Verbod op trekkers bij demonstraties boeren: terecht of niet?
Veiligheidsregio Fryslân heeft terecht een verbod op demonstreren met trekkers ingevoerd. Dat zegt hoogleraar Berend Roorda. Wettelijk gezien mag de Veiligheidsregio beperkingen opleggen aan een demonstratie. Volgens advocaat Tjalling van der Goot is het demonstratierecht echter heilig. De Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) roept op om met een ludiekere insteek van de acties te komen.

Het wordt de boeren niet verboden om te protesteren, aldus Roorda, die gespecialiseerd is in demonstratierecht. "Het recht om te demonstreren is een groot goed in de rechtstaat. De voorzitter van de veiligheidsregio heeft de boerenprotesten niet helemaal verboden, maar heeft alleen gezegd dat het in deze vorm niet door mag gaan."
Roorda zegt dat Jeroen Gebben, plaatsvervangend voorzitter van de Veiligheidsregio, de maatregel terecht oplegt. "Volgens mij zijn daar goede gronden voor. Als ik kijk in de Demonstratiewet, daar staat dat de voorzitter van de Veiligheidsregio demonstraties mag beperken. In het kader van drie doelcriteria: bescherming van de gezondheid, het belang van het verkeer of het voorkomen van wanordelijkheden."
Voor de rechter
"Als ik kijk wat de afgelopen dagen heeft plaatsgevonden, protesten waarbij veel hinder werd ondervonden in het verkeer, de hulpdiensten niet altijd goed door konden rijden en ook vanwege de coronacrisis." Farmers Defence Force heeft aangekondigd het verbod aan te vechten, maar Roordank denkt dat dat niets uithaalt. "Ik denk dat het juridisch stand zal houden, als het voor de rechter komt."
Hoogleraar Berend Roorda over het trekkerverbod
Het trekkerverbod is volgens advocaat Tjalling van der Goot een onrechtmatige inbreuk op het demonstratierecht. Het kan met succes worden aangevochten, denkt Van der Goot die eerder de 'blokkeerfriezen' bijstond.
"Demonstratierecht is heilig"
Volgens hem is het recht om te demonstreren heilig in ons land en moet je goede redenen hebben om dat af te nemen. "Het is een grondrecht, het is in de grondwet vastgelegd, het is in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens vastgelegd. Met andere woorden, dat staat boven alle andere rechten", zegt Van der Goot.
De advocaat is niet overtuigd van de verkeersveiligheidsrisico's bij de protesten. "Misschien wel op een grote weg, maar niet op alle andere openbare plaatsen. En dat staat nu wel in het verbod. Dan zeg ik, op basis van wat ik denk dat de wettelijke eisen zijn: ze maken naar mijn mening een goede kans."
Advocaat Tjalling van der Goot

Boeren die het oneens zijn met minister Schouten van Landbouw hoeven niet beslist met de trekker de snelweg op te gaan om de aandacht te trekken. Het protest moet een andere vorm krijgen en kan ook veel publieksvriendelijker, vindt Harm Wiegersma, die zelf boer is en voorzitter van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV). "Er zijn ook andere methoden om actie te voeren. Het kan allemaal wel iets ludieker", zegt hij.
Ludiekere acties
Het begrip van de burgers voor de boerenprotesten lijkt deze dagen wat af te nemen. Volgens Wiegersma heeft dat te maken met het feit dat het om spontane acties gaat, waar amper regie achter zit. "Dat is wel een beetje het manco van dit soort acties, het is vrij ongecontroleerd. Als je het wat ludieker doet en wat meer structuur eraan geeft, dat je ook uitlegt waarom de boeren de weg op gaan, dan denk ik dat er zeker wel begrip is van de burgers."
Wel is het volgens Wiegersma duidelijk dat actie nodig is. De NMV heeft eerder met andere landbouworganisaties een alternatief plan aangeboden aan minister Schouten om de veevoedermaatregel die zij heeft aangekondigd van tafel te krijgen. De minister heeft daar echter niets mee gedaan en daar is Wiegersma niet over te spreken. "Dat van ons was een realistisch plan, het plan van Schouten vind ik twee keer niks."
Harm Wiegersma, boer en voorzitter van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) over de protesten