Fryslân start herdenkingsjaar Hindostaanse migratie: "Wie het verhaal kent, gaat huilen"

Rietwerkers in Suriname (ongeveer 1920) © ANP
De landelijke aftrap van de viering van 150 jaar Hindostaanse migratie is in Leeuwarden. Daar zijn ze de afgelopen zeven maanden bezig geweest met de voorbereiding.
Het is een belangrijke dag voor de Hindostaanse gemeenschap in Fryslân. Een dag met emoties, zegt Radj Sital van de organisatie.
"Mijn opa vertelde wat zijn ouders hadden meegemaakt"
"Ik zie nu mijn opa voor me. Wij zaten daar, alle kleinkinderen, en opa en oma. En hij vertelde wat hun ouders hadden meegemaakt. Dan moesten ze huilen."
De nakomelingen van arbeiders die vanuit het toenmalige Brits-Indië naar Suriname emigreerden om op de plantages te gaan werken, worden Hindostanen genoemd, geen Hindoestanen.
Bij de herdenking in de Harmonie in Leeuwarden zal er opnieuw worden gehuild, zegt Sital. "Wie de geschiedenis goed kent, gaat een traan laten, denk ik. Ik ook."

"Ze konden nergens anders heen"

Na de afschaffing van de slavernij zijn duizenden Hindostaanse mensen van India naar Suriname gegaan. Om te werken. Om de plantages overeind te houden. Dat was 150 jaar geleden.
De familie van Sital deed het ook. "Zij dachten dat het daar goed zou zijn. Ze waren geronseld. Met een boot gingen ze de zee over. Dat duurde twee maanden. Er zijn veel mensen overleden op die boot."
"Meneer, daar is de plantage"
"Wat ze meemaakten toen ze eenmaal in Suriname waren, dat is ook niet best. Het was heel anders dan hoe het ze was beloofd. Maar ze waren er al. Ze konden nergens anders heen."
Hij lacht een beetje, als hij het zegt. Maar zijn verhaal is serieus. "Jullie voorouders waren hoofdman daar. Dus die wezen de plantages aan, daar moesten ze heen. En dat was hard werken."

Erbij stilstaan

"We moeten stilstaan bij alles wat onze voorouders hebben meegemaakt. Zonder hen waren wij hier nu niet geweest."
Het Hindostaanse verhaal is wel bekend, maar er is niet veel aandacht voor. Volgens Sital komt dat omdat Hindostaanse mensen daar niet graag om vragen.
"De vruchten die wij plukken, die krijgen we van God. Zo zien wij dat. Er moet gezegd worden dat onze voorouders ook een soort van slavernij gekend hebben in Suriname, maar dat zeggen we niet."
De landelijke aftrap van de viering is op 26 februari in de Harmonie in Leeuwarden. Op 4 juni is er een landelijke herdenkingsdag van 150 jaar Hindostaanse migratie. Die dag is verbonden met het Nederlandse slavernijverleden.