De Tocht verdeelt recensenten: van "prachtig" tot "alom rammelend"

De Tocht, een musical die gaat over 'De tocht der tochten', laat zien wat er allemaal bij een Elfstedentocht komt kijken. De musical wordt opgevoerd in het Friso Theater in Leeuwarden, waar ruimte is voor bijna 1500 bezoekers. Om de tribune heen ligt een draaiende ijsbaan, grote schermen vormen de achtergrond.

Trouw begint met "Spektakel over de Elfstedentocht drijft op prachtige beelden" en geeft de voorstelling vier sterren. Volgens recensent Bianca Bartels wordt het publiek door de meters grote projectieschermen "het verhaal en vooral de sfeer in [...] getrokken". Trouw noemt De Tocht een groter spektakel dan Soldaat van Oranje, maar vindt het verhaal wel veel dunner.

Voor recensent Harrie Nijen Twilhaar van de Telegraaf reden om de musical drie sterren te geven.

De Telegraaf vindt dat De Tocht "groots uitgevoerd" wordt, maar plaatst er een paar flinke kritische kanttekeningen bij. "Dat het verhaal gaat over afzien, passie en verbroedering komt weliswaar grotendeels uit de verf", schrijft Nijen Twilhaar. "De verhaallijnen zijn echter flinterdun."

Projecties op de grote schermen en rondrijdende schaatsers maken het volgens de Telegraaf-recensent niet makkelijk om de aandacht bij de verhalen te houden.

Het AD laat weinig over van de musical. "Torenhoog waren de verwachtingen [...] over De Tocht. Wat is het dan jammer dat de makers alleen maar aan de zeer geslaagde vorm hebben gedacht en amper aan de alom rammelende inhoud."

Het verhaal komt volgens Jeroen Schmale van die krant traag op gang. "Het spel is erg matig", stelt de recensent vast. "Ook dat van Van Beurden (Nandi, hoofdrolspeler red.) de grote naam uit deze cast." Dat er bovendien Fries gesproken wordt op voor het publiek "cruciale momenten", maakt het er volgens hem niet makkelijker op. Twee sterren krijgt De Tocht van het AD.

"De personages en liedjes zijn inwisselbaar", is te lezen in de Volkskrant. De om de tribune heen draaiende ijsbaan maakt ook niet veel indruk op recensent Hein Janssen. "Het is een kwartiertje imposant, maar op den duur ook nogal saai", schrijft hij. Net als het AD laat de Volkskrant het bij twee sterren.

Maar dan is daar de recensie van de Leeuwarder Courant. Lof alom. "Musical van bijzondere klasse", is de kop. Wim Vervoort roemt bijna alles aan de voorstelling. Ook de grote projectieschermen, die volgens hem "onvergetelijke en ontroerende beelden" opleveren.

"Alles klopt bij de uitvoering", schrijft de LC. De krant geeft De Tocht de maximale score: vijf sterren. "Deze musical [...] verdient het om heel lang in Leeuwarden te blijven."

In de recensie van Henk te Biesebeek bij Omrop Fryslân klinkt ook enthousiasme door. "Een spektakel van formaat", vat Te Biesebeek samen. Hier en daar plaatst hij wel een kritische nooit. Er zitten nogal wat lagen in het verhaal, vindt hij. "Misschien net wat te veel lagen."

Het is een groot contrast. In Fryslân een pluim, daarbuiten minder goed begrepen. Een verschil dat nog duidelijker wordt als Vervoort het gebruik van Fries en Nederlands in de musical benoemt. "Gelukkig is [...] gekozen voor een natuurlijk aanvoelende afwisseling van Fries en Nederlands." Te Biesebeek sluit zich daar helemaal bij aan.

Hoe het kan dat de musical zo verschillend wordt ontvangen, blijft gissen. Wordt de kijker eenvoudiger meegenomen in het verhaal als die er zelf ook meer van weet? Het zou kunnen. Of is het toch het gebruik van Fries in dialogen en liedjes? Misschien zijn de verhaallijnen net wat minder dun als je het Fries wel begrijpt.