Verzetsheld Koos uit Sondel werd doodgeschoten op de vlucht

In het verzet heette hij Karel: Jacobus Johannes Boomsma was commandant van de LO in Sneek, de organisatie die hulp bood aan onderduikers. Boomsma stuurde mensen aan, regelde voedselbonnen en onderduikadressen. Hij had een kruidenierswinkel in Sondel en bracht zijn waren rond in heel Gaasterland. Daardoor wist hij alle plekken te vinden waar mensen ondergedoken zaten.
© Privéfoto
Zelf moest Jacobus Boomsma op een gegeven moment ook onderduiken, omdat hij niet tewerkgesteld wilde worden. De grond werd hem te heet onder zijn voeten, toen er plotseling een Duitse soldaat in de winkel verscheen die hem als krijgsgevangene mee wilde nemen. Jacobus ('Koos') wist de Duitser te vertellen dat deze bij de verkeerde Boomsma was, stuurde hem een andere kant op en sloeg zelf op de vlucht. Koos zat toen al, samen met zijn vrouw, in het verzet. Hij ging naar een onderduikadres in Sneek.
De winkel van Boomsma in Sondel © privéfoto

Op de vlucht doodgeschoten

Pieter Boomsma heeft de verhalen over zijn vader alleen van horen en zeggen. In november 1944 kwam 'Karel' om het leven, toen hij controleerde of enkele van 'zijn mannen' in veiligheid waren. Het huis waar de mannen zich moesten bevinden, was echter in bezit genomen door de Duitsers. Boomsma had gewaarschuwd moeten zijn, maar dat is niet gebeurd. Toen de deur geopend werd door een Duitser, maakte Jacobus Johannes Boomsma zich uit de voeten. Hij werd op de vlucht neergeschoten, met fatale gevolgen.

Trots

Zoon Pieter was twee jaar oud, toen zijn vader stierf. Hij heeft zijn vader nooit gekend. Moeder Tiete had drie kleine kinderen. Een vierde kind was op komst. Dat kind kreeg bij de geboorte in mei 1945 de namen van zijn vader: Jacobus Johannes Karel. Pieter Boomsma is trots op zijn vader. "Pieter Wijbenga noemt mijn vader in een van zijn boeken een van de grootste verzetsstrijders van Fryslân. Daar ben ik trots op".
Zoon Pieter Boomsma © Omrop Fryslân
In Sondel is een straat vernoemd naar Jacobus Johannes Boomsma en in Bolsward een plein. Op een marmeren gedenkplaat aan de gevel van het voormalige gemeentehuis in Balk staat zijn naam en bij zijn graf op het kerkhof van Sondel vindt elk jaar op 4 mei in herdenking plaats.
Herdenkingsplaat in Balk © privéfoto
Het verhaal van Pieter Boomsma over zijn vader Jacobus Johannes Boomsma is opgetekend in de reeks van Buro de Vries over oorlogsslachtoffers in Fryslân, aan de hand van het oorlogsslachtoffersarchief van Jack Kooistra.
Luister naar het verhaal van Pieter Boomsma over zijn vader Koos.