Oekraïense vluchtelingen: 'Na de oorlog ga ik naar huis'

Karen Bies maakte de FryslânDOK 'Na de oorlog ga ik naar huis', over de Oekraïense vluchtelingen die ze elke week Nederlandse les geeft in haar eigen dorp Oudega. De families komen uit Marioepol, Charkov en Kiev. Steden die zwaar zijn getroffen door de oorlog.
FryslânDOK 'Na de oorlog ga ik naar huis'
Zaterdag 5 november NPO2 15.30 uur (herhaling 6 november 13.20 uur)
Zondag 6 november Omrop Fryslân 17.00 uur (herhaling ieder uur)
FryslânDOK wordt Nederlands ondertiteld.
Karen met drie boeken © Dirk Hofstede
De families wonen in Earnewâld en Oudega. Karen: "Ik reageerde op een oproepje, waarin mensen gezocht werden die Nederlandse les konden geven aan de Oekraïeners in ons dorp. Vroeger heb ik Russisch gestudeerd. Omdat ik wist dat veel Oekraïeners geen Engels spreken maar wel Russisch, dacht ik me op die manier nuttig te kunnen maken.'
Olga Derenko © Dirk Hofstede
Olga Derenko is in Oudega gekomen met haar twee zoontjes Maksym (9) en Denys (7). Haar man Sergij is nog in Kiev. Hij gaat naar zijn werk, maar kan elk moment een oproep krijgen voor het leger. Met haar schoonmoeder Valentina en haar schoonzus Tanya en haar kinderen woont Olga in een appartement in Oudega.
Olga's eigen ouders wonen ook in Oudega, bij dorpsbewoners in de achtertuin in een chalet. Olga is vertaalster Engels van beroep. Zij heeft daarom bij het maken van deze FryslânDOK veel vertaalwerk voor haar rekening genomen.
Olga, Maksym en Denys bellen met pap © Dirk Hofstede
Dmytro en Iryna Kuznetsov komen uit Marioepol, een stad aan de zee van Azov. Beiden werken aan de rechtbank, Dmytro is rechter. Bij de Russische invasie op 24 februari 2022 vallen de eerste bommen op hun stad. Dmytro en Iryna pakken de auto in en gaan zo snel mogelijk, met drie kinderen en Iryna's moeder Nadya Marioepol uit.
Karen Bies over 'Na de oorlog ga ik naar huis'
Omdat Dmytro drie kleine kinderen heeft en omdat hij als rechter al in dienst is van zijn land, hoeft hij niet in het leger en mag hij Oekraïne verlaten. In Fryslân komen ze terecht in een vakantiehuisje in Earnewâld - daar heeft een collega-rechter uit Amsterdam zijn bungalow op It Wiid beschikbaar gesteld.
Iryna en Dmytro Kuznetsov © Jorrit Meinsma
Anna Begmenko en Alex Makarov zijn ondernemers in Charkov, een stad met anderhalf miljoen inwoners in het oosten van Oekraïne. Anna heeft drie restaurants en een coffeecorner, Alex heeft een fabriek in straattegels. Beiden hebben al hun geld in hun bedrijven gestoken, als de oorlog uitbreekt. Een bom vernielt één van Anna's restaurants. En na een raketinslag in een supermarkt is er van de koffiezaak ook niets meer over.
Na een week in een schuilkelder besluiten Anna en Alex te vluchten. Alex hoeft, net als Dmytro, niet in het leger omdat hij drie minderjarige kinderen heeft. Het gezin komt na een reis van tien dagen door Europa in Earnewâld terecht. Ze krijgen woonruimte boven de receptie van Camping It Wiid.
Anna en Alex en de kinderen © Dirk Hofstede
Na een paar weken arriveert ook Anna's tante Evdokiya in Oudega. Zij is 73 jaar en wordt opgevangen in het gezin van Hilda en Sietze en hun zoontje Djurre (2). Een tweede kindje is op komst.
Het vraagt veel, als je vluchtelingen herbergt in je eigen huis. Hilda: "Maar het voelde meteen goed, het ging heel natuurlijk. Als er iets is, praten we erover." In september, voordat Hilda is uitgerekend, verhuist Evdokiya naar een andere familie in Oudega.
Hilda (l) en Evdokiya © Dirk Hofstede
Na enkele maanden lesgeven vraagt Karen de groep of ze hen mag filmen en interviewen. "Ik dacht, hoe moet het voor hen zijn, hier te wonen in een klein Fries dorpje, vredig en groen. Terwijl de stad en het land waar je zo van houdt, kapotgeschoten wordt. Hier proberen ze iets van hun leven te maken, maar op de achtergrond is altijd de onzekerheid en het verdriet over de oorlog."
De Oekraieners op strantsje Earnewâld © Jorrit Meinsma
Het wordt een zomer in Fryslân waarin de groep lief en leed met elkaar deelt. Ze doen uitstapjes - bijvoorbeeld naar het Skûtsjemuseum, en ze gaan zeilen met Age Veldboom. Ze blijven trouw komen op Nederlandse les. Maar ze denken vooral aan thuis, en aan hoe ze hun leven gaan voortzetten in Oekraïne.
De FryslânDOK 'Na de oorlog ga ik naar huis' vertelt het verhaal van mensen die elkaar voorheen niet kenden, maar door de oorlog en het toeval bij elkaar zijn gebracht in een Fries dorp.
Mei Age Veldboom yn it Skûtsjemuseum © Dirk Hofstede
De FryslânDOK 'Na de oorlog ga ik naar huis' vertelt het verhaal van mensen die elkaar voorheen niet kenden, maar door de oorlog en het toeval bij elkaar zijn gebracht in een Fries dorp.