Werelderfgoedstatus zorgt voor trots bij Planetarium: "Niet vanzelfsprekend"

Het Planetarium kreeg de UNESCO Werelderfgoedstatus dinsdag op een bijeenkomst van het werelderfgoedcomité in Riyad (Saudi-Arabië). Het volledige proces heeft twintig jaar geduurd.

Ook dinsdag was het nog geen zekerheidje. Zo werd de nominatie van het culturele landschap van Masuleh in Iran afgekeurd. "Je merkte dat landen vast wilden houden aan de regels en dat vond ik wel heel mooi: dat het niet vanzelfsprekend is dat je op de lijst komt."

Het zorgde bij Warmenhoven wel voor spanning, maar al snel bleek dat de commissieleden wel positief waren over het Planetarium. "Ik wed er toch emotioneel van toen ik de prachtige woorden vanuit de UNESCO-gemeenschap hoorde over 'dat pareltje van Fryslân'. En een vast comitélid uit België vroeg nog speciaal het woord: dit sieraad hoort gewoon op de werelderfgoedlijst, geweldig."

Warmenhoven vond het mooi dat mensen van buiten vol warmte over het Planetarium spraken. "Dat raakte me echt wel."

Volgens de directeur had Eisinga het zelf geweldig gevonden als hij had geweten dat zijn Planetarium de Werelderfgoedstatus kreeg. "Hij heeft echt zijn best gedaan, ook om het in stand te houden. Hij heeft een instructieboek gemaakt voor zijn kinderen, gezorgd dat het goed in stand kon blijven. Wat mooi dat met deze bekrachtiging dat behoud en beheer voor de toekomst verzekerd is."

Met de UNESCO-status zal de bekendheid van het Planetarium sterk toenemen. Warmenhoven laat weten daar klaar voor te zijn. "We hebben al geoefend met tijdsloten in coronatijd. Mensen blijven van harte welkom, al zullen ze wel een kaartje moeten reserveren."

"Het museum blijft een kleinschalig object, we laten ons niet overlopen. We hebben berekend hoeveel mensen we in de kamer kunnen hebben, zodat iedereen een hele mooie ervaring heeft. Dus we gaan niet enorm grote aantallen mensen binnenlaten", stelt de directeur.

Luzette Kroon, bekend als dijkgraaf bij het Wetterskip, is als voorzitter van de stichting Werelderfgoed Nederland erg begaan met de uitverkiezing. "Werelderfgoed word je niet zomaar, dan moet je aan zoveel criteria voldoen. En als je de status hebt vergaard, betekent het dat je niet kunt rusten. Dan moet je heel hard werken."

De status van Werelderfgoed kun je namelijk ook verliezen. Het hangt de Waddenzee boven het hoofd als gas- en zoutwinning in het gebied wordt doorgezet. "Nu moet de Nederlandse staat aangeven wat ze gaan doen en hoe ze ervoor gaan zorgen dat de bescherming van ons werelderfgoed goed geregeld is en blijft. Dat is de opdracht die je hebt. Dat geldt ook voor Franeker. Die criteria moet je echt goed bewaken."

Het brengt dus heel wat verantwoordelijkheden mee, maar is levert ook heel wat op, zegt Kroon. "Het geeft een enorme uitstraling. Zowel in Nederland, maar ook wereldwijd. Mensen gaan bewust op zoek naar werelderfgoederen."

In het provinciaal bestuur zijn ze blij met de uitverkiezing van het Planetarium. Commissaris van de Koning Arno Brok zei nog meer bezoekers in het museum te verwachten dan dat ze al deden.

Gedeputeerde Sijbe Knol zei: "Na twintig jaar inzet van het planetarium, vrijwilligers, de gemeente en ook de provincie zijn we heel blij met de Werelderfgoedstatus. We hebben het planetarium meteen gefeliciteerd."

Het Eisie Esinga Planetarium wordt door veel mensen gefeliciteerd met de uitverkiezing. Zo zegt demissionair staatssecretaris Gunay Uslu, die over erfgoedbeleid gaat, dat het Planetarium "erfgoed op zijn best is". "Uniek, onvervangbaar en het vertelt een bijzonder verhaal dat ook ver buiten Nederland belangrijk is."

Astronaut André Kuipers is ook blij. "Het Planetarium is een magistraal werk. De erkenning is terecht en welverdiend."

Het nieuws nieuws over het Planetarium ging overigens volledig aan VVD-fractievoorzitter Sophie Hermans voorbij: "Is dat nieuws binnengekomen, terwijl wij naar de troonrede zaten te luisteren? Wat een mooi nieuws."