Friese theaters zoeken samenwerking om coronacrisis te overleven

Vijf grote Friese theaters maken zich grote zorgen over de gevolgen van de coronacrisis. Om ervoor te zorgen dat ze toch goed uit deze periode komen, zoeken ze nu de samenwerking op met elkaar. Het gaat om De Harmonie in Leeuwarden, De Lawei in Drachten, Posthuis Theater in Heerenveen, de Koornbeurs in Franeker en Theater Sneek. Ze vragen het ministerie van Cultuur om een subsidie van vier miljoen euro.
Theater Sneek © Omrop Fryslân, Sian Wierda
Met z'n vijven hebben ze zich verenigd in het Fries Schouwburg Overleg (FSO). Samen met de provincie en gemeenten is het initiatief genomen om te zorgen dat de cultuurketen blijft functioneren en dat de verbinding met het publiek blijft bestaan. "We zijn al lange tijd gesloten en er is heel weinig zicht op wanneer we weer open kunnen en in welke vorm", legt Wiebren Buma van Theater Sneek uit.

'Wendbaar en weerbaar'

De theaters willen ervoor zorgen dat ze in de toekomst kunnen blijven bestaan in situaties van onmacht. Ze willen 'wendbaar en weerbaar' worden. Het verbond vraagt daarom een Aanjaagfonds aan dat ervoor moet zorgen dat theaters vernieuwende concepten kunnen ontwikkelen. Daarnaast moet er volgens het verbond een ticketgarantiefonds in het leven worden geroepen.

Fungeren als producent

De theaters willen zelf fungeren als producent en productiehuis en zo de volledige keten en het culturele klimaat in Fryslân verstevigen. "Wij willen werkgelegenheid blijven bieden aan alle makers, technici, decorbouwers..."
Dat willen ze doen door zelf producties en festivals te bedenken, talentopleidingen serieuzer aan te pakken, meer producties met regionale thema's te maken en kleinere voorstellingen te maken voor een lokaal publiek. "Het is een beetje een andere rol voor theaters", legt Buma uit.
Stedsskouboarch De Harmonie yn Ljouwert © Omrop Fryslân, Sian Wierda
Daarnaast wil het verbond samenwerken met maatschappelijke instanties om hun cultuurfunctie in te zetten voor maatschappelijke opgaven. Dat moet eenzaamheid en laaggeletterdheid tegengaan en bijdragen aan een inclusieve gemeenschap. "Als theater staan we middenin de maatschappij", verklaart Buma.
De bestaande gebouwen zijn daarvoor volgens de theaters niet altijd geschikt, ook vanwege de anderhalvemetermaatregel. Ze willen de gebouwen daarom op andere wijzen gebruiken.
Het verbond wil repetitie- en montageplekken voor makers en gezelschappen aanbieden en ruimte voor experimenten en ontmoetingen. Daarnaast moet het een ontmoetings- en werkplek zijn voor zzp'ers, onderwijs en maatschappelijke diensten en een festival- en ceremonielocatie.
De Koornbeurs yn Frjentsjer © Google Streetview
De kracht van de samenwerking zit hem volgens hen in het feit dat vijf losse culturele instellingen verspreid over de provincie de krachten bundelen en al hun expertise, faciliteiten en netwerk inzetten om de volledige keten te versterken. Vanuit dat perspectief wordt er geleerd en geëxperimenteerd.
Voor de uitvoering van het ticketgantiefonds en het Aanjaagfonds wil FSO landelijk en provinciaal geld krijgen. De theaters willen als 'Frysk Fieldlab' nieuwe werkwijzen en samenwerking in de culturele sector en voor Fryslân opzetten. Ze hebben een subsidieaanvraag gedaan bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. FSO vraagt een jaarlijks bedrag van 500.000 euro tot het jaar 2028, een totaalbedrag van 4 miljoen euro.
Wiebren Buma van Theater Sneek