Nieuwe vogeleilanden in het Waddengebied

Nieuwe vogeleilanden buiten en binnen de dijken kunnen vogels in het Waddengebied helpen aan plekken waar ze veilig kunnen broeden en voedsel tot zich kunnen nemen. Dat staat in een rapport over het versterken van de natuur langs de Friese Waddenkust, van Koehool tot en met het Lauwersmeer. In totaal zijn er twaalf natuurmaatregels geïnventariseerd.
It nije ôfstreamkanaal troch it Noarderleech by gemaal de Heining © Remco de Vries, Omrop Fryslân
De genoemde maatregelen kunnen gecombineerd worden met het opknappen van de dijk, waarbij de veiligheid voorop staat. Maar het dynamische karakter van de kust en daarmee ook de betekenis voor de natuur staat onder druk. Dat wordt alleen maar erger door de verwachte stijging van de zeespiegel als gevolg van veranderingen in het klimaat. Dus hebben deskundigen de koppen bij elkaar gestoken en gekeken hoe ze hier werk met werk kunnen combineren.

Brak water

Een van de meest vergaande maatregel is het beperkt binnenlaten van de zee. Daar wordt bij Holwerd aan Zee al een tijdje over gesproken. Dat zou ook op meer plaatsen kunnen, waardoor er een brakwaterzône ontstaat. Buitendijks is dat al in praktijk gebracht bij het nieuwe gemaal de Heining in het Noarderleech. Binnendijks zou dat kunnen tussen Koehoal en Zwarte Haan en tussen Ternaard en Moddergat. Zoiets is goed voor bijvoorbeeld de vissen die tussen zoet en zout water heen en weer trekken, maar eigenlijk is zo'n brakwatermilieu goed voor een grote verscheidenheid aan soorten. Het slik dat van buiten in zo'n binnendijkse 'wisselpolder' afgezet wordt, is ook weer te gebruiken om de dijken te versterken.
It Noarderleech © Omrop Fryslân, Johanna Brinkman

Vluchtplekken

Aandere maatregels zijn bijvoorbeeld het maken van zogenaamde hoogwatervluchtplaatsen waar vogels veilig het hoge water kunnen afwachten. Die zijn er al, maar dat zouden er meer kunnen worden. Voor een deel kunnen die er komen met behulp van lopende ontwikkelingen, zoals bij Koehoal waar slik voor de kust gestort is om de kwelder daar uit te breiden.

Doorsteken zomerdijken

Maar er wordt ook gekeken naar locaties aan de binnenkant van de dijk. Binnendijks zijn veel kwelders verruigd en komen er maar amper nieuwe kwelders bij, met de planten die daarbij horen. Opties om daar iets aan te doen zijn bijvoorbeeld het afgraven van oude kwelders of nieuwe kwelderwerken, maar ook het doorsteken van zomerdijken of het maken van geulen de kwelders in. Het doorsteken van zomerdijken heeft als gevolg dat de zee die kan ophogen met nieuw slik.

Gesprekken met kustbewoners

De maatregels zijn en niet alleen gekoppeld aan de dijkversterking, maar ook aan elkaar. Nieuwe kwelderwerken met de palen die daarbij horen, geven organismen ook de kans om zich op een hard oppervlak zoals die palen te vestigen, om maar een klein voorbeeld te noemen. Een en ander moet nog verder uitgewerkt worden. Er komen ook gesprekken met bewoners, grondeigenaren en alle andere partij die hierbij betrokken zijn
.