Supportersgeweld frustreert Cambuur en Heerenveen: "Pak raddraaiers hun hobby af"

Een rookbom op het veld tijdens Heerenveen - Cambuur, 2022 © ANP
Rookbommen, vechtpartijen, en supporters op het veld. Voetbalclubs lijken geen grip te hebben op hun harde kern. Wat moet er gebeuren? De directeuren van SC Cambuur en sc Heerenveen schijnen hun licht op de kwestie.
Het liep vrijdagavond opnieuw uit de hand: bij het station in Leeuwarden zochten tientallen 'supporters' van Cambuur en Heerenveen de confrontatie met elkaar op. Ze smeten terrasstoelen naar elkaar toe en er werd op het treinspoor gelopen. Maar ook bij de stadions gaat het regelmatig mis.
Omrop Fryslân stelde Cees Roozemond (sc Heerenveen) en Ard de Graaf (SC Cambuur) vier vragen.

Hoeveel mensen met een stadionverbod telt uw club?

Roozemond: "Exacte cijfers geven we niet. Dat is omdat het per club verschilt wanneer iemand een stadionverbod krijgt. Wel kan ik zeggen dat het aantal bij sc Heerenveen is verdrievoudigd in vergelijking met het jaar ervoor. We doen er alles aan om deze mensen ook buiten het stadion te houden. Helaas is het alleen niet te voorkomen dat sommigen toch het stadion binnenglippen."
"Iemand met een verbod kan een ander het kaartje of de seizoenkaart laten kopen. We controleren daarom op basis van pasfoto. Maar ja, de controle van kaartjes is niet van dien aard dat stewards 27.000 bezoekers streng kunnen controleren."
De Graaf: "Dit is ieder jaar ongeveer hetzelfde aantal. Het schommelt rond de vijftig per seizoen. En daar zit dan weer een flinke verscheidenheid in. Het kan een stadionverbod van drie wedstrijden zijn, maar ook van een aantal jaar. Dit jaar zijn het er wat meer vanwege het geweld tijdens de derby met Heerenveen."
Politie na de Friese derby in Leeuwarden in februari © CAMJO Media

Clubs hebben supportersgeweld steeds minder in de hand. Hoe ziet u dat?

Roozemond: "Het is frustrerend. Dat geven we ook aan in Zeist en bij de gemeente. Er zijn maatregelen nodig om te kunnen handhaven. Elke dag staan er weer raddraaiers voor de rechter. Maar hoeveel helpt dat nou eigenlijk echt?"
"Ik ging op mijn 17e naar wedstrijden van Feyenoord. Toen gebeurde er ook al van alles op de tribune. Maar we zijn nu zo'n 45 jaar verder, en de situatie is in al die tijd niet verbeterd. Het is erg jammer dat er een continuering van het probleem is."
Toen ik tiener was, werd er met flesjes gegooid. Nu zijn het cobrabommen.
Cees Roozemond, algemeen directeur sc Heerenveen
"Daar komt bij dat het geweld nu heftiger is. Toen ik tiener was werd er met flesjes gegooid. Nu zijn het cobrabommen. Dat lijkt normaal te zijn geworden en is een voortvloeisel van de verharding van de maatschappij. Iedereen moet beginnen te beseffen dat dit gedrag te gek voor woorden is."
De Graaf: "Het zorgt voor frustratie. Want we doen er alles aan om het binnen en buiten het stadion zo veilig mogelijk te maken."
"De controle op supporters ligt bij de veiligheidsorganisatie. Gelukkig is het Cambuurstadion vrij overzichtelijk. Dat zorgt ervoor dat mensen die niet in het stadion horen te zijn, meestal wel worden herkend door de stewards."
Ard de Graaf © Orange Pictures
"Ook de techniek, denk daarbij aan camerabeelden, helpt daarbij. Als we mensen zoeken naar aanleiding van de vorige wedstrijd, kunnen we ze er meestal vlot uitvissen."
"Dat het bij sommige individuen dan toch nog misgaat, is erg vervelend. Want we willen dat mensen een mooie avond beleven. Daar hoort soms veel emotie bij, alleen moet het gedrag natuurlijk binnen de perken blijven."

Wat kun je doen tegen supportersgeweld?

Roozemond: "Om te beginnen zou het prima zijn om de fysieke meldplicht in te voeren. In Duitsland en Engeland hebben ze dat ook. Het werkt goed. Logisch ook: als je je moet melden tijdens de wedstrijd, kun je ook geen rotzooi trappen."
"Ook hebben ze daar strengere straffen. Niemand klimt daar over de boarding tijdens een wedstrijd. Er zijn daar meer geavanceerde camerasystemen, dus iemand valt gemakkelijker op te sporen. En als ze die persoon dan in de kraag vatten, dan volgt er een stadionverbod voor het leven."
Cees Roozemond © ANP
"Iemand zijn grootste hobby wordt zodoende ontnomen. Dat moeten wij ook doen bij de raddraaiers. Het is blijkbaar nodig. Terwijl de hooligan die onlangs bij Groningen - Ajax het veld op ging, slechts 9 jaar de toegang wordt ontzegd. Maak daar 90 jaar van. We moeten stoppen met slechts zwaaien met de boze vinger."
"Verder is het belangrijk dat ouders meer met hun kinderen praten. Want het begint bij de opvoeding. Je ziet gastjes van 15 à 16 jaar zich misdragen in de stadions. Ongelooflijk."
De Graaf: "Het is belangrijk om duidelijke regels te blijven stellen. We zien dat dat meestal helpt. Bij de massa althans. Individuele gedragingen heb je helaas nooit helemaal in de hand."
We hebben genoeg moderne middelen voor handen. Een fysieke meldplicht lijkt mij daarom niet nodig.
Ard de Graaf, algemeen directeur van Cambuur
"Het lijkt mij goed dat als iemand echt over de schreef gaat, diegene een digitale meldplicht krijgt. Dus: via een app de locatiegegevens doorsturen. Tijdens, voor, en na de wedstrijd. Zo weet de politie dat die persoon niet in het stadion zit."
"We hebben genoeg moderne, geavanceerde middelen voor handen om dit in te voeren. Een fysieke meldplicht, waar je nu veel over hoort, lijkt mij daarom ook niet nodig."
Fans van Cambuur tijdens de wedstrijd tegen Heerenveen dit jaar © ANP
"Verder blijkt dat in sommige gevallen de straffen van nu niet goed blijken te werken. Daarom denk ik dat deze in specifieke gevallen best wat zwaarder mogen zijn."
"Neem iemand die stenen gooit. Dat is natuurlijk onacceptabel; je kan daar mensen serieus mee verwonden. Wees dan ook een grote jongen en kom je verantwoorden bij de rechter. Die hier best stevig tegen mag optreden."

Hoe ontwikkelde het geweld zich in uw periode als directeur?

Roozemond: "Het is duidelijk dat na corona het geweld is toegenomen. Ook bij Heerenveen. Maar wel in mindere mate als je het afzet tegen de andere clubs in de eredivisie. We praten veel met onze supporters. Het bestuur heeft een goede band met hen. Dat betaalt zich uit."
"De fans weten dat als ze over de schreef gaan, ze niet verrast moeten zijn dat er straffen volgen. Natuurlijk, emotie kan alsnog de overhand krijgen in het stadion, maar de consequenties moeten helder zijn."
Als dit zo doorgaat, spelen we in Nederland straks zonder uitpubliek.
Cees Roozemond
"Ik adviseer mijn opvolger dan ook om dit dossier de aandacht te geven die het verdient. En dat betekent dat het bovenop de stapel moet komen te liggen. Want als dit zo doorgaat, spelen we in Nederland straks zonder uitpubliek."
De Graaf: "Het is niet dat er nooit iets gebeurd is, maar ik vind dat we relatief goede jaren hebben gekend. Op de betreffende derby na, zijn er geen of nauwelijks heftige incidenten geweest in het stadion. In ieder geval niet zoals je bijvoorbeeld laatst bij AZ- West Ham United zag."
Rellen na de wedstrijd AZ - West Ham United © ANP
"Toch is er ook een gedragsverandering in ons stadion, net als bij de andere clubs. Dat lijkt voort te komen uit onvrede in de maatschappij. Het is inmiddels vaak gezegd, maar het is er na corona allemaal niet fraaier op geworden. In steden, dorpen, maar dus ook bij het voetbal."
"We zien dat het vooral jongvolwassenen zijn, die voor corona nog thuis op de bank zaten, en waarvan sommigen nu losgeslagen lijken. Ze hebben geen kaders. Andere supportersgroepen geven ook aan dat ze geen aanhechting hebben met deze nieuwe generatie."
Het is een kleine minderheid die het licht moet gaan zien.
Ard de Graaf
"Het is in ieder geval duidelijk dat we er nu niet lekker opstaan in het voetbal. Steeds meer supporters ageren er gelukkig tegen. Het is dan ook een kleine minderheid die het licht moet gaan zien. Want anders gaat onze mooie sport naar de knoppen."