Gedoe over het landbouwakkoord, maar wat houdt dat akkoord precies in?
Er bestaat al maanden gedoe over het zogenoemde landbouwakkoord. Het zorgt voor verhitte politieke debatten en emotionele confrontaties tussen boeren en milieuorganisaties. Doel is om alle betrokken partijen toekomstperspectief te bieden.
De stikstofcrisis, de steeds hogere voedselprijzen in de supermarkt en de innovaties om te komen tot een duurzaam productieproces; het zijn thema's waarmee de landbouwsector al jaren worstelt. Verslaggever Willem Vermeltfoort volgt al die ontwikkelingen op de voet en legt uit wat het landbouwakkoord precies inhoudt.
Wat is het landbouwakkoord?
"Het landbouwakkoord is een afspraak tussen landbouw, akkerbouw, supermarkten, natuurorganisaties en de overheid. Er moeten afspraken in staan over hoe Nederland in de toekomst de agrarische sector wil invullen. Eigenlijk is de vraag: hoe kan er in de toekomst worden geboerd en wat betaalt de consument dan voor het eten?"
Van wie komt het idee van een landbouwakkoord?
"Het landbouwakkoord is een idee van Johan Remkes, de bemiddelaar in het stikstofdossier. Om de boeren weer toekomstperspectief te geven, wilde Remkes dat de regering om tafel ging met de landbouw en andere partijen, zoals supermarkten.
Zo kunnen zij harde afspraken maken over prijzen in de supermarkt. Daarvoor moeten boeren waarschijnlijk biologischer boeren. Maar de vraag is hoe die afspraken er precies eruit komen te zien."
Is er al wat bekend?
"Gisteren lekte er al iets uit. Waarschijnlijk wil minister Piet Adema van Landbouw het aantal koeien per weiland beperken. Er zou dan een limiet komen aan hoeveel dieren er per hectare gehouden mogen worden.
Daarnaast staat erin dat er eisen komen voor een duurzamere productie van voedsel, maar dat de boer er wel een hogere vergoeding voor krijgt. Dat zou kunnen betekenen dat boeren meer biologisch moeten werken. Toch zorgt dat voor problemen in de overleggen, want dan moet er een prijs tegenover staan.
Het blijft de vraag hoeveel het Rijk dan als compensatie wil geven.
De supermarkten willen niet alles doorberekenen aan de consument, want dan worden de prijzen te hoog. Vraag blijft hoeveel het Rijk dan als compensatie wil geven. Minister Piet Adema zegt dat het Rijk voor de plannen zo'n 6,7 miljard euro vrij moet maken."
Wanneer geldt dit dan?
"Het gaat om de toekomstplannen tot 2040. Het kabinet zelf vindt het belangrijk om de klimaatdoelen van 2030 te halen. Vraag is dus wanneer alles ingevoerd wordt en hoe snel dat moet werken."
Waarom is het vandaag zo spannend?
"De verwachting was dat er vandaag een akkoord zou liggen, al liet Adema gisteren al weten dat hij die deadline niet zou halen. Het landbouwakkoord is al meerdere keren afgeschoten door verschillende partijen. Vorige week zou er een akkoord liggen, maar toen vond minister van Landbouw Piet Adema het nog niet duidelijk genoeg. Eerder heeft de LTO, de organisatie voor land- en tuinbouw, laten weten dat de tekst van het akkoord niet voldoende was.
Toch komt er steeds meer druk op te liggen. Teun de Jong, voorzitter van de Nederlandse Akkerbouwvereniging en akkerbouwer op het Bildt, zegt dat het om het geld draait. Volgens hem wil minister Van der Wal pas geld geven als er een landbouwakkoord is. Maar minister Adema van Landbouw zegt dat hij eerst geld nodig heeft en dan pas een akkoord kan sluiten. De partijen zitten volgens De Jong in een patstelling.
Eerder stapten partijen als Agractie en Farmers Defence Force al bij de overlegtafel vandaan. Zij waren het niet eens met de ideeën. FDF-voorman Mark van den Oever heeft al aangekondigd dat er acties zullen komen."
Hoe gaat het nu dan verder?
"De partijen overleggen vandaag allemaal nog aan de zogenaamde hoofdtafel. Dat is het overleg tussen de meest belangrijke personen uit iedere branche. Daarna zullen de vertegenwoordigers van de organisaties het rapport meenemen naar hun achterban (de mensen die in de sector werken). Die moeten dan aangeven of zij akkoord zijn met de voorstellen."
