Boosheid om Tresoar-plan: "Dit is een verdere verschraling van zo'n belangrijk instituut"

Het is een ontzettend slecht idee om Tresoar bij de Rijksoverheid weg te halen en onder te brengen bij de provincie of gemeente. Dat zegt historicus Arjen Dijkstra van de Rijksuniversiteit Groningen. "Ik word er zelfs een beetje boos van. We moeten niet alles maar decentraliseren, want dat gebeurt nu."
Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum Tresoar © Wikimedia Commons
Minister Arie Slob wil dat alle twaalf historische centra, waaronder Tresoar, vanaf 2024 niet meer onder een Rijksregeling vallen. Volgens de provincie Fryslân kan dat helemaal niet, omdat Tresoar belangrijk is voor de Friese taal en cultuur. Het Rijk heeft daar een zorgplicht voor. De provincie Fryslân heeft een brandbrief naar Slob gestuurd.

Gang van zaken verkeerdom

Dijkstra is boos over de gang van zaken. "Het moet andersom: als de minister een plan heeft, moet hij eerst met de provincie praten. In Fryslân helemaal, want Tresoar is internationaal dé bibliotheek van een hele taal. Als Slob ervan af wil, moet hij eerst in gesprek. Maar dat doet hij niet. Nu moet er eerst weer een brandbrief komen. In plaats van dat er eerst een gesprek komt, gaat het nu andersom. Alweer."
"De provinciale historische centra horen bij het Rijk", zegt Dijkstra. "Daar moeten we voor zorgen. Nu wordt het losgekoppeld, maar dat kan niet. En in Fryslân is het nog belangrijker, want het gaat over onze taal." Nu wil de minister dus dat het onder de verantwoordelijkheid van de provincies of gemeenten komt. "Het is wel een goed idee dat de provincie er bij betrokken is. Het is belangrijk voor ons allemaal, het is onze Rijkstaal en ons archiefwezen."
Dit is alleen maar een opmaat naar verdere verschraling van een belangrijk instituut als Tresoar.
Arjen Dijkstra
Financieel zou het geen gevolgen hebben, maar toch is er reden tot zorg. "Het is een eerste stap bij het Rijk weg. Nu er een crisis is en het geld op raakt, is het een gevaar dat het Rijk niet meer verantwoordelijk is. Het Rijk is een veel sterkere partij en kan zo'n instituut veel beter door de crisis slepen. Bovendien: hebben we over tien jaar nog wel een provincie Fryslân? Dit is alleen maar een opmaat naar verdere verschraling van een belangrijk instituut als Tresoar."