Coronanieuws vrijdag 3 april: 98 coronapatiënten in Friese ziekenhuizen, waarvan 26 op IC

Tot zover dit liveblog van vrijdag 3 april over het coronavirus. We zetten nog één keer het belangrijkste nieuws op een rij:

Provinciale Staten vergaderen op 22 april voor het eerst volledig digitaal. Dat kan doordat de ministerraad eind maart instemde met het 'spoedwetvoorstel digitale besluitvorming'. Het doel is om provincies, gemeenten en waterschappen tijdelijk een alternatief te bieden, zodat ze zowel bijeen kunnen komen als digitaal besluiten kunnen nemen. Door het coronavirus is dat laatste nu het geval.

Voor grote problematiek zoals de coronacrisis zou er een minister moeten komen voor de langere termijn. Dat zegt Klaas Sietse Spoelstra, naar eigen zeggen 'veranderaar' van beroep, in It Polytburo - Fryslân Moarn.

Hans de Boer blijft langer voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW. De oud-Witmarsummer zou op 1 juli worden opgevolgd door Ingrid Thijssen, maar door de coronacrisis wordt dat nu eind september.

Gewoon bellen als er iets is, zegt huisarts Karin Groeneveld. Huisartsen merken dat mensen met klachten langer wachten om contact op te nemen. "Als ze dan bellen zeggen ze: 'Sorry, ik weet dat jullie het heel druk hebben. Sorry dat ik je lastigval."

Er lagen bij de meting van vrijdagochtend 98 coronapatiënten in de Friese ziekenhuizen. Dat zijn er twee meer dan een dag eerder. Het aantal patiënten met corona op de intensive care was vrijdagochtend 26.

Het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) zegt ook dat er genoeg capaciteit is voor de andere noodzakelijke zorg. "Sommige mensen vragen zich af of ze nog wel bij de huisarts of in het ziekenhuis terecht kunnen met klachten die niets met COVID-19 te maken hebben. Het antwoord op deze vraag is 'ja'", schrijft het ROAZ. "Mensen met gezondheidsklachten kunnen te allen tijde contact opnemen met hun huisarts, doktersdienst, behandelend specialist of, bij levensbedreigende situaties, bellen met 112. Huisartsen en specialisten bepalen aan de hand van de klachten en in overleg met de patiënt of zorg op dit moment noodzakelijk is en zo ja, hoe deze het beste gegeven kan worden."

In Leeuwarden is een kinderopvanglocatie ingericht waar de kinderen 24 uren per dag opgevangen kunnen worden. De locatie is bedoeld voor kinderen van wie minstens een vader of moeder een cruciaal beroep heeft. Die kunnen de kinderen daar gratis brengen, ook als ze normaal gesproken geen gebruik maken van de opvang. De locatie ligt tegenover het MCL. De noodopvang wordt aangeboden zolang de coronacrisis duurt.

Het aantal Nederlanders dat op een intensive care ligt met het coronavirus, is gestegen tot 1.324. Dat zijn er 51 meer dan donderdag. In totaal zijn er 2.100 bedden beschikbaar. Onder de 1.324 patiënten zijn veertien die in Duitsland liggen. Dat zijn er vijf meer dan donderdag, aldus het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Het festival Oerol op Terschelling gaat definitief niet door. Eerder al maakte de organisatie bekend dat het niet door kon gaan in de oorspronkelijke vorm. De organisatie zou nog zoeken naar alternatieve vormen, maar dat gaat voorlopig ook niet door. "De voorbereidingstijd is te kort en het is financieel niet verantwoord om daarmee door te gaan", zegt directeur Siart Smit.

Supermarkten, bakkers, slagers en groentemannen in Noardeast-Fryslân die eten verkopen, mogen ook 's ochtends open op paasmaandag, Hemelvaartsdag en pinkstermaandag. De gemeente treedt niet op als de winkels op Goede Vrijdag langer open zijn dan tot zeven uur 's avonds.

De winkeltijden waren al verruimd voor de zondagochtenden, had Noardeast-Fryslân besloten. De supermarkten hadden om de ruimere openingstijden gevraagd. Zo kan winkelend publiek beter gespreid worden. Winkels mogen zelf bepalen of ze daar gebruik van maken.

Moet het betaald voetbal deze zomer weer doorgaan, als dat kan? Of moet er direct duidelijkheid komen door de rest van het seizoen te schrappen? En wat doen de spelers en trainers van SC Heerenveen in deze periode?

De gevolgen van de uitbraak van het coronavirus zijn nog niet terug te zien in de sterftecijfers in Fryslân. Gemiddeld overleden er in de eerste tweeënhalve maand 129 mensen per week. De afgelopen drie weken was dat gemiddeld iets minder.

Dat blijkt uit cijfers van het CBS. Die heeft de gegevens gekregen van de gemeentes. Landelijk gezien lag het gemiddelde sterftecijfer in de eerste tien weken van dit jaar net iets lager dan vorig jaar. Maar de laatste drie weken gaat het landelijk wel flink omhoog, als gevolg van de uitbraak van het coronavirus.

Taxichaufffeurs overhandigen maandag een petitie aan het ministerie van Economische Zaken. Ze schetsen daarin de 'zorgelijke' financiële positie van de bedrijven. De taxibranche wil ook in aanmerking komen voor het noodfonds, die tot nu toe voor 116 sectoren is. Bedrijven in die sectoren kunnen aanspraak maken op een noodvergoeding van 4.000 euro, om misgelopen inkomsten op te vangen als ze bijvoorbeeld verplicht moeten sluiten. Taxi's mogen wel blijven rijden, maar ze hebben wel veel omzetverlies, zegt de branche-organisatie.

Geniet van de zon, maar doe dat in de tuin of op het balkon. Die oproep doen Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten. Beide natuurorganisaties willen voorkomen dat het komend weekend met het mooie weer te druk wordt in de natuurgebieden. Ze zien dat mensen zich vooral op parkeerterreinen niet houden aan het anderhalve meter afstand houden.

Natuurmonumenten heeft ene lijst met locaties van drukke natuurgebieden opgesteld. In Fryslân vallen het Fochteloërveen en de Slotplaats bij Bakkeveen daar onder.

In Nederland zijn er de afgelopen 24 uur 1.062 nieuwe positief geteste patiënten bij gekomen. Dat meldt het RIVM. Het totaal aantal positieve coronatests staat daarmee landelijk op 15.723. Het afgelopen etmaal zijn er 502 mensen opgenomen of zijn dat geweest in het ziekenhuis. Dat zijn zo'n honderd minder dan donderdag. Er zijn intussen nog eens 148 mensen overleden aan de gevolgen van het coronavirus. Daarmee komt het totaal aantal dodelijke slachtoffers op 1.487.

De gevolgen van de coronacrisis voor de bouwbedrijven in Nederland zijn de komende jaren groot, volgens het Economisch Instituut voor de Bouw. Er zullen 40.000 banen verloren gaan en de omzet gaat met 15 procent omlaag, in geld uitgedrukt gaat dat dan om 11 miljard euro. Steven Agricola van Agricola Bouw in Warns maakt zich dan ook zorgen. "Dit is ons overvallen, dat is een vreemd gevoel", zegt hij.

De Friese ziekenhuizen merken dat het opvallend rustig is op de afdelingen waar geen coronapatiënten worden behandeld. Op bijvoorbeeld de afdeling cardiologie en de Spoedeisende Hulp komen minder mensen binnen. Artsen maken zich er zorgen over dat mensen met ernstige klachten wegblijven, omdat ze bang zijn om naar het ziekenhuis te komen vanwege het coronavirus en dat zorgt voor gevaarlijke situaties.

Iedereen in Nederland wordt opgeroepen om zoveel mogelijk thuis te blijven, maar mensen lijken dat in sommige gevallen wel heel letterlijk op te volgen. "De boodschap dat als je een serieuze aandoening hebt, je wel contact op moet nemen met de zorgverlener, is niet goed doorgekomen. En dat moet worden gecorrigeerd", zegt Jelle Stekelenburg, gynaecoloog in het MCL.

Zeven Friese consultatiebureaus gaan tijdelijk dicht vanwege het coronavirus. Ze verhuizen naar een andere locatie, omdat ze nu bijvoorbeeld in een verzorgingshuis zitten of te klein zijn om voldoende afstand tussen de bezoekers te houden. het gaat om de consultatiebureaus van Buitenpost, Damwâld, Ferwert, Heeg, Kollumerzwaag, Leeuwarden Camminghaburen en Makkum. Bezoekers worden doorverwezen naar andere consultatiebureaus in de buurt. Kijk voor meer informatie op de website van GGD Fryslân.

In Fryslân zijn er nog eens twee personen overleden aan de gevolgen van het coronavirus. Dat heeft de GGD zojuist bekendgemaakt. In totaal zijn er in Fryslân veertien mensen overleden aan corona. Er zijn de afgelopen dag veertien nieuwe mensen positief getest op het virus. Dat zijn er vier minder dan donderdag. Het totaal aantal vastgestelde coronabesmettingen in onze provincie komt daarmee op 172.

Van de speciale rode vlag die de Dokkumer Vlaggen Centrale (DVC) heeft uitgebracht zijn er binnen een paar dagen al 10.000 verkocht, aan bedrijven maar ook aan particulieren. Wie de vlag laat wapperen, laat zijn waardering zien voor de mensen in cruciale beroepen. De verkopen hebben nu zo'n 25.000 euro opgeleverd voor het Rode Kruis. "Wij zijn bijzonder trots", zegt directeur Robert-Jan Hageman van DVC.

Boerderijenstichting Fryslân bestaat dit jaar 35 jaar en zou dat uitgebreid vieren met diverse activiteiten. De coronacrisis gooit echter roet in het eten: de excursies naar boerderijen en de thema-avonden kunnen niet doorgaan. "Dat is heel jammer. We hadden een stampvol programma", zegt Piet Vellinga fan de stichting.

De Boerderijenstichting is ontstaan in 1985. In de jaren 60 en 70 begon de eerste schaalvergroting in de landbouw. De oude boerderij paste daar niet meer in en raakte in onbruik. Toen is de Boerderijenstichting opgezet om de panden te behouden.

Een deel van de activiteiten wordt verschoven naar volgend jaar. De verkiezing van de mooiste boerderij gaat dit jaar wel door. "Daar komen weinig mensen aan te pas." Belangstellenden die al kaartjes hadden gekocht, krijgen hun geld terug.

Het MCL in Leeuwarden merkt dat mensen momenteel huiverig zijn om naar de dokter te gaan. Volgens het ziekenhuis is dat niet nodig. "Integendeel. Wij staan voor u klaar", schrijft het MCL op sociale media. Het ziekenhuis heeft al het mogelijke gedaan om zoveel mogelijk zorg te laten doorgaan. Ook is de kans op een coronabesmetting in het ziekenhuis niet groter als ergens anders. De zorg voor coronapatiënten vindt, volgens de richtlijnen van het RIVM, plaats op geïsoleerde kamers.

De kinderburgemeester van Schiermonnikoog roept de kinderen op het eiland op om niet te dicht bij elkaar te komen. Kinderburgemeester Sabine schrijft in een nieuwsbrief van de gemeente dat ze nog vaak kinderen bij elkaar ziet, bijvoorbeeld bij de kinderboerderij. Ze roept de kinderen op zich aan de regels te houden. Ze doet ook suggesties voor wat wel kan: met het eigen gezin spelen, in de tuin werken of een praatje maken via de computer en telefoon. "En het allerbelangrijkste: help elkaar in deze tijd", schrijft Sabine.

Wie mag wel en wie mag niet op een begrafenis komen? Klaas Bouke Faber van Afscheidscentrum Andringastate in Marsum ziet als aulamedewerker deze dilemma's inmiddels vaak. Want er mogen niet meer dan dertig gasten zijn. Hij vertelt hierover in het videodagboek dat hij heeft gemaakt voor het project 'Berjochten út it Hert'. Met een netwerk aan mensen uit de hele provincie laat Omrop Fryslân van binnenuit zien wat er speelt. Klaas Bouke Faber of de andere vloggers volgen? Dat kan via deze dossierpagina.

Wat betekent de coronatijd voor supermarkt Alles ûnder ien Dak in Eastermar? De dorpswinkel is het sociale hart van het dorp. Eigenaar Sjouke Wijnsma is bijna een sociaal werker, zoals hij zelf zegt, want de mensen komen niet alleen voor de boodschappen maar ook om er over van alles te praten. "Voor 'lief en leed'. Je wilt niet weten wat voor functie zo'n winkel dan heeft."

De dorpswinkel krijgt van alle kanten hulp van vrijwilligers, om de boodschappen bij de klanten thuis te brengen en om de vakken te vullen. "Ik heb gelukkig chauffeurs en vakkenvullers genoeg", aldus Wijnsma.

In de Verenigde Staten zijn er de afgelopen 24 uur 1169 coronadoden gerapporteerd, blijkt uit cijfers van de Johns Hopkins University. Niet eerder werden er in één dag zoveel gemeld in een land. Het hoogste aantal was tot nu toe in Italië, waar op 27 maart 969 mensen overleden aan het virus. Amerika heeft ook het hoogste aantal coronabesmettingen wereldwijd, namelijk meer dan 243.000.

Door de coronacrisis zullen er de komende twee jaar zo'n 40.000 banen verdwijnen in de bouwsector. Dat verwacht het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB). Omdat investeringsplannen wegvallen en bouwplannen worden uitgesteld, denkt het instituut dat er een krimp van ruim 15 procent van de totale bouwproductie zal zijn. De problemen door het coronavirus komen bovenop de vertragingen die al waren ontstaan door het stikstofbeleid van de overheid.

Dertien bewoners van de afdeling Blommenfjild in verpleegtehuis Anna Schotanus in Heerenveen moeten plaatsmaken voor de opvangen van ouderen die besmet zijn met het coronavirus. Het gaat om mensen die daar palliatieve zorg krijgen. Sommige familieleden zijn verbaast. Ze vinden het vreemd dat net deze groep, die in de laatste fase van hun leven zitten, nu moeten verhuizen.

De moeder van Lilian Braaksma is een van de mensen die op de afdeling ligt. Ze kijk erg op tegen de aanstaande verhuizing. Lilian Braaksma. "Voor haar en de medebewoners is dit een groot drama. Ze leven al in angst en zijn al afgesloten van contact. Dan krijg je te horen dat je binnen zes dagen moet verhuizen."

Zorggroep Alliade was al van plan de afdeling te sluiten. "Er stond voor later dit jaar al een verhuizing gepland. De afdeling Blommenfjild wordt gesloten. Dat hebben we nu naar voren gehaald. Begrijp wel dat we nu in een ongelooflijk zware crisis zitten. Dat vergt ontzettend veel van iedereen. Keuzes die we maken doen pijn."

Goedemorgen en welkom bij dit liveblog van vrijdag 3 april over het coronavirus. Dit was het belangrijkste nieuws van donderdag:

arn en wolkom by dit liveblog fan freed 3 april oer it coronafirus. Dit wie it wichtichste nijs fan tongersdei:

Het volledige liveblog van donderdag 2 april is hier terug te lezen.