Gysbert Japicxjaar feestelijk geopend in Bolsward

In de Martinikerk in Bolsward is zondagmiddag het Gijsbert Japicxjaar feestelijk geopend. Het is dit jaar 350 jaar geleden dat de schoolmeester en dichter uit Bolsward overleed. Hij was de eerste die serieuze Friese literatuur schreef en lag zo de basis voor de Friese schrijftaal. Japicx overleed in 1666 aan de pest, zowat tegelijk met zijn vrouw en zoon.
Met de zinspreuk: Gysbert als inspiratie voor Fryslân! is een uitgebreid programma samengesteld. Daarin wordt stilgestaan bij Japicx als historisch figuur en hoe hij door de eeuwen heen bekeken en geïnterpreteerd is.
Vertegenwoordigers uit diverse sectoren van de Friese gemeenschap stonden stil bij de betekenis van Gysbert voor Fryslân. Op het programma staan minicolleges van Abdelkader Benali, Sietske Poepjes, Henry Baron en Meindert Reitsma. Ook is er een paneldiscussie.
​Schrijftaal
In de middeleeuwen werd het Fries al wel gebruikt om wetten op te schrijven maar in de tijd van Japicx, in de 17e eeuw, was dat al lang niet meer zo. Het Nederlands was de officiële taal van het bestuur. Maar Japicx deed het dus anders. Door hem ontdekten de mensen later dat het de moeite waard was om in de eigen taal te schrijven.
Bij zijn leven is maar één boekwerk van Gysbert Japicx verschenen. ‘Friessche Tierne, in brulloftfers’. Was gebeurde in het jaar 1640. Na zijn dood werd al zijn werk inclusief de Friese Tierne, verzameld in de Friesche Rymlerve. Dat boek verscheen in 1668, twee jaar naar zijn dood. In de negentiende- en twintigste eeuw groeide Japicx uit tot boegbeeld van Friese cultuur. Hij was de eenvoudige schoolmeester die zijn klassieken kende, maar er ook voor koos om in de volkstaal te dichten.
Het jaar 2003, vierhonderd jaar na de geboortedag van Gysbert Japicx werd eerder ook uitgeroepen tot Gysbert Japicxjaar. Toen is zijn werk ook opnieuw uitgegeven.
Door de provincie Fryslân heen hebben vrijwel alle (grotere) plaatsen een Gysbert Japicxstraat. Bij de Martinikerk in Bolsward is een standbeeld op de sokkel neergezet, dat in 1966 door koningin Juliana werd ontbloot. In zijn geboortehuis in Bolsward, zit sinds 1997 het Gysbert Japicxhuis.