Het ei van Columbus? Nieuwe bestrijdingsmethode voor hardnekkige Japanse duizendknoop

Een primeur bij het Poptaslot in Marsum. Voor de eerste keer wordt in Fryslân gebruikgemaakt van een nieuwe bevriezingsmethode om de hardnekkige Japanse Duizendknoop te bestrijden.
Door middel van meerdere vrieslansen in de grond wordt het hele wortelstelsel van de exoot bevroren. De plant kan daar niet tegen en zo sterft het af. Jan Kuppens, tuinbaas van het Poptaslot is nauw betrokken bij de uitvoering. "Met deze bevriesmethode wordt de warmte aan de grond onttrokken, waardoor de grond bevriest."
Normaalgesproken duurt dit proces zo'n zeven tot acht dagen. Op de laatste dag moet de temperatuur de hele dag -5 graden zijn en dan zijn de wortels dood.
Verschillende methodes
Het is niet de eerste methode die de exoot probeert uit te roeien. Bij de andere bestaande methodes wordt gebruikt gemaakt van elektriciteit, warmte, bestrijdingsmiddelen, afdekzeil of zelfs varkens,
"We waren al jaren bezig met het oplossen van het probleem. Maar in mijn ogen was er nog niet een bevredigende methode", zegt Kuppens. "Maar deze methode lijkt wel goed te werken."
Met kou de Japanse duizendknoop te lijf
De Japanse duizendknoop is volgens Kuppens een agressieve soort. Hij kan overal doorheen groeien van funderingen tot asfalt. "Het was nooit een probleem omdat het vroeger nog wel flink vroor, in de elfstedenwinters van 1985 en 1986 bijvoorbeeld. Toen was het nog wel binnen de perken te houden."
Nu er bijna geen strenge winters meer zijn, groeit hij maar door. Met deze nieuwe methode denkt Kuppens daar een oplossing voor te hebben. "Twee jaar geleden zijn we hiermee begonnen en de methode blijkt waterdicht te zijn."

De methode is per ongeluk ontdekt, vertelt Kuppens. "De bedenker zag een plekje waar de plant minder goed groeide en daar was het koud. Toen zijn er twee stekjes onderzocht: één heeft hij in de kamer gezet en de andere in de vriezer. Die in de vriezer was later helemaal verrot en dood en dus dacht hij: dit is het!"
In samenwerking met de Universiteit van Wageningen is er toen een grote machine gebouwd. Na een test bleek dat de bevroren Japanse duizendknoop echt dood was.
"De Elfstedentocht zou een veel goedkopere optie zijn"
In Marsum zijn ze nog een paar weken bezig om de hardnekkige plant weg te halen. Kuppens hoopt dat de methode succesvol is. "Het is duur, zo'n 350 euro per vierkante meter. Er riep ook iemand dat de Elfstedentocht een veel goedkopere oplossing zou zijn, dat is ook zo. Maar dat hebben wij niet in de hand en dit wel."

Een belangrijk bijkomende aspect is de tuinmuur rondom het slot. De wortels van de Japanse duizendknoop lopen ook onder de muur door, maar het is onbekend wat het bevriezen van de grond doet met de tuinmuur.
Tot nu toe lijkt het goed te gaan, zo zegt Kuppens: "Er zijn nog geen scheuren zichtbaar. Dat komt ook omdat er allerlei beveiligingssystemen op de muur zitten en dat wordt goed in de gaten gehouden."
"Zodra het alarm op de muur een bepaalde waarde meet, moeten we onmiddellijk reageren, dit blijft wel even spannend." Binnen vijf tot zes weken kunnen de betrokken partijen conclusies trekken. Mocht het geslaagd zijn, dan moet de grond langzaam weer groen worden, maar dan zonder de Japanse duizendknoop.