Groot alarm over vogelgriep: "Wij houden ons hart vast voor wat ons te wachten staat"
De zorgen over een nieuwe vogelgriepuitbraak in Fryslân zijn groot. Op sommige plekken in Nederland zijn al veel dode vogels aangetroffen en het lijkt een kwestie van tijd dat dat in Fryslân ook weer gebeurt. Dat zou een ramp zijn, want de vogels broeden momenteel in de koloniën.
"De vogelgriep is eigenlijk nooit weg geweest", zegt Jan-Willem Zwart, teamleider van de Waddenunit van het ministerie van LNV en ook actief bij de landelijke en Friese vogelwerkgroep. "De laatste anderhalf jaar is vogelgriep gewoon een onderdeel geworden van ook ons Friese landschap."
De ongerustheid over een nieuwe uitbraak is groot en er wordt dan ook goed bijgehouden waar zieke vogels zijn. Die zijn goed te herkennen, zegt Zwart. "Ze worden wat verzwakt, ze gaan raar draaien met hun nek en dan opeens zijn ze dood."
Voor de populaties van zeevogels op Griend en Rottum is de situatie bijzonder dreigend.
Op dit moment zijn er, ook hier in Fryslân, grote groepen vogels die tegelijkertijd broeden. "Die zitten bij elkaar en als er één zieke vogel bij komt, dan besmet die zomaar een hele kolonie. Dan is het een kwestie van een paar dagen en dan gaan ze dood. Dus wij houden ons hart vast voor wat ons te wachten staat."
Vorig jaar was er ook vogelgriep in de kolonies. Op Griend en Rottum gingen veel sternen dood, vertelt Zwart. "De levende jonge kuikentjes kropen onder die vogels vandaan. Het is verschrikkelijk om te zien dat deze zeldzame vogels op deze manier doodgaan. En we kunnen niet anders dan 'lijdzaam' toezien."
Een griepgolf is voor de waddenpopulatie van kokmeeuwen en grote sternen bijzonder dreigend, omdat het al bedreigde soorten zijn.
De instanties bereiden zich voor op een uitbraak, maar kunnen de griep niet tegenhouden. "We kunnen er niets aan doen", zegt Zwart. "Het enige wat we eraan kunnen doen, is die koloniën zo snel mogelijk opruimen en vrijmaken van die dode vogels, om verdere besmetting te voorkomen."
Hij vertelt dat er vooral aandacht is voor de veiligheid van de vrijwilligers bij het opruimen, want de zorgen zijn ook groot dat het vogelgriepvirus kan overslaan op zoogdieren. Mocht het virus de koloniën bereiken, dan mogen alleen vrijwilligers met ervaring de vogelkadavers ruimen.
Van de vogels afblijven
"De wetenschap waarschuwt ons continu om er voorzichtig mee om te gaan, want het is overdraagbaar op carnivoren. Dus dat zijn honden, vossen en natuurlijk ook zeehonden. Die stap is ook heel dichtbij de mens."
De waarschuwing voor iedereen is dan ook om vooral van de vogels af te blijven, zegt Zwart. "Zorg dat je er niet mee in aanraking komt."
