Arjan Hut nieuwe Dichter fan Fryslân: "Twijfel is een goeie basis"

Arjan Hut is de komende jaren Dichter fan Fryslân en neemt daarmee de pen over van Sigrid Kingma. Aan de Leeuwarder de taak om zijn Friese poëzie uit te strooien over onze provincie. "Als kind was ik al aan het tekenen met woorden."

In de Stadskas van het Explore the North-festival is Hut donderdag tot Dichter fan Fryslân geslagen. De komende twee jaar schrijft hij zes tot tien gedichten, bij voorkeur in het Fries. Hut (47) weet nog niet hoe hij zijn poëzie zal voorschotelen. Het is dan ook niet voor niks dat het thema 'twijfel' regelmatig terug zal keren in zijn werk.

"Ik denk dat twijfelen een goeie basis is. Zo geef je jezelf de ruimte om te veranderen; terugkomen op wat je eerder dacht", zegt Hut. "Bovendien zie je twijfel op zowel micro- als macroniveau. De waarde ervan wil ik gieten in gedichten."

Wel weet Hut dat hij de poëzie in nieuwe vormen voor het voetlicht wil brengen. "Beeldende tekst in een museum, of een zogenoemd 'twijfelsymposium'. Het zijn serieuze opties."

Maar alles over de kop gooien, vindt hij niet nodig. Een aantal ideeën van Sigrid Kingma houdt hij daarom graag in leven. "Denk aan het dichterscafé, eens in de maand in het Tresoar. Of de voordrachtwedstrijd Fryske SLAM!. Geweldige initiatieven."

Blij verrast

In 2018 werd de Dichter fan Fryslân geïntroduceerd. Toen konden kanshebbers zichzelf kandideren. De keren erop is een jury zelf naar poëtische parels gaan zoeken. Dit jaar viel het oog op Hut.

Ruim twee weken terug kreeg hij een belletje. Blij, maar enigszins verrast, hoorde hij het voorstel aan. "Mijn voorgangers werden een stuk eerder bericht. Ik dacht daarom: die vragen me om wat voor te dragen tijdens de bekendmaking van de nieuwe dichter. Maar nu ben ik die persoon dus zelf."

"Ik ben gelukkig met dit podium. Eerder kwam mijn werk via enkele uitgiftes en social media naar buiten. Met deze titel heb ik meer slagkracht en bereik ik een veel groter publiek."

Hut is inmiddels vergroeid met zijn pen. Na zijn studie Fries ging hij onder meer aan de slag als stadsdichter van Leeuwarden, publiceerde hij in verschillende bladen, bracht hij bundels uit, werkte voor Omrop Fryslân, en was en is nog steeds docent op de schrijversvakschool.

Dichten over aardappelen

Hij vertelt dat de onderwerpen van zijn gedichten nogal uiteenlopen. Hut schrijft namelijk vaak in opdracht. "Ik krijg een onderwerp mee, en daar moet ik me maar mee redden. Zo schreef ik op een dag over aardappelen, omdat stichting De Bildste aardappelweken bij me aanklopte."

Een opdracht geeft hem kaders en een deadline. Een fijne manier van werken, vindt Hut. Anders blijft hij maar 'doorprutsen'. "Inderdaad, vanwege de twijfel."

Waarom hij dicht, weet Hut niet. Maar zijn drang tot formuleren drijft hem altijd weer achter de schrijverstafel. "Als kind was ik er al mee bezig. Tekenen, maar dan met woorden. Ik vond het meteen geweldig", zegt hij, om eraan toe te voegen: "En je kunt iets creëren, zonder met wie dan ook te overleggen."

Huts poëzie laat zich niet in een hokje vangen. "Verschillende soorten teksten lopen door elkaar. Van spreektalig tot beeldend." Een boodschap erin verwerken vindt hij niet nodig. Wel is er ruimte voor enig engagement. "Zie het als mediatie met een onderwerp."

In vrijheid schrijven

Als Dichter fan Fryslân probeert Hut de verwachtingen van zich af te schudden. Zich vrij voelen, dat heeft hij zich als doel gesteld. "Een tijdje terug vroeg ik mezelf af: 'Hoe zou ik schrijven als ik met niemand rekening hoef te houden?' Nadat de provincie mij belde, besloot ik om precies te dichten zoals ik zelf wil. En dat is nieuw voor mij."

"Meestal voel ik de aanvechting om mooie zinnen op rijm te zetten, of kort en compact te formuleren. Ik houd dan rekening met mijn publiek. Daar wil ik vanaf. Als ik het mooi vind, zou dat genoeg moeten zijn. Maar goed, zo werkt het vaak niet helemaal", zegt Hut.

Volgens hem blijf je je in een soort spanningsveld bevinden: wat wil je zelf en wat vraagt het publiek?

'Is maar een gedicht'

"Aan de andere kant, wat de een graag leest, vindt de ander rotzooi. Bovendien moet je blijven relativeren. Het is maar een gedicht. Ook als je Dichter fan Fryslân bent. Bijna niemand op straat heeft het erover", zegt Hut. "Al zou wel eens mooi zijn."