Bijles op de basisschool; nuttig of niet?
Bijles is booming. In vier jaar tijd is het aantal bedrijven dat bijles verzorgt meer dan verdubbeld. Niet alleen kinderen op de middelbare school nemen bijles, maar ook steeds meer basisschoolleerlingen, als voorbereiding op de eindtoets. Nico Jan Hoekstra van Bijles Leeuwarden is er blij mee. "De leerling kan zo het maximale uit zichzelf halen." Maar Elly Ytsma denkt daar anders over en heeft een nieuwe soort begeleiding opgezet.
Petear FH Byles eintoets: nuttich of net?
Ytsma is, samen met haar nicht Ilse, oprichtster van Leafs, een jong bedrijf dat bijles verzorgt voor kinderen. "Wij zijn niet echt bezig met het onderwijzen van basisschoolvakken, maar meer het psychologische effect", aldus Elly. "We oefenen niet per definitie toetsen, want dat schiet het doel van de CITO voorbij. De toetsen zijn er om op het goede niveau te komen; niet op het hoogste."
"Wij oefenen op concentratieproblemen. Wanneer je als leerling in de klas moet opletten bijvoorbeeld", vertelt Elly. "We laten leerlingen met een propje op de prullenbak schieten, zodat ze zo nu en dan afleiding hebben. Zo leert een kind om zijn of haar concentratie te verdelen. Wanneer let je op? En wanneer mag je even ergens anders zijn met je gedachten?"
De toetsen zijn er om op het goede niveau te komen; niet op het hoogste.
Kinderen moeten niet onder hun kunnen presteren
Nico Jan Hoeksma, oprichter van Bijles Leeuwarden, vertelt over zijn werkwijze. "Als je oefent met toetsen kun je leerlingen bekend maken met de stof. Ik kan het antwoord van een toets niet voorspellen of weten. Ik kan een leerling wel laten wennen aan de stof, zodat hij of zij het maximale uit zichzelf haalt."
Hoeksma wil met deze manier voorkomen dat kinderen onder hun kunnen presteren. "Het is toch zielig als een kind door de stress dichtslaat en te laag wordt ingeschat op de basisschool? Daar wordt een leerling niet beter van en de tijd op de middelbare school ook niet."
Maar volgens Elly gaat het dus niet om het hoogste niveau: "Een kind presteert een keer ruim boven zijn of haar kunnen en zit dan op de middelbare school in een flinke dip. Ze kunnen niet goed presteren, want de lat ligt tóch te hoog. Dat is niet wenselijk. De prestatiedrang zorgt voor faalangst. Kinderen moeten worden geprijsd voor wat ze kunnen."
Hoeksma, die inmiddels is gepensioneerd, heeft jarenlang in het onderwijs gezeten en kan de toenemende vraag naar bijles op drie manieren verklaren. De onderwijsmethoden zijn enorm veranderd en kosten veel tijd, waardoor kinderen achterop kunnen komen. Ook zitten er veel leerlingen in een klas, met elk hun eigen niveau en aandachtspunten. Al die factoren bij elkaar zorgen ervoor dat klassen te groot worden voor de docent.
Dezelfde kansen
Naast het probleem omtrent niveau is er ook nog discussie over de gelijkheid van kansen in het onderwijs. Bijles kost geld en is daarom alleen beschikbaar voor ouders die het kunnen betalen. Onderwijs is zo alleen beschikbaar voor mensen die het kunnen betalen.
"Dat is inderdaad een groot nadeel van bijles, maar geen argument om het dan maar niet meer te geven", vindt Hoeksma. "Datzelfde geldt ook voor sport. Het ene kind kan voetbaltraining krijgen, terwijl een ander dat niet kan betalen. Dan houdt het andere kind toch ook niet op met voetballen? Bijles is zo'n zelfde keuze."
