Risico op houtrot in scheepsmasten van de bruine vloot nog te groot
Het risico op houtrot in scheepsmasten van de bruine vloot is nog altijd te groot. Dat stelt de Onderzoeksraad voor Veiligheid naar aanleiding van enkele ongelukken met verrotte houten masten, waaronder het dodelijke incident in Harlingen in 2016. In maart 2019 kwam er in Zaandam nog eens een persoon om het leven door een mastbreuk.
De Onderzoeksraad voor Veiligheid is al enige tijd alert op de risico's van houtrot in scheepsmasten. Helemaal sinds de mastbreuk in Harlingen op het historische schip Amicitia in augustus 2016. De houten mast van het schip brak tijdens het binnenvaren van de haven. Drie passagiers kwamen om het leven.
De schipper, het onderhoudspersoneel en de keuringsinstanties hadden niet opgemerkt dat de mast gedurende vier jaar tijd ingewaterd en doorgerot was. De mast had al zijn kracht verloren en brak volledig.
Risico op meer ongelukken
Het ongeval in Harlingen was niet het enige ongeluk: op 20 maart 2019 brak in Zaandam bij een inspectie tijdens het strijken van de mast een steng af, die een medewerker van de werf dodelijk raakte. Ook dat kwam door houtrot.
De risicogroep is volgens de raad de zogenaamde 'bruine vloot,' de traditionele zeilvloot met schepen uit de negentiende eeuw. Deze schepen zeilen voor de professionele passagiersvaart.
Te weinig met aanbevelingen gedaan
De Onderzoeksraad deed aan de hand van een rapport diverse aanbevelingen die de veiligheid aan boord moesten verbeteren. De raad concludeerde dat vakkennis over belangrijke scheepscomponenten zoals masten nog onvoldoende gewaarborgd is. Het onderzoek is onverbiddelijk: het ongeluk in Harlingen was geen incident dat op zichzelf stond. Ernstige houtrot komt vaker voor in houten masten van de bruine vloot.
De aanbevelingen in het rapport zijn wel deels opgepakt, zo heeft de Vereniging voor Beroepschartervaart een platform opgericht voor de veiligheid aan boord. Toch geeft de Onderzoeksraad aan dat de betrokken partijen nog veel meer verantwoordelijkheid moeten nemen om hun plannen ook daadwerkelijk uit te voeren.
Onderzoeksraad: eigenaren ook verantwoordelijk
De huidige wijze van inspectie biedt dus geen garantie dat masten tot het einde van de geldigheidsduur in de keuringscertificaten veilig blijven. De Onderzoeksraad voor Veiligheid ziet graag dat er bij inspecties röntgenscans worden gebruikt om houtrot op te speuren.
De raad benadrukt wel dat exploitanten en beheerders van schepen ook zelf verantwoordelijkheid dragen voor de veiligheid en niet alleen moeten wijzen op de wettelijk verplichte keuringen.
