Van Freark naar Frederico: de voorstelling 'Wat Soesto!' in het Friulisch
Acteur Freark Smink is op dit moment in Italië om de voorstelling 'Wat Soesto!' over te dragen aan acteurs die het stuk daar gaan opvoeren. Dat is nog een flinke uitdaging door het taalverschil.
'Wat Soesto!' is een portret van een boer met al zijn worstelingen, deel gebaseerd op de eigen ervaringen van Smink. De voorstelling was een succes in Friesland en werd ook al over de provinciegrens gebracht.
Maar nu gaat het stuk ook naar Noordoost-Italië, waar Smink en zijn vrouw Klaasje Postma op dit moment zijn. "Klaasje en ik hebben een week gerepeteerd om de boel op scherp te zetten. Nu gaan ze zelfs verder en eind november gaat Jos Thie er heen om de puntjes op de i te zetten. En dan komt er eind november een première van het toneelstuk."
In het Friulisch
Bijzonder is dat het stuk wordt opgevoerd in het Friulisch, of het Furlan, zoals ze daar zeggen. Het is een minderheidstaal. Voor Smink is dat nog wel een uitdaging.
Fan it Italiaansk kinst noch wolris wat wurden opfange, mar it Furlan is potferdikke net simpel.
"Van het Italiaans kun je nog wel eens wat woorden opvangen, maar het Furlan is potverdikke niet simpel. Ik kan gelukkig wel de emotie zien, of dat een beetje klopt", zegt hij.
Smink vertelt hoe hij en Klaasje het aanpakken. "We spelen eerst zelf een stukje voor in het Fries. Ik geef de route aan hoe je loopt en doet in zo'n scène. Daarna lezen we het in het Furlan. Ik versta er niets van, maar probeer het met een Engelse vertaling wat bij te houden."
Daarna laat hij de Italiaanse acteurs spelen. "Ik zie meestal wel wat ze aan het spelen zijn. Dat valt me wel weer mee. Je kunt dus wel ingrijpen, maar niet op de taal regisseren."
Freark is nu Frederico
Grappig is dat de rol van Freark in Italië wordt gespeeld door Frederico. "Het is een boom van een kerel. Hij heet ook Freark, maar dan op zijn Italiaans: Frederico. We hebben vrijwel dezelfde naam." Het gebied waar het wordt opgevoerd, is ook een agrarische regio. Dat past goed bij het stuk.
Smink is erg enthousiast over de Italiaanse acteurs. "Ze hebben heel goede technieken om emoties neer te zetten. Zij kunnen goed schakelen in het spelen: van verdriet naar plezier. Net zoals de houdingen. Ik zat soms te kijken en dacht: bliksem, dit doe je beter dan ik."
In 2021 ging de voorstelling in Fryslân in première, het vervolg in Italië moet in november op de planken komen.
