Goitske verhuisde naar Polen en heet nu Gosja: "Ze kunnen mijn naam hier niet uitspreken"

Mensen hebben vaak nog een verkeerd beeld van Polen as een grauw en grijs land. Goitske de Vries-de Jong uit Oudega (Sm.) wil het nieuwe Polen laten zien. "Er zijn hier bergen, meren en hippe steden zoals Krakau."
De uitspraak van haar naam is voor de Polen niet te doen. "In Polen is het Gosja, maar we spreken nu Fries, dus heel graag Goitske", zegt ze als ze de vraag voorgelegd krijgt hoe we haar moeten noemen.
Ze komt al lang in het land. Dertig jaar geleden was ze voor het eerst in Polen. Bijna twintig jaar geleden namen zij en haar man Eke het besluit dat ze later zouden verhuizen naar een berggebied.
Al vrij snel werd duidelijk dat het Polen moest gaan worden, want daar voelden ze zich thuis. Het is de natuur en de cultuur. En het trots zijn op de eigenheid.
"Dat kennen wij in Fryslân ook. Iedereen hier in de omgeving weet dat wij uit Fryslân komen. Wij zijn eerst Friezen en daarna Nederlanders. En als derde ook een beetje Pools."
Het roer om
Ze hebben meegedaan aan het televisieprogramma Het roer om. Bij een emigratie heb je het druk met dingen regelen. Dat vraagt zoveel tijd dat foto's en video's maken er niet van komt.
"Door het programma werden we gedwongen om dingen vast te leggen op camera. Nu hebben wij een mooi document. Niet alleen het televisieprogramma zelf, maar ook ons eigen archief."

Eigenlijk zouden ze pas na hun pensioen emigreren, maar dat werd eerder. "Om ons heen zagen we gewoon vrienden omvallen. We dachten: we zijn nu nog gezond. Waarom gaan we het avontuur niet nu al aan?"
Ze moesten wel iets verzinnen om geld mee te verdienen. Een hypotheek opnemen was niet nodig, want er was genoeg spaargeld.
"Eigenlijk hadden we alleen inkomen nodig om van te leven. Voor dingen zoals eten, drinken en verzekeringen."

De nieuwe woonplaats werd Lapsze Wyzne, een dropje met 800 inwoners in het zuiden van Polen en niet ver van de Hongaarse grens en het Tatragebergte, Daar hebben ze bij hun eigen huis een vakatiehuis laten bouwen waar ze hun inkomen uit halen.
"We doen alles voor de gasten." Zo zijn ze ook taxichauffeur en gids. "In een land met een moeilijke taal, is zoiets een gouden vondst."

De Poolse taal is niet zo makkelijk. Goitske en haar man hebben beiden geen talenknobbel. Vijf jaar lang hebben ze les gehad en dat is nog niet genoeg.
"We kunnen ons redden in de winkel en bij de gemeente. Maar een gesprek met een groep vrienden in het Pools is ingewikkeld."
Opeens hoorde ik geklop op de deur en iemand 'Folk!' roepen.
Laatst stonder er onverwacht Friese gasten voor de deur. "Opeens hoorde ik geklop op de deur en iemand 'Folk!' roepen. Dat doet me dan wel wat. Het raakt mij in mijn hart."
"Toen de Friese gasten weg waren, moesten we bijkomen. De hele week konden we onze eigen taal spreken. Het gaat zo makkelijk. Als ze weg zijn, dan ontbreekt dat."

Het zullen altijd die twee landen blijven voor Goitske. "Op Onafhankelijkheidsdag, vorige week, hadden we de Friese en de Poolse vlag uit. Dat vindt het hele dorp logisch. En dat vind ik dan ook wel weer mooi."
Goitskes verhalen zijn hier te volgen.