Motorblok in Fries Museum moet ambachten opnieuw onder de aandacht brengen

Een motorblok met 295 onderdelen van hout, keramiek en koper: het is één van de pronkstukken in de nieuwe tentoonstelling Fenduq in het Fries Museum. Het motorblok is ontwikkeld door Belgisch kunstenaar Éric van Hove. Het staat voor de industrialisatie die in veel landen het einde betekende voor de klassieke ambacht. Volgens Van Hove moet er meer aandacht komen voor ambachten en vakmanschap, ook in Fryslân.
Friese en internationale ambachtslieden werken de komende maanden samen om een Fries motorblok om te toveren tot een kunstwerk. Allemaal om de aandacht te vestigen op de zorgen die ze delen: de neergang van het ambacht. Van de kleine schroefjes tot de cilinderkop: alle onderdelen van het motorblok worden met de hand gemaakt.
Van Hove werd in 1975 geboren in Guelme in Algerije. Zijn vader en moeder zijn Belgische ingenieurs die zich inzetten voor ontwikkelingsprojecten. Toen hij 14 was, ging het gezin terug naar België. Van Hove woont nu in Marrakesh waar hij zijn atelier heeft.
Eric van Hove

Een motor met Fries keramiek, Marokkaans koper en glas uit Zweden

Het Friese blok wordt gemaakt naar voorbeeld van een Claas Jaguar-veldhakselaar. De landbouwmachine is veel in de Friese weilanden terug te vinden. Met Marokkaans houtwerk, Hindelooper schilderwerk, Indonesisch snijwerk, Fries zilverwerk en Zweeds glaswerk wordt het een echt internationaal project.
Een van de Friese ambachtslieden die aan het project zal gaan werken, is Lies van Huet. "Ik vergelijk mijn stuk van de motor met een soort propeller of een ventilator. Ik heb geen idee wat precies de functie is van het ding", vertelt ze. Lies zal het onderdeel van keramiek maken. "Maar dan is hij nog niet klaar. Hij gaat nog naar Marokko voor koperen onderdelen en de schroef wordt gemaakt met glas uit Zweden."
© Fries Museum

"Het oude ambacht wordt de laatste jaren in ere hersteld"

Van Huet is haar hele leven al in de ban van oude ambachten, maar heeft pas tien jaar geleden besloten om daar haar werk van te maken. Ze heeft het idee dat er wel steeds meer vraag naar ambachtswerk is.
"We zijn klaar met de koopcultuur en willen geen lopendebandwerk meer. Wat ik maak, doe ik met liefde en mensen zoeken steeds meer naar unieke bezittingen."
Het probleem is wel dat er door vergrijzing een groot tekort is aan ambachtslieden. De schattingen voor de komende tien jaar lopen uiteen van 250.000 tot bijna een half miljoen vacatures in de ambachtssector.
Ik kan mijn fantasie en al mijn creativiteit erin kwijt.
Deirdre Bekkema, student

Nieuwe ambachtsopleidingen

Veel ambachtsopleidingen zijn gestopt en er wordt veel aan gedaan om de jongeren vast te houden. Op het Friesland College is daarom gestart met de opleiding 'Creatief Vakman', waar Van Huet docente is.
"Het is een opleiding waarin studenten met oude ambachtstechnieken nieuwe concepten leren maken. Ik geef ze les in keramiek 10 weken lang."
Volgens Van Huet is er juist in deze tijd behoefte aan dit werk. Jongeren hebben veel interesse om te gaan werken met hun handen in het digitale tijdperk, zegt Van Huet.
Het moet uniek blijven
Studente Berber Jouta
"Ik kan mijn fantasie en al mijn creativiteit erin kwijt", zegt studente Deirdre Bekkema die op het Friesland College de opleiding voor creatief vakman volgt. "Ik ben er niet alleen op school mee bezig, maar ook daarbuiten. Het is gewoon een passie."
Studente Berber Jouta vindt het belangrijk dat er mensen zijn die het huis inrichten met meubels die met de hand gemaakt zijn en niet geproduceerd zijn door fabrieken. "Het moet uniek blijven."
"Ik vind het mooi dat je zichtbaar resultaat heb. Je zit niet de hele dag achter een laptop. Mooi dat je je creativiteit erin tot uitdrukking kan brengen. Er moeten mensen blijven die onze huizen bouwen en er moeten meubels gemaakt worden", zegt klasgenoot Jari Ravensberg.

Fryslân Dok

Vanaf 2 februari is de tentoonstelling Fenduq te zien in het Fries Museum. Omrop Fryslân volgt het hele proces van Lies van Huet en de andere ambachtslieden bij het maken van de replica van het motorblok. De beelden worden eind dit jaar uitgezonden in Fryslân Dok.