Fryske Motor brengt ode aan ambachten over de hele wereld

Ambachtslieden uit de hele wereld hebben het afgelopen jaar gewerkt aan een nieuw kunstwerk onder leiding van Éric Van Hove: de Fryske Motor. Dat werk is maandag in het Fries Museum in Leeuwarden onthuld.
© Omrop Fryslân, Lennie Bronsveld
Vakmensen uit Fryslân, Marokko, Zweden en Indonesië hebben gewerkt aan de reproductie van de motor uit een Claas Jaguar veldhakselaar. Het motorblok is gemaakt van verschillende materialen en onder andere ook beschilderd met Hindelooper schilderwerk.
Coördinator van het project, Daphne Verberg, is blij dat het motorblok nu in het museum te bewonderen is. "Het is een prachtig ding, waar een heel jaar aan is gewerkt door tientallen ambachtslieden uit de hele wereld, waaronder zo'n acht of negen uit Friesland."
Afgelopen week hebben ze daaraan gewerkt in de Blokhuispoort in Leeuwarden. "Daar zijn alle onderdelen van de puzzel passend gemaakt." Het unieke aan dit project is dat mensen van verschillende culturen hebben samengewerkt. "Botsnijders uit Marokko en Indonesië hebben elk hun eigen cultuur, maar werkten nu samen. Die uitwisseling maakt het groots."
De boodschap van bedenker Éric van Hove, die hij met de tentoonstelling wil uitdragen, is het herwaarderen van de ambachten. "In Marokko is een ambachtsman een hele andere baan dan in Nederland. Op de tentoonstelling kun je je daar bewust van worden."
Verslaggever Lennie Bronsveld praat met de coördinator
"Dit is geweldig, prachtig, hier hebben we met zijn allen aan gewerkt. Het heeft heel lang geduurd", vertelt Titus Stallmann, ambachtsman in de Hindelooper schilderkunst. "De tentoonstelling is in februari geopend en we zijn nu in oktober. In het begin dacht ik 'waar gaat dit heen' en nu het klaar is, is het prachtig. Heel veel ambachtsgebieden komen samen. Eerst verwacht je niet dat dat kan, maar het staat er nu."
"Alles valt nu in harmonie samen. Het Harlinger tegelwerk is van onderaf opgebouwd met een plateau, dan komt het motorblok en dan komt het blauwe van ons, zo krijg je een mooie overgang."

Us Heit

Van Hove heeft het kunstwerk 'Us Heit' genoemd. "Het is natuurlijk een 'baas van een ding', dus dat is wel toepasselijk." Volgens Stallman bindt dit kunstwerk mensen. "Het is van de gewone man. Ik heb niets met motors, maar ik vind het wel prachtig. Het is Éric gelukt om de mensen bij elkaar te brengen. We waren in Marokko en als je dan ziet dat de ander ook een ambachtsman is, valt alles ineen. Dan breekt het ijs. Je spreekt dezelfde taal."
De Fryske Motor wordt toegevoegd aan de tentoonstelling Éric Van Hove: Fenduq. Die is nog tot en met 5 januari 2020 te zien.
Titus Stallmann
Programmamaker Bart Kingma volgde voor Fryslân DOK het proces en maakte daar een film van die op 8 november is te zien op het Noordelijk Filmfestival in Leeuwarden.
Op Omrop Fryslân komt die film in drie delen op Omrop Fryslân televisie, op 24 en 31 november en 8 december. Een dag eerder zijn ze te zien op NPO2.