De overlevingsstrijd van de twee Friese dagbladen

Censuur in de Tweede Wereldoorlog, bezuinigingen, de komst van het internet en de neergang van abonnees. De twee regionale Friese dagbladen hebben veel meegemaakt en blijven zich doorontwikkelen om met de tijd mee te gaan. Ondanks de verwachtingen van een aantal jaren geleden bestaan ze nog steeds en volgens Ria Kraa zal dat ook zo blijven. "Ik denk dat mensen zich hechten aan de papieren krant. Het geeft een soort van vintage-gevoel, en het leest ook veel lekkerder dan op een tablet."

Kraa werkt al bijna 25 jaar voor het Friesch Dagblad en heeft daarom de krant al vele malen zien veranderen. Op dit moment heeft de krant zo'n 12.000 abonnees, en dat is een derde minder dan tien jaar geleden, maar er blijft altijd een trouwe groep lezers zegt ze. "Onze wortels zijn niet veranderd, alleen onze takken wel. Mensen weten altijd wat ze aan ons hebben. Wij hebben een duidelijk profiel en een duidelijke visie. Daarom denk ik dat er altijd een groep zal zijn die de papieren krant wil lezen."

Sander Warmerdam kijkt daar anders naar. "Ik denk dat de papieren krant uiteindelijk zal verdwijnen, maar de functie van de krant niet. Een krant is eigenlijk een verzameling van verhalen. Deze behoefte om verhalen te lezen zal nooit verdwijnen, alleen de manier waarop we lezen verandert."

Warmerdam heeft 18 jaar voor de NOS gewerkt voordat hij vorig jaar bij de Leeuwarder Courant zijn debuut maakte in de dagbladsector. De laatste jaren blijft het aantal abonnees van de Leeuwarder Courant hangen tussen de 65.000 en de 70.000. Daarom is zijn visie helder: op veel verschillende podia nieuws aanbieden.

"We kunnen niet langer verwachten dat de lezer naar ons toe komt, dus wij zullen de lezer op moeten zoeken, op onverwachte plekken", zegt Warmerdam. "Online maken wij daarom grote stappen. Kijk naar de containerramp. Onze focus ligt dan niet meer alleen op de deadline van de krant aan het einde van de dag, maar ook de lezer op het moment zelf op de hoogte brengen via de website en daarna ook overzicht bieden."

Het publiek weet hierdoor LC.nl steeds meer te vinden, in 2018 werd de website zo'n 50 miljoen keer bezocht, een kwart meer dan in 2017.

Sinds dit jaar doet ook het Friesch Dagblad mee in de digitale wereld en hebben ze een website waar artikelen op staan. "Die is nog wel in ontwikkeling. Iedere dag plaatsen wij zo'n tien eigen verhalen op de site", vertelt Kraa. Ze vindt het belangrijk om er goed over na te denken welke artikelen online verschijnen. "Voor de lezers die iedere maand betalen voor een abonnement is het soms wel zuur om te zien dat de krant zoveel nieuws al gratis op de website heeft gezet. Wij proberen er goed mee om te gaan, maar hoe wij aan de website kunnen verdienen moeten we nog bekijken."

Omrop Fryslân is met het wervingsteam van beide kranten de straat op gegaan om te horen wat het publiek van de kranten vindt. Voor het Friesch Dagblad was dat bij de Spar in Woudsend en voor de Leeuwarder Courant bij de Coop in Winsum.

Beide kranten zien ook in welke kansen deze veranderingen met zich mee brengen. "Wij schrijven veel mooie verhalen die niet alleen voor Friezen interessant zijn om te lezen. Daarom willen wij ons in 2019 meer richten op verhalen die ook buiten de provincie worden gelezen", stelt Kraa. Ook de Leeuwarder Courant onderzoekt mogelijkheden om de verhalen op een andere manier aan de man te brengen. "We gaan in het komende jaar beginnen met podcasts. We zoeken steeds meer podia die bij ons passen. Die overeen komen met hoe wij verhalen vertellen."

"Video's op Facebook en Instagram-stories horen daar bij en we zien dat het werkt. Als je bijvoorbeeld kijkt naar het verhaal van Aggie van 91 jaar uit Bolsward. Ze kan niet meer alleen op pad en daar heeft ze iets op bedacht: wildvreemden mogen haar duwen. De video bijna een half miljoen keer bekeken op Facebook en overgenomen door andere media."

Of de kranten op deze manier niet teveel afwijken van hoe de krant origineel te werk ging, antwoordt Warmerdam snel: "Je zal wel moeten. Je kan niet anders dan andere manieren zoeken om nieuws bij het publiek te brengen.