Hoeveel talen worden er in Leeuwarden gesproken? Mercator wil nieuw onderzoek doen

Dat gebeurt op uitnodiging van het Europees kenniscentrum Mercator van de Fryske Akademy. Het gaat zowel om talen van migranten als om Europese minderheidstalen. Volgens taalsociologen is er veel meer onderzoek nodig naar taaldiversiteit in de stad, want op veel plekken hebben stadsbestuurders en onderwijsmensen er geen idee van hoeveel talen er precies in hun stad worden gesproken.

Maria Mazzoli van de Rijksuniversiteit Groningen bracht met een speciaal publieksproject 'Bremen spricht' de taaldiversiteit in de Noord-Duitse havenstad in kaart. "Wij hebben vastgesteld dat leerlingen van basisscholen maar liefst tachtig verschillende moedertalen spreken."

In Bremen zitten de taaldiversiteit ook bij veel inwoners tussen de oren dankzij een grote tentoonstelling over 'Vielfalt' (diversiteit, red.) in het populaire Focke Museum.
Volgens Mazzoli is de kennis ook van belang voor het onderwijs. Dat doet er volgens haar goed aan om hier rekening mee te houden bij het onderwijsaanbod aan de kinderen.

Door het verzamelen van data was Mazzoli ook in staat in kaart te brengen in welke wijken van de stad Bremen de meeste Poolstaligen en Turksktaligen wonen. Ook die informatie is handig voor bijvoorbeeld hulpverleners en onderwijsmedewerkers.

Het is belangrijk om die informatie actueel te houden. Het Arabisch was bijvoorbeeld in Bremen voor het onderzoek van Mazzoli niet in beeld als belangrijke thuistaal. Door de instroom van vluchtelingen uit Syrië hoort het Arabisch nu wel bij de grotere thuistalen in de stad.

Mazzoli is verbonden aan de studie Minorities & Multilingualism van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij heeft Bremen nu goed in beeld, maar heeft er geen idee van of zoiets in steden als Leeuwarden of Groningen ook zo is, terwijl dat niet heel ingewikkeld hoeft te zijn.

"Als scholen in beeld hebben welke taal de leerlingen thuis spreken, dan heb je een goed uitgangspunt", zegt Mazzoli. Het is hierbij wel zaak die vraag zo zorgvuldig mogelijk te stellen, voegt ze eraan toe.

Bij leerlingen van Turkse afkomst wordt er wel eens van uitgegaan dat Turks de thuistaal is, terwijl dat in de praktijk ook wel eens Koerdisch kan zijn. Die taal is weer heel anders. "Bij mensen uit landen met meer dan één taal, wil dat nog wel eens misgaan", zegt Mazzoli.

Volgens haar geldt voor veel mensen dat ze meer dan één thuistaal hebben, bijvoorbeeld omdat hun ouders niet dezelfde taal spreken. "Het moet daarom mogelijk zijn om meer dan één thuistaal te registreren, willen we echt goed in beeld krijgen hoe het zit."

Cor van der Meer van Mercator vindt dat het tijd wordt om ook weer eens te kijken naar de taaldiversiteit van de stad Leeuwarden. Bij een eerder onderzoek, begin deze eeuw, werden zestig thuistalen geteld in de Friese hoofdstad, maar dat zouden er nu meer kunnen zijn.

"Het zou mij niets verbazen als we in Leeuwarden nu ook richting de tachtig talen gaan", zegt Van der Meer. "Er zijn veel vluchtelingen onderweg in Europa, dus ik denk dat het aantal talen dat nu in deze stad gesproken wordt, alleen maar omhoog is gegaan. Wat mij betreft gaan we hier snel mee aan de slag."