Bekijk hier hoe jongeren in Leeuwarden lachgas gebruiken

Hoewel er met de verkoop van de balonnen in principe niets mis is, vindt de afdeling Fryslân van de KHN het 'onwenselijk' wanneer patronen en ballonnen met lachgas in de horeca worden verkocht. Dat zegt Corné van de Erve, regiovoorzitter van de Koninklijke Horeca Nederland, afdeling Fryslân.

"Er moeten helaas eerst doden vallen voordat er wat aan gedaan kan worden", zegt kroegeigenaar Henny van de Doelebar in de Doelesteeg in Leeuwarden. Hij is tegen het gebruik van lachgas en verkoopt het in zijn kroeg dan ook niet. Volgens Henny kan er blijvende schade worden aangericht met het gas. Dat wil hij niet op zijn geweten hebben. Hij vindt het een belachelijke handel en hoopt dat er snel een verbod op komt.

Gerrit van der Meulen is ook een van de ondernemers die geen lachgas in de horeca wil hebben. "Al vanaf het begin hebben wij de mening dat we niet achter lachgas staan. We weten niet wat de gevolgen op mensen op de lange termijn zijn. Daarnaast willen wij geen mensen in onze zaak die door een ballonnetje helemaal van de wereld zijn."

Er zijn ook kroegen in de Doelesteeg en op het Ruiterskwartier die er heel anders over denken. In Leeuwarden wordt bij De Nachtwacht, Sybs, Club Red, Bebidas, Bascule en bij café Mango lachgas verkocht.

Bij die laatste is de eigenaar er een paar maanden geleden mee begonnen, omdat hij zag dat zijn klanten daarom vroegen. "Het is voor ons meer bijzaak, maar we willen het wel aanbieden", vertelt manager Panos Giannakis. Bovendien valt er veel geld te verdienen aan het pleziergas. "Ondanks dat we het naast de cocktails en de drankjes aanbieden, verdienen we er goed aan."

Buiten Leeuwarden wordt ook lachgas verkocht. Onder andere bij De Swetser in Heerenveen, TDF in Berlikum, De Bogt fan Guné in Franeker, Eigentijds in Harlingen, De Treemter in Grou, Club 1841, Alcatraz en Club 24 in Sneek wordt of is het gas verkocht.

"Klanten die geen lachgas bij ons konden krijgen liepen weg naar de concurrent", vertelt kroegbaas Van der Meulen van de Oude Stoep en de Kantelaar. "Maar ik denk dat onze klanten het nu wel kunnen waarderen dat het bij ons niet verkrijgbaar is."

Een van de grootste leveranciers van lachgas in Noord-Nederland is De Ballonnenboer. Het bedrijf van de twee Friese ondernemers Levie Keizer en Wytse Rosier levert, zoals ze zelf zeggen, 'medisch gecertificeerd lachgas' aan verschillende kroegen en discotheken in het noorden van Nederland. Daar zijn ze in 2018 mee begonnen. "Wij zijn nu tien maanden bezig. Het is begonnen als een streven naar service die ontbrak."

De twee ondernemers zien dat er een toename is in de verkoop van lachgas. Al vinden ze dat de consument moet opletten wat voor soort lachgas ze kopen. "De onduidelijkheden omtrent lachgas hebben vooral te maken met lachgaspatronen. Hier zit een ander soort lachgas is, dat wel degelijk slecht is voor de mens. Dat heeft te maken met de hoeveelheid ijzer die erin zit. Wij pretenderen te allen tijde medicinaal lachgas te consumeren."

De Ballonnenboer adviseert om alleen zittend of staand lachgas in te ademen.

Sander van Essen is eigenaar van Club Red. Zijn club verkoopt sinds 2017 lachgas. Ze zijn ermee begonnen omdat het makkelijk was vanwege de wetgeving, en omdat er al een tijdje behoefte aan was. Van Essen is zich wel bewust van de kwaliteit van het gas. Hij wil wel goede producten leveren, omdat hij als kroeg verantwoordelijk is. Ze kopen A+ gas in, en niet B- of C- gas, zoals hij het zelf noemt. Het is duurder maar er zitten minder scherpe randjes aan. Het is van betere kwaliteit. "Ik heb geen zin in gekke shit van een of andere sjappie."

Het moet dus wel veilig zijn. Hij koopt het in bij een gecertificeerde leverancier. Ze hebben tot nu toe nog nooit incidenten gehad met lachgas. Ze houden wel toezicht op de bezoekers, om te zien dat ze geen tien of twintig ballonnen consumeren. Aan minderjarigen op bijvoorbeeld schoolfeesten verkopen ze het spul niet, alleen aan jongeren van boven de 18 jaar.

Naast de klanten levert de verkoop ook omzet op. Van Essen wil niet precies zeggen hoeveel ballonnen ze per week verkopen. Hij vertelt dat het in zijn Club Red niet te vergelijken is met de verkoop van bier of andere drank. Dat is veel meer.