Opruimen weggezakte transformator Tytsjerk flinke klus: "Normaal staan ze rechtop"

De opengemaakte transformator © Omrop Fryslân, Casper Slotboom
De transformator die bij Tytsjerk in de grond is gezakt, wordt op dit moment gedemonteerd. In september viel het 250 ton zware apparaat bij een transport omver. Nu staat er rond de transformator, kort gezegd 'trafo', een grote tent.
De tent is opgezet om de mensen van de betrokken bedrijven te beschermen tegen het weer. In de transformator zitten grote koperen spoelen. Die zijn omwikkeld met in olie gedrenkt karton. Dat mag absoluut niet wegwaaien. Met de tent eromheen gebeurt dat ook niet. Onder het werkgebied ligt een laag folie, zodat er ook geen olie kan weglopen.
De transformator wordt uit elkaar gehaald
"We hebben eerst de bak opengezaagd", zegt Lars Hoogeboom van uitvoerder Intermilieu. "Daarna zijn we gestart met het weghalen van de spoelen. Nu zijn we aan de laatste stap van de binnenkant bezig, dat is het blikpakket wat erin zit." De kern bestaat uit honderden laagjes blik die voorzichtig worden weggehaald. Zo kunnen ze bijna al het materiaal opnieuw gebruiken voor bijvoorbeeld nieuwe transformatoren.
Over zo'n vier weken moet het project klaar zijn, zegt Maarten Scholten van TenneT: "Dan gaan we het land herstellen, de rijplaten weghalen en de grond herstellen naar hoe het was."

Op zijn kant

Voor Hoogeboom was het wel een bijzondere klus: "Wij doen dagelijks niks anders dan transformatoren uit elkaar halen. Normaal staan ze heel mooi rechtop, maar nu ligt hij op zijn zijkant en voor de helft ook nog eens in een weiland met kwetsbare grond. Ze zijn gebouwd met een deksel, die je kunt openen om alles eruit te halen, dat lukt nu niet.
Alles moet nu dus een stuk kleiner dan dat we normaal zouden doen."
Aan het eind van het jaar is er waarschijnlijk een nieuwe transformator. Dan kijkt TenneT opnieuw naar de manier van vervoer. Scholten weet nog niet hoe het nu mis kon gaan: "Dat is altijd lastig. Daar lopen de onderzoeken nog voor en we wachten rustig de uitkomsten van het onderzoek af. Om daar vervolgens lering uit te trekken." Het contact tussen de betrokken bedrijven en de eigenaar van het land is in ieder geval goed.