Meeste docenten staan in het Fries onderwijs te ver van de jeugd af

Het Fries op de middelbare school: daar is van alles om te doen. Dit weekend is er een demonstratie voor een grotere rol van het Fries op scholen. Maar aan de andere kant blijkt uit onderzoek van Omrop Fryslân en de NOS dat 66 procent van de jongeren trots is op hun taal. In Fryslân Hjoed leggen wij dat voor aan twee specialisten op het gebied van Fries voor jongeren: schrijver en filmmaker Bart Kingma en Anna Marije Bloem, docent Fries.
Petear FH Frysk yn it ûnderwiis
Uit een onderzoek dat Omrop Fryslân in samenwerking met de NOS heeft gedaan, blijkt juist dat twee derde van de jongeren tussen de 18 en 24 jaar aangeeft trots te zijn op de taal. Dat is veel meer dan de 65-plussers (54%). Maar als er wel interesse is voor het Fries, hoe kan het dan dat het onderwijs nog steeds niet goed genoeg is?
"Het is jammer dat het er in het nieuws op lijkt dat scholen het niet goed doen. Ik wil graag zeggen dat het op heel veel scholen fantastisch gaat. Zij zijn een geweldig voorbeeld van hoe het kan op scholen", zegt Bloem.
Volgens Kingma ligt dat aan de onderwerpen. "Je kunt net doen alsof kinderen niet willen en je er heel erg aan moet trekken, maar dat is niet zo. Kinderen willen wel." Er zouden actuele onderwerpen moeten worden behandeld, om dichtbij de belevingswereld van jongeren te blijven.

Lês No

Bloem is her hier niet mee eens. Ze vindt dat er in Fryslân juist heel veel gebeurt om jongeren aan te spreken. Bijvoorbeeld met het taalproject Lês No voor het voortgezet onderwijs. Dat is een samenwerking tussen Cedin, Afûk, Bibliotheekservice Fryslân en Omrop Fryslân en ze hopen door bijvoorbeeld een boek over Grutte Pier of leerstof over het leven van een meisje als vluchteling uit Syrië jongeren te inspireren.
Frysk yn it ûnderwiis
Het nieuwste project om het Fries te stimuleren onder de jongeren is de vlogserie 'Jennifer to the Max' en een boek over seksualiteit 'Sex to the Max' dat Bart Kingma geschreven heeft. De Youtube-serie gaat over Jennifer de Vries die op zoek gaat naar het echte verhaal achter de dood van haar buurjongetje Max. Hij stierf op zijn schoolreisje in Berlijn aan een alcoholvergiftiging. En het boek gaat over de periode voordat Max doodging. Het doel is dat de vlogs en het boek klassikaal behandeld worden.

Boek geweigerd

Maar omdat in het boek expliciete woorden als 'anaal neuken' gebruikt worden, weigert bijna de helft van de docenten Fries dit boek in de klas te behandelen. Dat verwondert Bart. Hij vindt dat de bevordering van de Friese taal in de eerste klassen van het voorgezet onderwijs geblokkeerd worden door de docenten Fries zelf.
Bloem behandelt de vlogs en het boek. Ze vindt dat Bart een prachtboek heeft geschreven, maar dat het vanwege de seks en met name explicite anale seks door jongens, niet geschikt is voor de eerste klassen. Met name omdat de kinderen in deze leeftijdscategorie hier nog niet aan toe zijn. Het zou meer leerstof zijn voor kinderen in de derde klas.

Meet & Greet

Vlogster Jennifer zal binnenkort een meet & greet houden. Ze gaf aan dat kinderen die langskomen een gratis exemplaar van het boek 'Sex to the Max' krijgen. Maar ook kinderen die gewoon een mailtje sturen, kunnen het boek opgestuurd krijgen. Er zijn al vijftig kinderen die uit eigen beweging het boek hebben aangevraagd.