Waddenvereniging blij met containersysteem: 'zesde zintuig' op een schip
De Waddenvereniging is blij met het nieuwe systeem dat schepen kan waarschuwen voor containerverlies op zee. De organisatie ziet dat er op meerdere fronten wordt gewerkt aan een veiligere scheepvaart.
"Het is gewoon winst", zo vat Ellen Kuipers van de Waddenvereniging het samen. De Harlinger rederij JR Shipping heeft de primeur en zal het systeem de komende tijd uitgebreid testen.
De aanleiding was niet goed, zegt Kuipers wel. Want het systeem komt op het schip OOCL Rauma en precies dat schip verloor in 2020 een aantal containers bij Ameland en Terschelling in zee.
"Maar wat ik al mooi vind van JR Shipping is dat ze iets negatiefs omgekeerd hebben tot iets positiefs. Ze hebben de samenwerking gezocht en leren ervan. Als dat niet gebeurt, zijn er alleen maar verliezers", aldus Kuipers. "Uiteindelijk heeft iedereen hier baat bij."
"Ik ben blij dat er nu zo'n systeem komt voor de feeders", zegt Kuipers. Daarmee wijst ze op de lichtere schepen waar goederen van of naar een groter schip met overladen worden. "Ik ben nog wel nieuwsgierig of het voor de ultra large-schepen makkelijk te realiseren is."
Michiel Gunsing, één van de ontwikkelaars achter het systeem, vertelt dat het in principe mogelijk moet zijn. "Al heb je bij grote schepen nog wel wat last van vervorming. Daar zou je wellicht een aantal sensoren moeten hebben om die vervormingen te meten."
Gunsing is samen met Joris Brouwer de drijvende kracht achter het systeem. Zij werkten beiden in het verleden bij MARIN, het Maritiem Research Instituut Nederland. Om het systeem te ontwikkelen hebben zij de start-up GBMS opgezet (Gunsing Brouwer Maritieme Systemen).
Brouwer vertelt dat hun systeem heel veel data kan verwerken. "Het houdt real-time de bewegingen van een schip in de gaten. Die informatie kan tot twintig keer per seconde worden verst." Door beweging, versnelling en gewicht te combineren kunnen de krachten op containers worden berekend.
In het stuurhuis komt een sensor die als het evenwichtsorgaan van het schip fungeert. De software werkt zonder internet en er kan op alle plekken op worden ingelogd. "We hebben maar één sensor nodig. Door de ladingsfile weten we waar containers staan en daarmee kunnen we rekenen", legt Gunsing uit.
Zesde zintuig op het schip
Het systeem waarschuwt als het de verkeerde kant op gaat. "Daarna kunnen de kapitein en bemanning kiezen voor bijvoorbeeld een andere koers of snelheid", zegt Brouwer.
Verder kan dit 'SaaS Warning System' ook een uur aan data terug in de tijd kijken. Brouwer: "Mochten door een storm de golven aanzwellen, dan toont de data hoe dat zich opbouwt."
Naast water, weer en wind is ook de wijze van belading daarbij van belang. Want het maakt uit of er hoge of lage stapels met containers op een schip staan en of ze zwaar of licht zijn. "Zulke berekeningen zijn veel te ingewikkeld om als mens zelf te doen", zegt Brouwer. Het systeem moet een soort 'zesde zintuig' op het schip worden.
Vuurdoop voor Harlingen
Het idee voor het systeem ontstond na de containerramp met de MSC Zoe, waarbij 342 containers overboord sloegen. "Wij zaten daar toentertijd vlakbij en vroegen ons af waarom bemanningen eigenlijk niet weten wat voor krachten er tussen containers heersen", aldus Gunsing. "Ze rijden eigenlijk op de weg zonder snelheidsmeter."
Daarom besloten Brouwer en Gunsing in 2021 zelf de mouwen op te stropen. Het Harlinger JR Shipping mag nu als eerste het systeem in de praktijk brengen. "We hebben het systeem draaiend, het wordt nu geleverd en geïnstalleerd op de eerste twee schepen. We kijken nu hoe de bemanning er op reageert", zegt Gunsing.
"We houden constant een vinger aan de pols", vult Brouwer aan. Hoewel JR Shipping vooralsnog de eerste klant is, is er wel belangstelling van verschillende kanten.
MSC Zoe was een 'game changer'
De ramp met de MSC Zoe is een 'game changer' geweest, concluderen niet alleen de mannen, maar ook Kuipers van de Waddenvereniging. Rederijen zien steeds meer in dat bezuinigen op veiligheid geld kost.
"Maar feit blijft ook dat je je kunt afvragen of het vervoer van zoveel spullen over zee wel nodig is", zegt Kuipers, al is dat volgens haar meer een vraag die we ons als maatschappij moeten stellen.