Europa geeft Lelylijn groen licht: "Ik heb net een Kaagje gedaan"

Op de nieuwe kaart komt ook de Lelylijn te staan, als onderdeel van de internationale spoorverbinding van Amsterdam over Drachten en Groningen naar Bremen. Het amendement over de Lelylijn als nieuwe spoorverbinding met Duitsland werd ook met een grote meerderheid aangenomen.

Door het opnemen van de Lelylijn op de Europese transportkaart kan de nieuwe spoorlijn in aanmerking komen voor Europese subsidie, althans als de spoorlijn aangelegd wordt als onderdeel van een internationale verbinding.

De grote steun voor het nieuwe TEN-T-programma betekent dat het Europees parlement, de lidstaten en de Europese Commissie nu ook kunnen beginnen met de onderhandelingen over het uitwerken van alle transportambities. Voor nieuwe projecten, zoals de Lelylijn kan een beroep worden gedaan op het Europese Connecting Europe-fonds.

Europa betaalt in principe maar een beperkt gedeelte van de begroting van nieuwe projecten op het gebied van infrastructuur. Het hoogste bedrag dat tot nu toe werd uitgekeerd voor een nieuwe spoorverbinding, is 1,1 miljard. De precieze kosten van de Lelylijn zijn nog niet bekend, maar deskundigen houden rekening met een bedrag dat kan oplopen tot 9 miljard. Het Nederlandse kabinet heeft er 3 miljard voor gereserveerd.

In december gaven de Europese ministers van transport al groen licht voor het opnemen van de Lelylijn op de nieuwe TEN-T-kaart van 'hoofdtransportcorridors'. Op de bestaande TEN-T-kaart van belangrijke spoorverbindingen is noordelijk Nederland en ook Noordwest-Duitsland nog helemaal leeg, tot onvrede van de provincies Fryslân en Groningen.

"Je zult begrijpen dat ik net even een Kaagje heb gedaan", zegt gedeputeerde Avine Fokkens (VVD) over de stemming in het Europees Parlement. Fokkens doelt daarmee op de dans op tafel van de D66-politica na de winst bij de Tweede Kamerverkiezingen. "Het is echt een belangrijke stap dat het Europees Parlement de Lelylijn in combinatie met de Wunderline erkent als een belangrijke internationale treinverbinding."

De Wunderline is de naam van het Nederlands-Duitse project om de spoorverbinding tussen Groningen en Bremen te herstellen. Die verbinding is al sinds 2015 verbroken, door een ernstige aanvaring van een vrachtschip met de Friesenbrücke.

Duitsland is momenteel bezig met de bouw van een nieuwe Friesenbrücke. Zodra die klaar is kan Arriva weer treinen laten rijden van Groningen naar Leer en Oldenburg.

Fokkens heeft zich als gedeputeerde intensief beziggehouden met de lobby voor de Lelylijn in Den Haag en in Brussel. Ze ziet daarbij een toenemend enthousiasme voor de nieuwe spoorverbinding bij politici uit Duitsland en de Scandinavische landen.

Zodra de nieuwe TEN-T-kaart definitief is vastgesteld, kunnen lidstaten ook aanvragen indienen voor nieuwe internationale projecten op het gebied van infrastructuur. Nederland is zeker niet de enige lidstaat die dat gaat doen. Ook Italië en meerdere landen in Oost-Europa hebben plannen voor nieuwe internationale spoorverbindingen.

Door de unanieme stemming in de transportcommissie van vandaag wordt de plenaire stemming in Straatsburg van volgende week gezien als een formaliteit.