Namenmonument voor vroegere Joodse landbouwgemeenschap Franeker
In Franeker komt een monument voor de kibboets, de Joodse landbouwgemeenschap die er vroeger was. Het is volgend jaar op 3 november precies 80 jaar geleden dat er een einde kwam aan die kibboets.
De kibboets zat van 1935 tot 1941 in het eerdere treinstation in Franeker. Burgemeester van de gemeente Waadhoeke Marga Waanders vertelt over het leven van zo'n gemeenschap. "Dat was een vrij hard leven, maar het was tegelijk ook een goede voorbereiding op het leven in Palestina. Want het werken op de klei was niet makkelijk, maar dat zou het leven daar ook niet zijn."
Opleiding voor Palestina
Ze werden volwaardig opgeleid: ze werkten bij boeren in de omgeving, kregen taallessen en er werd natuurlijk aandacht besteed aan het geloof. "Een complete opleiding om in Palestina te kunnen leven."
Maar toen begon de Tweede Wereldoorlog. "Zo'n 80 studenten hebben in die tijd van '35 tot '40 in die kibboets leven en in de omgeving gewerkt. De laatste groep is opgepakt, uitgezonderd één persoon die het overleefd heeft zijn alle studenten omgekomen in verschillende kampen."
Met elkaar zijn 22 bewoners van de Franeker kibboets slachtoffer geworden van de Jodenvervolging. "De namen waren al bekend, maar ze zijn nog nergens vastgelegd." Daarom wordt volgend jaar een monument onthuld. "Op de plek van de toenmalige kibboets, dat is tegenover het huidige gemeentehuis."
Meer aandacht
En het stilstaan blijft niet bij het namenmonument, vertelt Waanders. "De publicatie van een boek door Auke Zeldenrust, twee tentoonstellingen die op elkaar aansluiten, het namenmonument waar we nu mee bezig zijn, en er wordt nog een docu gemaakt door Gerard van der Veer. Dus er gaat nog heel veel gebeuren."
Burgemeester Waanders over de Franeker kibboets en plannen voor het monument
