NAM-directeur Atema: "Als Noardeast last krijgt van gaswinning, dan stoppen we"

Gaswinning by Ternaard © ANP
Wanneer er op termijn aardbevingen, of teveel bodemdaling gaat plaatsvinden in Noardeast-Fryslân, stopt de NAM met gaswinning uit de veroorzakende put. Dat vertelde directeur Johan Atema donderdagavond, tijdens een bijeenkomst van de gebiedscommissie Dongeradielen in Anjum.
De NAM en het Staatstoezicht op de Mijnen vertelden over de bodemdaling door gaswinning, de effecten op het woonklimaat en hoe berekeningen worden uitgevoerd. Er kwamen een tachtig inwoners op de avond af.
De NAM-directeur legt uit: "Wij zitten hier al 40 jaar, Noardeast-Fryslân is na Groningen het belangrijkste gebied dat wij hebben."
Noardeast-Fryslân is volgens de directeur een belangrijk gebied voor Nederland. "Wij winnen hier al heel lang gas, waar iedere dag heel Noord-Nederland op kan draaien, ik ben trots dat wij hier al zo lang zitten, zonder grote problemen te hebben veroorzaakt."

Aardbevingen of teveel bodemdaling? "Dan stoppen we de gaswinning"

Toch ziet Atema wel dat de zorgen, ook in Noardeast-Fryslân, toenemen. "Groningen heeft gezorgd dat mensen wat zorgen maken en dat begrijp ik, maar wij zijn hier om de zorgen weg te nemen. We hebben van Groningen, wat daar mis is gegaan, heel veel geleerd en dat passen we nu ook toe."
De directeur van de Nederlandse Aardolie komt ook met een harde toezegging. "Als wij hier in Noardeast-Fryslân aardbevingen krijgen of te veel bodemdaling, dan sluiten we gewoon af. Dat is ook een les van Groningen." In Groningen kon dat niet, omdat de gasleveringszekerheid op het spel kwam te staan. "In Fryslân is daar geen sprake van, dus wij kunnen hier snel sluiten als het moet."

Kans op aardbeving van meer dan magnitude 3 is "nader 0"

Nu is de kans op (zwaardere) aardbevingen door de gaswinning in Noardeast-Fryslân, volgens geoloog Heijn van Gent heel klein. "Ik ga hier niet verkondigen dat aardbevingen uitgesloten zijn. Echter ben ik er van overtuigd, dat volgens de huidige stand van de kennis, een aardbeving met meer dan een magnitude 3 zeer onwaarschijnlijk is. Met zeer onwaarschijnlijk bedoel ik, de kans is nader 0."
Meerdere gaswinpunten in Noordoost-Fryslân zijn volop in productie. "Ik kan beloven, als mensen hier last van ons krijgen, dan stoppen wij ermee, dan is het voorbij. Nu is dat de afgelopen 40 jaar niet gebeurd en ik hoop dat dat in de komende 20 jaar ook niet gebeurd. Als het wel gebeurt, dan sta ik ervoor dat wij stoppen."

Gemeenschap heeft zorgen: "Het wordt anders"

Nanne Iedema uit Lioessens kwam ook naar het MFA in Anjum om zich te laten informeren door de NAM en het SodM.
De inwoner is niet gerust op een toekomst zonder aardbevingen. "Ik vraag me nog steeds af, kan diepe bodemdaling ook voor aardbevingen zorgen? En daar heb ik geen goed antwoord op gekregen, ze praatten er voor mijn gevoel wat omheen." Iedema was, voordat hij met pensioen ging, aardappelhandelaar.
Bodemdaling Dongeradielen en gaswinning Ternaard
Voor zijn mede-agrariërs zijn er zeker zorgen. Doordat de bodem daalt, verandert het grondwaterpeil en kan ook de verzilting een (grote) rol gaan spelen in het telen van aardappelen.
"Hoe meer gas er gewonnen wordt, des te groter het probleem kan worden. Dan krijg je die problemen en houdt dat in dat de beregeningsmogelijkheden ook veel minder zijn. Dat zorgt er uiteindelijk voor dat we geen 'normaal gewende' opbrengst meer krijgen."

Duidelijkheid over gaswinning Ternaard duurt echt heel lang

"Het duurt heel lang, wat mij betreft: veel te lang. Mensen zitten in de onzekerheid, gaat het nu door of niet?" De NAM-directeur hoopt vanuit zijn perspectief dat het doorgaat, maar daar gaat het kabinet uiteindelijk over."
"Zij (het kabinet, red.) hebben toegezegd dat ze eind juni met een besluit zullen komen, maar ik moet eerlijk zijn, dat hebben ze al vaker toegezegd. Laten we hopen dat we in de zomer weten waar we aan toe zijn."
"Het zal dan niet doorgaan en dan zien we nog wat we doen, maar als het wel doorgaat zullen wij de winning op een nette manier doen en Noardeast-Fryslân ook helpen. En zoals ik zei, als Ternaard of wij ongelijk hebben en er komt gedoe van, dan sluiten wij het in en beëindigen wij dat."

"Meer geld naar de regio"

Gaswinning levert al jaren miljoenen op voor de Staat. "De NAM en de centrale overheid hebben met gaswinning al veel geld verdiend, maar Noardeast-Fryslân heeft daar niet veel aan gehad. Ik hoop dat wij dat met Ternaard kunnen veranderen. Dat er meer geld in het gebied blijft", besluit de NAM-directeur.