Stop op aanleg zonneparken in Fryslân dreigt: "Spanning loopt hoog op"

Er dreigt een stop op de aanleg van zonneparken in Fryslân. Het elektriciteitsnet zit vol en plannen voor nieuw parken zijn onzeker. Netbeheerder Liander vindt dat er regionale sturing moet komen.
Sinneparken
Het bedrijf GroenLeven legt veel zonneparken aan. "We zijn bezig met zo'n vijftig grote projecten", zegt directeur Roland Pechtold. "Een derde daarvan staat onder risico. In Nij Beets en Oudehaske bijvoorbeeld, daar bouwen we een drijvend systeem met zonneparken. De spanning loopt daar hoog op."
In onze provincie zijn daarnaast tientallen energiecoöperaties. Zo heeft Garijp een zonnepark op het stort, Ameland een bij het vliegveld en in Wijnjewoude komt er ook een zonnepark. Maar de plannen in Wijnjewoude om voor nog eens 5 megawatt op daken te leggen, kunnen vooreerst niet doorgaan.
Het lijkt erop dat wij de komende vijf jaar op slot zitten. Daar gaat onze ambitie.
Jac Pluis van de stichting Wijnjewoude Energie Neutraal
"Dat betekent dus dat wij de zonnedaken - die we hier willen ontwikkelen - waarschijnlijk niet kunnen sluiten", zegt Jac Pluis van de stichting Wijnjewoude Energie Neutraal. "Het lijkt erop dat wij de komende vijf jaar op slot zitten. Daar gaat onze ambitie. Dat is heel wrang. Wij doen het als corporatie voor het dorp."
Liander legt een nieuw, zwaarder niet aan in Fryslân. De netbeheerder legt 600 kilometer kabel aan, maar dat is nog steeds niet genoeg voor de toekomst. Het probleem voor de netbeheerders is dat zij niet weten waar de plannen komen, want er is geen overheid die de regie heeft.

Oproep tot regionale sturing

"Het aanleggen van een zonnepark kan zó snel, zodra je een stuk grond of een dak hebt", zegt Roelof Potters van Liander. "Dat past niet bij de snelheid waarmee een elektriciteitsnet gebouwd kan worden. Die twee zaken moeten bij elkaar komen. Dat kan alleen als de provincie en de gemeente heel concreet gaan sturen. Als wij lang genoeg van tevoren weten waar iets wordt gebouwd, dan kunnen wij ervoor zorgen dat het net er ligt."
Gedeputeerde Sietske Poepjes noemt de oproep terecht. "Wij luisteren daarnaar", zegt ze. "Maar het is ook zaak om te weten dat Den Haag hier ook een rol in heeft. De provincie kan niet alles naar haar hand zetten. Den Haag moet daar toestemming voor geven."

Miljoenen aan subsidies dreigen te vervallen

Er is wel haast bij een betere werkwijze: als een park niet op tijd aangelegd wordt en in productie komt, dan vervalt de subsidie. Daarbij gaat het regelmatig om miljoenen. Zo heeft het zonnepark bij Oosterwolde een maximale subsidie van 64 miljoen.
Omrop Fryslân-ferslachjouwer Dieuwke Kroese makke in dokumintêre oer de sinneparken
De Fryslân DOK: 'Ljocht en skaad oer it sinnepark' is te zien op zaterdag 8 februari, 15.30 uur, NPO2 (met Nederlandse ondertiteling). Omrop Fryslân zendt de film uit op zondag 9 februari, vanaf 17.00 uur (herhaling op elk uur).