hoe je de voorstelling vindt en het antwoord is: het decor is prachtig! Maar het is Ekko de Bakker gewoon weer gelukt om voor het iepenloftspul van Jorwert een fantastische podiumopbouw te maken.

Een decor dat de voorstelling niet alleen mooier maakt, maar ook bij elkaar weet te houden. Sterker nog, overeind houdt.

Dat wil niet zeggen dat de voorstelling zelf niet goed zou zijn. Er gebeurt van alles en er wordt knap gespeeld. Maar toch ontbreekt er iets.

Noem het betovering. Het stukje magie, waar Jorwert normaal gesproken toch het patent op heeft. #Maten, de jubileumvoorstelling van het Jorwerter iepenloftspul, dat 70 jaar bestaat, blijft nu over het algemeen aan de oppervlakte hangen.

Tjerk Kooistra heeft het anders vooraf duidelijk aangegeven: #Maten is niet een vervolg op #Freonen van twee jaar geleden. Het verhaal over vijf vrienden die toen op een kantelpunt in hun leven stonden, niet goed wisten hoe ze met de toekomst aan moeten en hulp zochten en kregen van hun oude schoolmeester.

Een voorstelling met emotie en diepgang, die niet voor niets een Gouden Gurbe kreeg voor de beste voorstelling van dat jaar.

#Maten gaat wel over diezelfde groep van vrienden. Met dezelfde personen. Ouder nu en door het leven en de liefde beschadigd. Ze wonen samen in het oude schoolgebouw van hun kindertijd, dat inmiddels getransformeerd is tot een soort evenementencomplex.

Ze willen zich er eigenlijk niet bij neerleggen dat hen leven en carrières mislukt lijken. En roepen opnieuw de hulp in voor hun oud-schoolmeester om weer op het goede spoor te komen.

Kooistra heeft deze keer volledig gekozen voor de humor in een soort misdaadkomedie. Een humoristisch verhaal dat de draak steekt met heel wat maatschappelijke issues van tegenwoordig.

Ga er maar aan staan: boeren, homo's, moslims, vrouwenemancipatie, spirituele bewustwording, dementie, de drugsmaffia op het platteland en zelfs de Zwarte Piet-discussie. Het komt allemaal voorbij.

Kan over al die onderwerpen die best gevoelig liggen dan ook hardop worden gelachen? Jazeker en zonder onderscheid.

Wel lijken de onderwerpen er af en toe wel bijgesleept te zijn om als kapstok te dienen voor een ware tsunami aan grappen. Soms vindingrijk en werkelijk kostelijk gevonden, af en toe helaas vrij banaal en soms zelfs gewoon vrouwonvriendelijk.

De overgang is voor vrouwen meer een ondergang, waarmee mannen maar worden opgescheept. En mannen, wees waakzaam: de liefde maakt blind, maar het huwelijk opent de ogen.

De emoties zijn op één hand te tellen, maar de grappen komen in salvo's over je heen. Daarmee krijgt de voorstelling wel een beetje het niveau van een 'lach-of-ik-schietshow'. En dat is jammer.

Enfin, het premièrepubliek leek het allemaal kostelijk te vinden en gaf Kooistra graag alle ruimte voor zijn creatieve 'gedachtenspinsels'.

Een mooie vondst hoe hij dan met een knipoog naar de misdaadseries op televisie de Albanese onderwereld laat betreden. Dat kan omdat Freek als een van jongens van de vriendengroep verliefd wordt op de dochter van de maffiabaas Pappie.

Als de groep dan gedwongen wordt om met de opzet van een restaurant drugsgeld wit te wassen, is de ellende al gauw niet meer te overzien. Het moet immers eerst op z'n ergst komen, wil het beter worden.

Leuk om te zien hoe de vrienden zich laten inspireren door de televisieserie La Casa de Papel om geld bij elkaar te krijgen, zodat de Albanese gangsters kunnen worden terugbetaald. Maar om dan van het Partizanenlied Bella Ciao een meezinger te maken in de sfeer van 'er staat een paard op de gang', komt een beetje goedkoop over.

Gelukkig kunnen de prestaties op het podium wel weer beklijven. Jorwert blijft Jorwert. Met name Mayte Veenstra overtuigt als Dadzjana, de dochter van de maffiabaas. Het zou toch mooi zijn als bijvoorbeeld Tryater dit talent voor Fryslân kan behouden.

Maar ook Skelte Anema voelt zich duidelijk thuis op het podium in zijn rol van de weerbarstige boer. Wat dat betreft ook complimenten voor Sybrecht Speerstra als zijn vrouw.
Ook zij speelt met passie.

Als ik mij dan toch laat verleiden tot het noemen van namen, kan ik niet voorbijgaan aan oude rot in het vak Arjen Toering. Heerlijk om hem als oud-schoolmeester weer bezig te zien. Al werd mij dit keer 'nut en noodzaak' van zijn rol in het geheel niet echt duidelijk.

Als je je met de onderwereld inlaat, komt het in ieder geval niet goed, dat mag duidelijk zijn. De verleiding is groot, maar daarna komt de ellende. Dan lijkt alles grauw en donker. Want "in het riool zwemmen geen witte zwanen", wordt door de vrienden opgemerkt. Een prachtige beeldspraak. En hoe waar.

Toch had ik deze avond graag iets meer van die witte zwanen op het podium gezien. Die ons als toeschouwers meenemen en in vervoering en bewondering kunnen brengen.
Met een beetje meer diepgang. Dat gebeurde nu net te weinig.

Tenslotte toch weer een glimlach. De toeschouwers kregen namelijk bij het stembiljet voor de Gouden Gurbes allemaal ook wat Albanese bankbiljetten in het handje.

Drugsgeld natuurlijk, dat als smeergeld moet dienen om onze stemmen te kopen. Ook weer heel leuk gevonden. Maar het werkt niet, ben ik bang.