Highlights van het programma van Culturele Hoofdstad 2018

Januari
De opening (26 en 27 januari)

Een groot aantal evenementen en activiteiten start meteen in de eerste maand van het jaar, maar het evenement dat het meest in het oog springt in de eerste maand van Leeuwarden-Fryslân 2018, is natuurlijk de opening. Op vrijdagavond staan letterlijk de deuren van de gemeenschap open voor publiek. Zowel musea als particulieren kunnen op deze manier hun wereld aan de buitenwereld laten zien, en met elkaar in gesprek raken over Fryslân en de toekomst. Op zaterdag kan in Leeuwarden worden geproefd aan allerlei programmaonderdelen die later in het jaar worden georganiseerd. Het openingsweekend wordt afgesloten met de opvoering van het themanummer 'Seis Oere Thús'. Dit gebeurt op elk plein in Leeuwarden op hetzelfde moment. En terwijl het nummer wordt gespeeld, zullen in de volledige provincie de kerkklokken luiden.

Februari
Holstmeer (10 februari - 15 april)

Een theaterstuk in de gevangenis, dat is Holstmeer. Het is misschien wel de meest bijzondere locatie voor een evenement in het hele programma van Culturele Hoofdstad. Het theaterstuk is een idee van journalist Auke Zeldenrust. Hij wil hiermee laten zien dat mensen in de gevangenis net zo goed een onderdeel van de gemeenschap zijn. Ook de dames in het opvanghuis van Fier Fryslân doen mee aan het stuk. Het publiek dat naar het Holstmeer toe wil, moet zich verzamelen in de Leeuwarder binnenstad, waarna ze met bussen naar de gevangenis worden gebracht. Een deel van het publiek gaat naar de voorstelling van de dames van Fier, terwijl de andere bezoekers de gevangenis bezoeken. Hierna zal er worden gewisseld. De betrokkenen vertellen in Holstmeer een verhaal dat voor een deel gebaseerd is op eigen ervaringen.

Maart
Sjen yn it Tsjuster (16/17 maart, 13/14 april, 7/8 september)

Sjen yn it Tsjuster is een nachtelijke voorstelling over de Fryske dichter Tsjêbbe Hettinga. Het stuk vindt plaats in Burgwerd, de woonplaats van de in 2013 overleden dichter. Hettinga was blind, en beleefde de wereld daardoor op een andere manier dan de meeste Friezen. Sjen yn it Tsjuster geeft hier op een bijzondere wijze een betekenis aan. Het publiek zal in het stuk op 'avontuur' aan de hand van Hettinga's gedicht 'It doarp Always Ready'. De reis begint in de kerk van Burgwerd waar de lichten eerst nog branden. Als de klokken luiden worden alle lichten in het dorp gedoofd, en zijn de bezoekers overgeleverd aan hun andere zintuigen en elkaar. Aan de hand van het gedicht van Hettinga zullen ze dan op reis door Burgwerd.

April
Lost in the Greenhouse (19 april - 20 mei)

Een theatervoorstelling in de klassen in Sexbierum, met de Fries/Poolse connectie die daar al jaren leeft als inspiratie. Dat is in het kort de voorstelling 'Lost in the Greenhouse' van Schouwburg De Lawei, Theater De Koornbeurs en theatergezelschap Orkater. In het stuk wordt de Poolse Wojtek een seizoen lang gevolgd. Hij raakt verliefd op een Fries meisje, en dat heeft grote gevolgen. Zo zorgt deze prille liefde voor spanningen, gevoelens van verlangen, maar ook heimwee.

Mei
At the Watergate (9 - 11 mei)

Sneek is in mei voor even het Europese centrum voor jonge amateur musici. Het European Youth Music Festival wordt hier dan gehouden onder de naam At the Watergate. Duizenden muzikanten uit heel Europa zullen van 9 tot 11 mei optreden in de Friese stad. De opening is, hoe kan het ook anders, bij de Waterpoort. De concerten zijn zowel binnen als buiten.

Juni
Ete by de Boer XL (23 juni)

Aardappels, wie is er niet mee opgegroeid? Deze overbekende groente staat tijdens Leeuwarden-Fryslân 2018 het hele jaar centraal in Het Bildt. Dit gebeurt onder de titel 'Potatoes go Wild'. Een van de evenementen is op 23 juni: 'Ete by de Boer XL'. Bezoekers kunnen dan bij de boer uit eten, om daarna een rondleiding over het bedrijf te krijgen. De aardappel staat natuurlijk centraal op het menu, dat verder wordt aangevuld met andere streekproducten. De gasten kunnen van hun aardappels genieten terwijl ze uitzicht hebben over het land waar hun eten vandaan komt. Ook is het de bedoeling dat straatartiesten de gasten tijdens het eten vermaken.

Juli
Fossylfrij Fryslân (1 - 14 juli)

Het zal in de eerste helft van juli steeds drukker worden op de fietspaden in Fryslân. Dat komt namelijk door het project Fossylfrij Fryslân. Inwoners van de provincie worden uitgedaagd om twee weken lang te reizen zonder een druppel benzine of diesel te gebruiken. Ook wordt in deze maand de grootste zonnebootrace ter wereld georganiseerd en komt er op 14 juli een parade met futuristische wagens op de Wâldwei tussen Leeuwarden en Drachten. Daarnaast kunnen mensen in deze periode meedoen aan een speciale 'Groene Tour' in Leeuwarden: bezoekers worden met elektrisch vervoer langs een aantal uitvindingen gereden, om dan te eindigen in een speciaal park met allerlei andere innovaties op het gebied van groene energie.

Augustus
Tafisa European Sports for All Games (28 juli - 18 augustus)

Een soort Olympische Spelen voor cultuursporten, dat moeten de Tafisa European Sports for All Games worden. Wat zijn cultuursporten? Nou, bijvoorbeeld fierljeppen, pandolo of freerunning. Een bijzondere mix van sporten die met name in de regio's waar ze veel worden beoefend, een grote betekenis hebben. In de week van 3 augustus komen zo'n twintig landen naar Fryslân om hier hun cultuursporten te laten zien. Het is de bedoeling dat de teams in verscheidene Friese dorpen een slaapplek vinden. Hiermee zijn ze dan ook weer een onderdeel van de Friese gemeenschap. En net zoals bij de Olympische Spelen is het motto bij de Games: meedoen is belangrijker dan winnen.

September
Slachtemarathon (31 augustus/1 september)

Een van de meest opvallende activiteiten van september vind meteen plaats op de eerste dag van de maand. Wie in Fryslân woont kent het evenement al langer: de Slachtemarathon. In het kort een tocht over de oude zeewering de Slachtedyk, van Oosterbierum tot Raerd, of andersom. Deelnemers aan de tocht kunnen de ruim 40 kilometer zowel wandelend als hardlopend afleggen. De Slachtemarathon is al sinds Simmer 2000 een begrip in Fryslân, en trekt elke editie duizenden wandelaars. De editie van 2018 is echter niet zoals iedereen dat is gewend. De tocht zal deze keer niet in een, maar in twee dagen worden afgelegd, en zal qua lengte twee keer zo lang zijn dan normaal.

Het verschil in lengte komt door een aanpassing in de route. De originele Slachtedyk wordt nog steeds als rode draad gebruikt, maar deze keer komen de wandelaars en hardlopers door de dorpen. Dorpsbewoners uit bijvoorbeeld Easterein en Wommels hoeven daardoor niet meer naar de Slachtedyk toe om het evenement te beleven, maar krijgen de deelnemers letterlijk over de vloer. Naast de route wordt net zoals bij de andere edities alles uit de culturele kast gehaald om de deelnemers en het publiek te vermaken. Zo worden er kunstwerken bij de route geplaatst en worden de mensen vermaakt met muziek, dans en theater.

Opvallend detail van deze editie is dat de deelnemers een slaapplaats krijgen op de route. Dat kan op een camping zijn, maar ook bij mensen thuis. Vijf dorpen zijn uitgekozen om als festivaldorpen het onderdak te verzorgen.

Oktober
De Fryske Dûnsdagen (4 - 7 oktober)

Een Fries festival volledig gericht op dans, dat zijn de Fryske Dûnsdagen. Het festival zal een groot scala aan activiteiten aanbieden, die allemaal te maken hebben met dans. Zo zijn er natuurlijk dansvoorstellingen, maar kan er ook over dans worden gesproken in bijeenkomsten. Mochten mensen nog niet kunnen dansen, dan worden er ook nog workshops aangeboden. Aan het einde van deze vier dagen is er een groot dansfeest, waarbij mensen van alle leeftijden, achtergronden en niveaus worden uitgenodigd om mee te dansen. De foyer van schouwburg De Harmonie moet een grote balzaal worden.

November
ReOpening (nog niet bekend)

Het grootste mysterie in het programma van Leeuwarden-Fryslân 2018 is de allerlaatste activiteit: de ReOpening. In het programmaboekje staat geen datum, en ook geen specifieke locatie. Volgens de website van LF2018 is het een verrassing wat er in november zal gebeuren, maar ze kunnen wel al verklappen dat het een groot spektakel zal zijn. Een feestelijke afsluiting van een bijzonder jaar, en de opening van een Nieuw Fryslân. Wij zijn benieuwd...