Recensie musical Ciske de Rat: "Een gouden keeltje"

Bij binnenkosmt in de Drachtster Sluisfabriek wordt de ambitie van de producenten al meteen duidelijk. Het podium is over de hele breedte van de oude fabriekshal uitgestald. Een imposant toneelbeeld met een cast van meer dan dertig spelers is het gevolg.

Gedurende de hele voorstelling is overal op het podium wel wat te zien. De toeschouwer hoeft zich geen moment te vervelen. Regisseur Dani Heres Dominguez heeft er een kleurrijk schouwspel van gemaakt. Ook als een bepaalde scène is uitgespeeld en de focus zich op het podium naar een ander moment verplaatst, vallen er geen dode momenten en zwarte gaten.

Als bijvoorbeeld de passagiers in de trein hun tekst voor het stuk hebben uitgesproken en verder zwijgen, ziet het publiek aan het ritmisch bewegen van de lichamen dat de trein wel verder rijdt.

Het verhaal van Ciske de Rat is bij de meesten wel bekend. De kwajongen uit Amsterdam, het ' schoffie ' met het gouden hart, die door zijn moeder zo gepest wordt dat hij haar uiteindelijk doodsteekt. In deze musical zien we niet alleen de jonge Ciske, gespeeld door Waylon Elzer, maar ook de volwassen Ciske, gespeeld door zijn vader Rodney Elzer.

Die geeft in retrospectief niet alleen een verklaring voor de daden van de jonge Ciske, maar neemt de toeschouwer ook mee naar de vroege oorlogsjaren in Fryslân. Het publiek moet namelijk begrijpen dat Ciske bij de mobilisatie zich heeft aangesloten bij de verdedigingslinies in Fryslân. Het komt allemaal wat geforceerd over. En dat is het ook.

Dat geldt eigenlijk voor al het Friese 'eigene' in de musical. Prima natuurlijk dat de treinconducteur wat Friese woorden mag zeggen, maar het maakt de voorstelling er inhoudelijk niet rijker van. Sterker nog, het werkt bij het schoolreisje naar Scheveningen zelfs verwarrend. De kinderjaren van Ciske waren toch wel in Amsterdam?

Enfin. Het doet niets af aan de prestaties van Waylon en Rodney Elzer als Ciske junior en senior. In het dagelijks leven als zoon en vader ook aan elkaar verwant. Dat senior goed kon zingen wisten we al. Maar verhip, het wekt diepe bewondering hoe overtuigend Waylon de jonge Ciske speelt. En zingt. Een 'gouden keeltje' heeft die jongen. Dat belooft nog wat.

En dan toch weer de techniek die voor een smet op het blinkende blazoen zorgt. De balans tussen de muziek en zang is namelijk vaak ver te zoeken, waardoor de teksten niet meer te verstaan zijn. Het volume doet af en toe pijn aan zijn oren.

Aan de muziek zelf ligt dat trouwens niet. Die wordt live op het podium door ervaren muzikanten gespeeld. Gaandeweg de voorstelling werd een en ander wel beter, maar viel het toch te vaak tegen. Vooral in de kleine, breekbare momenten is dat erg jammer.

Het hele ensemble verdient overigens een groot complement. Van klein tot groot, van jong tot oud, iedereen doet wat hij moet doen en doet dat met glans. Zoals ik zei, er wordt niet alleen netjes gezongen, het verdient ook respect hoe gedisciplineerd het gezelschap de soms complexe danspassen voor zijn rekening neemt. Oorspronkelijk producent Joop van den Ende kan tevreden zijn.

Opmerkelijk dat het slot van de voorstelling dan weer niet het spetterende einde is dat je van zo'n show mag verwachten. Daarvoor was het allemaal net wat te weifelend. Net alsof de energie van de hele spelersgroep een beetje op was.

Niet raar natuurlijk. Al met al duurt het programma meer dan drie uur. Ook voor het publiek een hele zit. Een beetje korter had de voorstelling echt niet minder gemaakt. Daarvoor heeft deze musical Ciske de Rat te veel hoogtepunten.