Theo Mulder: "Inkrimping van de veestapel is niet de oplossing"

Het stikstofprobleem oplossen door de helft van de bedrijven te sluiten is een erg slecht plan. Dat zegt Theo Mulder, voorzitter van Symphone of Soils, een groep die zich bezig houdt met behoud en herstel van de bodem. Volgens Mulder moet de aandacht uitgaan naar beter gebruik van mest en gier en naar vermindering van het gebruik van kunstmest.
stikstofprobleem Theo Mulder
Op die manier gaat de uitstoot van ammoniak omlaag en wordt de grond gezonder. Gezonde grond neemt meer CO2 op en stoot minder ammoniak uit. Door bedrijven te sluiten, neemt de hoeveelheid beschikbare mest alleen maar af en dat moet juist niet. Mulder legt uit hoe de landbouw in deze situatie beland is.
"Na de Tweede Wereldoorlog hadden we honger en dat mocht niet weer gebeuren. Toen hebben we de voedselproductie in Nederland verdubbeld," vertelt Mulder. "Dat is met name gedaan met het strooien van meer kunstmest. Daardoor is de efficiëntie van de bemesting omlaag gegaan en hadden we minder aandacht voor mest. En elke boer weet: wie niet bemest krijgt geen opbrengst. Mest is niet het probleem, het is een deel van de oplossing."

"Halvering veestapel niet de oplossing"

Vroeger hadden boeren niet genoeg mest en daarom moest er kunstmest bij. "Nu hebben we meer dieren, dus hebben we ook meer mest. De akkerbouw heeft ook mest nodig. Dus die halvering van de veestapel die de politiek nu wil, is absoluut niet de oplossing. We hebben mest nodig en moeten proberen zuiniger met kunstmest om te gaan."
Theo Mulder is voorzitter van Symphony of Soils © Hendrik & Theo Mulder yn harren Agrowinkel
Mulder onderkent het probleem van ammoniakuitstoot in de stallen. Maar dat kan volgens hem heel goed worden aangepakt met bacteriën die ammoniak binden. Die kunnen geschikt gemaakt worden voor gebruik op het land. Het scheiden van mest en gier helpt ook mee, omdat er dan geen of veel minder ammoniak ontstaat.

Drie routes

Volgens Mulder moeten boeren ook proberen minder stikstof van buitenaf in de boerderij te steken. "De mest die de boer heeft, moet hij zo goed mogelijk gebruiken." Zo kan de boer inzetten op planten en bloemen als klaver, die de stikstof uit de lucht halen. "En dan kunnen we ook nog proberen de koeien zoveel mogelijk gras te geven in plaats van mais. Dan hoef je ook weer minder stikstof in het krachtvoer aan te voeren. Er zijn dus drie routes war je de stikstof van buitenaf mee kan verminderen."
Veel boeren zijn bang dat die oplossing ervoor zullen zorgen dat ze niet genoeg voer voor hun koeien meer hebben. "Dat valt heel erg mee. De afgelopen twintig jaar zijn we al gehalveerd. We hebben een enorme prestatie neergezet. Als we dat de komende tien jaar bijvoorbeeld nog eens kunnen doen, scheelt dat veel gas voor het maken van kunstmest."

Metingen

Mulder zegt de metingen van het RIVM, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, niet te vertrouwen. "Ammoniak is een gas dat relatief zwaar is. Het meeste slaat rond de boerderijen neer. Het is dus maar de vraag of de stikstofneerslag in natuurgebieden van de boerderijen afkomstig is."
De inzet van natuurlijke mest zorgt voor hummusvorming, dus een veel gezondere grond. Die is niet alleen in staat om meer CO2 en stikstof op te nemen, maar houdt ook veel beter water vast. "Dat is zowel in droge als natte tijden een groot voordeel," zegt Mulder.
Theo Mulder
Mulder hoopt dat de politiek op tijd inziet dat het sluiten van veehouderijen niet de oplossing voor het stikstofprobleem is. Maar wel de overgang naar een kringlooplandbouw waarbij kunstmest een steeds kleinere rol zal spelen en natuurlijke mest een grotere.
Hij maakt her er grote zorgen over of dit op tijd in wordt gezien. "Als de landbouwbedrijven eenmaal weg zijn kan je ze niet zomaar terughalen. Dan is het te laat. Ik heb het idee dat de politiek op dit moment niet op rationele basis beslissingen neemt, maar dat dit plaats vind op basis van emoties."