De sneeuwwinter: Met de hele buurt in de weer om de sneeuw weg te krijgen

Sneeuw tot aan het dakraam, geblokkeerde snelwegen en geen voer voor de dieren. Het is vandaag precies 40 jaar geleden dat de beruchte sneeuwwinter plaatsvond. In korte tijd werd het openbare leven in Fryslân volledig verstoord. Een groot aantal dorpen en steden was dagenlang afgesloten van de buitenwereld. Een winter om nooit te vergeten, en dus verzamelt Omrop Fryslân de mooiste verhalen van kijkers en luisteraars. Deze verhalen worden vandaag de hele dag gepubliceerd. Dus pak een warme kop koffie of thee, en denk weer even terug aan deze bijzondere tijd.
De Sniewinter: Snieskowe yn Drachten
Terwijl de kinderen in de sneeuw spelen op een slee, zijn de volwassenen in Drachten met de hele buurt bezig om de grote bergen sneeuw weg te krijgen. De video komt van de familie Ruiter.

Een barre tocht voor de liefde

© Omrop Fryslân, Henry Drost
De problemen waren groot in de sneeuwwinter, maar er zijn ook mooie en liefdevolle verhalen uit die tijd. Verhalen die op een dag zoals donderdag, Valentijnsdag, eigenlijk nog net dat beetje mooier zijn.
Jaap van der Wal ondernam een wandeltocht van vier tot zes uur om zijn vriendin te zien. Hoge sneeuwduinen en barre temperaturen hielden hem niet tegen om van Arum naar Sexbierum te lopen. "Ja dat weet ik nog. Ik was zwaar verliefd maar ik was in Arum, mijn meisje in Sexbierum en er was geen mobiel."
De enige optie was lopen! Zes uren lang!
Jaap van der Wal
Dan blijft er maar een optie over en dat was lopen. "Weet niet hoe lang ik er precies over gedaan heb maar kwam als een sneeuwman in Sexbierum aan! Met ijspegels aan de snor!" De tocht was een succes, en 40 jaar later is het stel nog steeds samen.
© Omrop Fryslân, Henry Drost
"Het was een tijd waarin we nog geen autotelefoon, mobieltjes of code geel, oranje of rood hadden. Het was de dag waarop ik besefte dat het leven soms aan een zijden draadje hangt,"
Melkwagenchauffeur Tjeerd Vrieswijk moest in de sneeuwwinter bij de boeren langs, maar dat was door de sneeuw bijna niet te doen. "Onderweg was ik menig sneeuwduintje gepasseerd", vertelt Vrieswijk. Totdat de motor niet meer op toeren kwam. Ondertussen had ik verschrikkelijke koude handen gekregen, en was ik behoorlijk nat geworden van de stuifsneeuw. Omdat ik echt niet verder kon heb ik de melkauto op slot gedaan en ben gaan lopen. Van Hallumerhoek naar Vrouwenparochie."
Deze tocht staat Vrieswijk nog goed voor ogen. "Bijna 2 uur later en 6.5 km verder kwam ik compleet bevroren aan bij Jan en Fokje Monsma in Vrouwenparochie. Doordat mijn kleren bevroren waren konden ze mij niet uitkleding. Ik heb toen eerst voor de kolenkachel moeten zitten zodat ik kon ontdooien. Natuurlijk was ik helemaal kapot en doodop. Ik ben daar in huis gebleven."
De Leeuwarder is zeer dankbaar dat alles goed gekomen is, na die barre tocht.

Beelden van de sneeuwwinter

Degenen die het hebben meegemaakt zullen de beelden nooit vergeten, maar voor alle anderen zijn er gelukkig genoeg opnamen gemaakt van de uitzonderlijke sneeuwval van 1979:
Lange reportaazje Herinneringen sniestoarm 1979
Ellen Hamersma was in die tijd nog in de schoolgaande leeftijd, en met de andere jongeren van de jeugdsoos zette ze zich in om de oudere mensen te steunen, in de dagen van de sneeuwwinter.
Ymte Osinga weet het nog goed. Hij zou op 16 februari in het huwelijksbootsje stappen met zijn Anke van Gerven, maar bij het openen van de gordijnen op 14 februari, stond ineens alles op de kop...

Op expeditie om bakkersproducten

© Omrop Fryslan
Vrachtwagens met voorraad voor supermarkten konden de winkels niet bereiken, en mensen kwamen in die dagen zonder eten te zitten. Een enkele persoon waagde zich in de kou om dorpsgenoten te helpen. Zo ook Geart Bos uit Scharnegoutum.
"Ik zat in het bestuur van dorpsbelang, vandaar dat ik mij toen maar nuttig heb gemaakt in het dorp. Een van de beide winkels in het dorp, de Spar, zou die morgen bakkersproducten krijgen, maar de vrachtwagen die de goederen moest bezorgen was vast komen te zitten in de sneeuwbanken bij de Blauwe Tent."
Wij gooiden letterlijk met broden!
Geart Bos
"Er werd een beroep op ons gedaan, of wij ook konden helpen om de goederen op te halen." De operatie van Geart en zijn vrienden lukte zonder ongelukken. "Onderweg stonden bij sommige woningen en boerderijen mensen te kijken, ze wachtten om te zien wie er langs zou komen. Gul als wij waren met spullen van een ander, deelden wij de bakkersproducten uit. We gooiden letterlijk met broden!"