Archeologen leggen de historie van de middeleeuwse waag van Leeuwarden bloot

Een waag was een gebouw waar handelswaren werden gewogen. In Leeuwarden ging het vooral om zuivelproducten zoals kaas en boter. Elke serieuze marktstad had in het verleden zo'n waag.

De middeleeuwse waag stond net iets meer in de richting van de Wirdumerdijk en de overblijfselen van deze waag zijn nu gevonden. De huidige waag van Leeuwarden is rond 1597 gebouwd, omdat de middeleeuwse voorloper niet meer aan de eisen voldeed.

Dat zien de archeologen terug, zegt André Pleszynski. "Het lijkt erop dat de waag in staat van verval was. Dat zien we ook, de muren zijn helemaal scheefgezakt. Mogelijk heeft dat te maken met dat de gracht hier vroeger iets breder was en dat het verzakt is. Of het heeft te maken met de Middelzee en een diverse ondergrond."

Er komt een nieuw plantsoentje op het stuk plein, daarom voeren Pleszynski en zijn collega's onderzoek uit. "We halen letterlijk een stukje historie van middeleeuws Leeuwarden weer boven water." Ze kwamen als eerste een van de dikke muren tegen.

Van de oude waag weet hij dat de geschiedenis op zijn minst teruggaat tot 1483. "Want toen werd het in een historische bron genoemd als een betekenisvolle waag." Bekend is ook dat een nog weer oudere voorloper in de omgeving van het stadhuis heeft gestaan.

Pleszynski hoopt de waag de komende periode nog preciezer te kunnen dateren. "We vonden vandaag twee zilveren penningmuntjes uit de middeleeuwen. Dus we kunnen de waag straks waarschijnlijk voorzien van een mooie datering."

Verder vinden de archeologen veel leerbeslag. "Dat zijn kleine leren elementjes die op leren riemen zaten", legt Pleszynski uit. "Zowel op hondenbanden als op riemen die op jurken zaten. Op afbeeldingen uit die tijd zien we ook allemaal glimmende plaatjes, die vinden we nu terug. We hebben al een mooi schildje gevonden met een tekeningetje, met een soort kruis met blaadjes en bloemmotieven. Dat vind je niet dagelijks."

Verder is er in de mestlaag binnen de waag een stuk versierd kustaardewerk aangetroffen, waar ook nog vingerafdrukken op zitten. "Dat zie ik voor het eerst", zegt Pleszynski. Hij is sowieso al erg enthousiast over de opgravingen. "Deze twee weken gaan fantastische dingen opleveren."

De archeologen werken langzaam naar beneden toe en gebruiken ook de metaaldetector. "Wat we vinden, willen we zoveel mogelijk veiligstellen. Dus er gaat een paar centimeter per keer af, in dunne lagen, om de schatten boven water te halen."

Elke dag staan er nieuwsgierige mensen bij de hekken met vragen. "Aan interesse is geen gebrek", zegt Pleszynski, die graag wat vertelt over de vondsten.