Record Fries spreken in de Tweede Kamer: "Dit is een historische dag in de Friese geschiedenis"

Het debat was aangevraagd door D66-Tweede Kamerlid Romke de Jong uit Gorredijk en Stieneke van der Graaf van de ChristenUnie. De Jong concludeerde dat het record Fries spreken in de Tweede Kamer was verbroken.

"Het voelde heerlijk. Mooi om te zien dat andere Kamerleden hun best hebben gedaan. Het maakt me trots dat zoveel mensen hebben geprobeerd om het Fries te spreken", zegt hij.

Op de publieke tribune zaten tal van prominenten uit de provincie. Ook Commissaris van de Koning Arno Brok was erbij als gast van de Kamervoorzitter Vera Bergkamp. Die laatste werd door de politici consequent aangesproken met 'foarsitter'.

Een van de aanwezigen op de publieke tribune was Arjen Dijkstra van Tresoar. Hij vond het een belangrijke dag voor alle mensen die Fries spreken. "Dit is een historische dag in de Friese geschiedenis. Veel belangrijker dan wat hier besloten wordt, is dat we het bespreken met elkaar, dat we erin zingen, erin lezen, erin schrijven. Daar gaat het om."

In het debat stond het Bestjoersakkoart Fryske Taal en Kultuer. Over een jaar moet er een nieuwe versie van dat akkoord liggen. In totaal zijn er negen voorstellen gepresenteerd om in het akkoord mee te nemen.

De onderwerpen varieerden van een zorgrobot die de Friese taal machtig is (Stieneke van der Graaf, ChristenUnie) tot een speciale Commissie-Frysk (Harry Bevers, VVD), waarin het Rijk en mensen uit de provincie regelmatig praten over kwesties betreffende de Friese taal en cultuur.

De Friese kamerleden lazen de moties in het Fries voor met aansluitend de Nederlandse vertaling. De Kamervoorzitter vond dat prima en ze leek het ook wel aardig te vinden.

Op dit moment zijn er vijf Friese Tweede Kamerleden. Habtamu de Hoop van de PvdA was verhinderd en kon dus niet meedoen aan het debat. Hij werd vervangen door fractievoorzitter Attje Kuiken.

Er waren ook niet-Friese Kamerleden die meededen, bijvoorbeeld Peter Kwint van de SP en Stieneke van der Graaf van de Christenunie. Zelfs het Leeuwarder Kamerlid Harry Bevers deed zijn bijdrage in het Fries.

Bevers spreekt normaal gesproken geen Fries. "Ik zal heel eerlijk zijn: dit is de eerste keer dat ik me überhaupt publiekelijk in het Fries heb uitgesproken. Het was heel erg leuk om te doen. Ik heb er wel even op geoefend", geeft hij toe.

Volgens Bevers staat de inhoud echter wel voorop, het debat ging wel ergens ove. "Het is goed dat we ons regelmatig in Den Haag laten zien. Er wordt soms wel gedaan alsof het Fries iets van folklore is van boven Zwolle. Daar maak ik me zorgen over."

Wat dat betreft, was het donderdag een goede dag voor de taal, vindt hij. "Er is heel veel aandacht geweest voor dit debat in de pers. Hopelijk hebben we laten zien dat het voor Den Haag ook belangrijk is om over het Fries te praten."

Minister Hanke Bruins Slot van Binnenlandse Zaken heeft aan de meeste moties het predicaat 'oordeel Kamer' gekoppeld, dat betekent dat ze ter stemming kunnen worden gebracht. "Ik ben heel blij. De minister heeft echt constructief meegedacht. Dat steunt ons in ons werk", zegt Romke de Jong daarover.

De minister zelf vond het een bijzonder debat. Ze was onder de indruk van het Fries van de Tweede Kamerleden. "En het is best wel uniek dat deze Kamer er in één debat in geslaagd is om op zoveel verschillende beleidsterreinen moties in te dienen", zegt Bruins Slot.

De minister gaat nu met de moties aan de slag. Daarin neemt ze mee dat "de Kamer heeft laten zien dat Fries ook de taal van hun hart is".