FryslânDOK 'Onkruid bestaat niet': "Je bent alleen maar bezig of iets wel of niet kan"

Douwe Beimin © Froukje van Wengerden
Douwe Beimin helpt mensen die het moeilijk hebben. Hij leest brieven, brengt kleding en doet boodschappen. Hij luistert en oordeelt niet. Niet over wat mensen niet kunnen, waar ze vandaan komen, hoe ze denken en leven. De FryslânDOK 'Onkruid bestaat niet' van Froukje van Wengerden is dit weekend te zien bij NPO2 en Omrop Fryslân.
Douwe Beimin kent de verhalen van de mensen achter de gesloten deuren en verschoten gordijnen. Hij is een van de laatste onafhankelijke opbouwwerkers van Leeuwarden en oprichter van Stichting PAS Fryslân (Platform Armoede en Schulden).
Met zijn oude rode auto rijdt hij door de stad en gaat bij verschillende mensen met weinig geld langs om te helpen.
Kylie van Schaik © Froukje van Wengerden
"Het is lastig uit te leggen in woorden hoe het is om in armoede te leven, het is niet alleen maar het zeggen. Het is ook vooral het voelen ervan", legt Kylie van Schaik uit. "Het is elke dag zien hoe het komt, of de kachel aan kan. Je bent alleen maar bezig of iets wel of niet kan en dat de hele dag door."

Bergschoenen

Ze merkt aan haar kinderen dat ze er niet echt bij horen. Bij het Leger des Heils kwam ze een paar bergschoenen tegen voor haar jongste dochter. "Ze zijn heel praktisch, lekker warm en ze gaan lang mee. Het was toevallig haar maat, daar was ik heel blij om, maar alle kinderen in haar klas zeiden 'wat heb jij voor schoenen aan'. Terwijl ze zelf heel blij was dat ze andere schoenen had."
Omdat ze financiële zorgen heeft, is het lastig om met de toekomst bezig te zijn. "Ik kijk nu per uur en niet verder eigenlijk."
Dima Daba © Froukje van Wengerden
Op zijn route gaat Douwe bij de Syrische Dima Daba langs. Ze werd op haar 14de al moeder nadat ze was uitgehuwelijkt. Nu woont ze met man en twee kinderen en een derde op komst in een klein appartement in Heechterp-Schieringen. Douwe brengt haar kleding en spullen voor de baby. Ze past zelf een jasje en is blij dat het past.
Ze nodigt Douwe op zijn verjaardag uit om bij haar thuis te komen eten. En vertelt dat ze hoopt op een betere toekomst voor haar kinderen.
Kees Dijkstra © Froukje van Wengerden
Ook ontmoeten we Kees Dijkstra. Met Douwe neemt hij de post door en bespreken ze zijn gezondheid. Kees heeft last van zijn knie, maar durft niet naar het ziekenhuis. Hij is bang dat hem dat geld gaat kosten. "Het ziekenfonds is ook zo duur, dan ben ik alles in één keer kwijt. Als ze de eigen bijdrage van 350 euro erafhalen, ben ik 14 dagen mijn eten kwijt."

Kinderbijslag

Als alleenstaande vader kan Peter van Ewijk niet meer rondkomen nu zijn zoon 18 jaar is en de kinderbijslag vervalt. Hij vraagt zich af waarom niet een instantie hem erover heeft ingelicht dat er iets zou veranderen.
"Daar is totaal geen vangnet voor. Als je kind 18 wordt, ben je zo 500 euro kwijt. En de gemeente weet heel goed wanneer een kind 18 wordt."
Renaline Jacoba © Froukje van Wengerden
Renaline Jacoba komt uit Curaçao en moest eraan wennen dat er in Nederland zoveel regels zijn. "Je krijgt heel veel brieven. Nederland is best een rijk land met goede sociale voorzieningen", zegt ze. "Maar vaak zie je dat het niet voor iedereen is, we missen dat er op een individueel niveau wordt gekeken."
De uitdrukking dat geld niet gelukkig maakt, daar is ze het niet mee eens. "Geld is belangrijk. Met geld kan je alles makkelijker maken in je leven. Als je geen geld hebt, is je leven echt niet makkelijk. Alles draait om geld."
Op initiatief van Stichting Platform Armoede en Schulden Fryslân is de theatervoorstelling BINGO! ontwikkeld en op veel plekken gespeeld, in het Nederlands en Fries. Na afloop van het stuk over armoede en eenzaamheid was er ruimte om over het thema te praten. Omrop Fryslân zendt de voorstelling, waarin Tamara Schoppert speelt, met kerst uit.
Bekijk alvast een fragment
Fragmint Bingo!
Douwe Beimin oordeelt niet. "Ik zie ze ook weleens fietsen met een krat bier achterop of ik zie ze roken. Wat kost dat allemaal wel niet. Waarschijnlijk hebben ze ook nog een hond. Ik vind dat mensen daar zo gemakkelijk over oordelen, terwijl ze geen idee hebben hoe zo'n leven eruitziet. Sta daar eerst maar eens bij stil en vraag mensen hoe het leven in armoede is."
Douwe Beimin brengt spullen © Froukje van Wengerden
"'Hoe kom ik aan eten, kan ik mijn kinderen morgen te eten geven, krijg ik morgen geen schuldeisers op de stoep?' Dat zijn zaken die je met de mensen stukje voor stukje aan de keukentafel moet afpellen. We noemen dat chronische stress. Het is één van de grootste belemmeringen om andere stappen te doen, bijvoorbeeld om hulp te zoeken."

Aartsoptimist

Hij noemt zichzelf een aartsoptimist. "Ik hoop natuurlijk dat het beter wordt, maar de cijfers spreken dat tegen. De armoede wordt groter en ook de kloof tussen arm en rijk. Ik doe mijn best, nu kan ik mensen helpen en dat doe ik dan ook."
Froukje van Wengerden over haar FryslânDOK
FryslânDOK 'Onkruid bestaat niet'
Zaterdag 20 mei NPO2 15.30 uur (herhaling zondag 13.18 uur)
Zondag 21 mei Omrop Fryslân 17.00 uur (herhaling elk uur)

FryslânDOK wordt Nederlands ondertiteld.