Onzekere toekomst garnalenvissers voelbaar in Stavoren: "Alle dagen stress en spanning"

"Het voelt net alsof ik in de gevangenis zit", zegt garnalenvisser Pieter Wouda uit Stavoren. Zijn familie heeft de vloot aangepast vanwege de stikstofmaatregelen die de regering heeft opgelegd.

Samen met zijn zoon en een aantal neven zijn ze bezig de kotters te moderniseren. Zij hebben al met al voor vier ton geïnvesteerd, maar de handtekening voor de nieuwe vergunning is nog niet gezet. "Als die niet komt, dan is deze volledige sector failliet. We hebben iedere dag weer stress en spanning door het uitblijven van die handtekening."

De garnalenvissers moeten een vergunning hebben om te kunnen vissen in de Noordzee, een Natura 2000-gebied. Die vergunning loopt op 1 oktober af. De regering zei eerder dit jaar de vergunning te willen verlengen, als de vloot de zogeheten stikstoftoets zou halen.

Die toets gaat om het zo weinig mogelijk uitstoten van stikstof. Om dat te halen, moet een schipper de zogenoemde Selective Catalytic Reduction (SCR)-katalysator in de boot bouwen. Die filtert de stikstof en zorgt ervoor dat de uitstoot vermindert.

Het inbouwen van de katalysator kost een ton. "Dat is voor kleine ondernemers een grote financiële strop", zegt garnalenvisser Peke Wouda. Hij is de 30-jarige zoon van Pieter en wil graag nog jaren vissen. "Maar ik weet niet hoe dat komt. Ik snap best dat er regels zijn en dat is ook prima, maar volgens mij is het nog wel gewoon 'afspraak is afspraak'."

Wouda doelt daarmee op het feit dat de vissers vorig jaar te horen kregen dat de vergunning verlengd zou worden als ze een katalysator zouden aanschaffen. "Die hebben we nu en nog is de overheid niet met de handtekening gekomen. Het kabinet is gevallen en intussen komt 1 oktober steeds dichterbij."

Visserijbond Nederland is boos vanwege de houding van de overheid. "Wij hebben al meerdere keren aangedrongen op ondertekening", zegt voorzitter Johan Nooitgedagt. "Maar de regering is er nog niet uit. We denken zelfs dat er wel een handtekening wordt gezet, maar dan is het nog maar de vraag wat voor vergunning het wordt."

Stel, je mag een hectare gras wel maaien, maar daar krijg je maar twee minuten voor", gaat Nooitgedagt verder. "Dan kun je niet maaien, want dat wordt hem toch niet. Dat kan bij de vissers ook zo zijn. Stel, het aantal uren voor het vissen worden teruggebracht, terwijl je nu net geïnvesteerd hebt. Dat is een ramp."

Pieter Wouda is ook bang voor eenzelfde scenario. "Er zijn nu 4.000 uren per jaar waarop we mogen vissen. Als dat naar beneden gaat, dan kunnen we die katalysator nooit terugverdienen. We zijn deze kant nu opgedreven en kunnen er eigenlijk niet meer uit."

Bij de familie Wouda blijft de spanning er voorlopig in zitten. "Ik ben nu 30 en ik hoop nog wel 40 jaar te kunnen vissen", zegt Peke. "Maar hoe dat zal gaan, is nog een grote vraag."