Oorlogsverhalen: David Willem Vischjager werd Ids Boot
Verhalen van mensen die de Tweede Wereldoorlog meemaakten, zijn er steeds minder. Toch zijn ze er nog. Vaak zijn het jeugdherinneringen van mensen die als kind of jongere de oorlog meemaakten. Ze zijn nu in de tachtig of negentig jaar en hebben verhalen van meer dan zeventig jaar geleden. Als ze erover praten, is het echter alsof het gisteren was.
Ids Boot kan zijn verhaal niet meer zelf vertellen. De 'echte Sneker jongen', zoals hij zichzelf noemde, overleed in 2004 aan kanker en er waren meer dan 400 mensen om hem de laatste eer te bewijzen. Maar wie was Ids Boot? Zijn zoon Ilan Boot vertelt het levensverhaal van zijn vader.
Onderduiken
Op 2 mei 1943 werd er in Amsterdam een Joodse baby geboren: David Willem Vischjager, zoon van Elias Vischjager en Marianne Scheffer. Toen de kleine David drie maanden oud was en in Amsterdam de laatste razzia was, besloot moeder Marianne met haar kindje onder te duiken op een boerderij buiten de stad. Vader Elias was eerder al gedeporteerd door de Duitsers. De baby huilde echter teveel en zou daarmee de andere onderduikers verraden. Uiteindelijk werd de baby door een oom naar een crèche van de Duitsers overgebracht en zou worden gedeporteerd, maar het kindje werd door verzetsmensen uit de crèche gesmokkeld en naar Sneek overgebracht.
Eigen kind
In Sneek werd hij liefdevol opgevangen door de familie Boot. David was toen een half jaar oud en kreeg de naam Ids Boot. Door de jaren heen werd hij volledig opgenomen in de Sneker gemeenschap. Hij voelde zich er thuis. Ids trouwde met stadsgenote Zus Visser, met wie hij vier kinderen kreeg, en bleef zijn hele leven in Sneek wonen.
Moeder Marianne overleefde, al onderduikend, de oorlog. Via via kwam ze weer in contact met haar zoontje, maar uiteindelijk werd besloten dat het beter was dat hij bij de familie Boot in Sneek bleef. "Hij was een echte Boot geworden, opgegroeid als hun eigen kind", zegt Ilan.
Trauma
Pas veel later ontstond bij Ids Boot het besef dat hij anders was, dat hij een Joods jongetje was. Hij kreeg zijn dossier in handen en kwam meer te weten over zijn leven. Toen hij zelf kinderen kreeg, kreeg hij veel last van zijn verleden. "Dat hij niet wist wie hij was. Heel veel nachtmerries, dat wij als gezin werden weggevoerd door de Duitsers", vertelt Ilan.
Het duurde lang voordat hij hulp zocht. Pas begin jaren 90 durfde hij het, na jaren van therapie, aan om over zijn verleden te vertellen. "Je kan het zien als een soort loyaliteitskwestie. Wie ben ik loyaal en aan wie moet ik loyaal zijn? Hij is altijd loyaal geweest aan de familie Boot. Maar later twijfelde hij er wel over of hij weer Vischjager wilde heten. Daar heeft hij tot aan zijn dood echt wel mee gezeten."
Ilan Boot vertelt vrijdagmiddag tussen 14.00 en 16.00 uur het verhaal van zijn vader op het gemeentehuis in Sneek. Ook andere oorlogsverhalen worden daar verteld. Het gaat om een initiatief van Sporen Joods Leven Sneek.
