Friese gemeenten zien terugloop in vuurwerkschade: "Minder brandjes, asfalt gespaard"

Bedroeg het totale schadebedrag een jaar geleden nog 192.288 euro, dit keer kost het herstelwerk 140.695 euro. Dat blijkt uit een rondvraag langs de Friese gemeenten. Alleen Dantumadiel en Noardeast-Fryslân hebben de cijfers nog niet beschikbaar. Reden is dat die gemeenten de balans nog moeten opmaken.

Ook na de voorbije jaarwisseling werden gemeenten geconfronteerd met opgeblazen containers, schade aan het wegdek of andere vernielingen door het afsteken van vuurwerk. Toch viel het in de meeste Friese plaatsen mee, afgezet tegen het jaar ervoor. Het verschil is ook opvallend omdat een jaar geleden nog een vuurwerkverbod gold, vanwege corona.

Een van de gemeenten waar de schade fors lager uitviel, is Súdwest-Fryslân. Bij een eerste inschatting na de jaarwisseling werd de schade geraamd op 2.500 à 3.000 euro. Een jaar eerder lag dat bedrag zeven keer hoger, namelijk 21.000 euro.

In Ooststellingwerf is de schadepost meer dan gehalveerd: van 7.500 naar 3.000 euro. En ook in Heerenveen werd er aanzienlijk minder vernield met (illegaal) vuurwerk. Ook daar ging het bedrag ongeveer door de helft, van 8.500 euro vorig jaar naar 4.500 euro dit jaar. Met name de prullenbakken en verkeersborden moesten het ontgelden, laat de gemeente Heerenveen weten.

Het zijn populaire doelwitten bij de afstekers van het vuurwerk, zo blijkt uit de rondvraag. Net als straatkolken en ondergrondse prullenbakken.

Een jaar geleden werd er in Leeuwarden meer gedaan om schade te voorkomen, zegt woordvoerder Rob Leemhuis. "Dan werd er bijvoorbeeld rondgereden in de stad om alle tweeduizend prullenbakken af te dekken, zodat er geen vuurwerk in gegooid kon worden", zegt Leemhuis.

"Maar het is gebleken dat dat werk meer kost dan de potentiële schade. Al heb je er ook dure exemplaren tussen zitten. Wellicht dat we die volgend jaar wel gaan afdekken. Over de putdeksels hebben we ook nog nagedacht, maar die kun je niet vastlassen."

De kosten in Leeuwarden bedragen zo'n 16.000 euro. Net als het jaar ervoor. Burgemeester Buma zei eerder al dat hij over het algemeen tevreden is over de veiligheid rond oud en nieuw. "Al zouden de inspanningen rondom de veiligheid eigenlijk niet nodig moeten zijn", voegde hij eraan toe.

In tegenstelling tot het merendeel van de gemeenten is in Weststellingwerf sprake van een forse toename in vuurwerkschade: van 14.300 naar 32.000 euro. Vooral Noordwolde moest het ontgelden. Daar werd met vuurwerk schade toegebracht aan sportcomplex De Duker en de Vensterschool. Bij die laatste locatie, een basisschool, werd voor 16.000 euro vernield.

De gemeente Opsterland kende de grootste meevaller. Daar kelderde het schadebedrag van 27.000 naar 'slechts' 3.000 euro. "Het is rustig verlopen. Er waren veel minder brandjes, dus het asfalt bleef dit keer redelijk gespaard. Net als de verkeersborden en prullenbakken", zegt Nynke Bijstra, die wel een mogelijke verklaring heeft.

"Er was weliswaar een vuurwerkverbod vorig jaar, maar mensen hadden toen door corona ook veel minder plek om naartoe te gaan. Alles was toen dicht. Een deel zal daarom het vertier in het vuurwerk hebben gezocht. Nu kon iedereen de kroeg weer in."

In Smallingerland, waar de schade terugliep van 11.000 naar 9.400 euro, waren op negen plekken vuurwerkvrije zones. Zo mocht er bij het azc Noordereind, het busstation en het Raadhuisplein niks worden afgestoken. "We houden op die manier rekening met bijvoorbeeld kwetsbare groepen", zegt woordvoerder Peter Boomsma. "Het zou goed kunnen dat we dat volgend jaar weer doen."

Boomsma heeft het idee dat dat de populariteit van vuurwerk aan het afnemen is. "In eerste instantie denk je: het mag dit jaar weer, dus zal de schade ook wel toenemen. Maar ik denk dat er een soort bewustzijn bij de mensen is ontstaan. Vuurwerk afsteken kan gewoon erg gevaarlijk zijn en bovendien is het zonde van al het geld."