Grote stroom aan nieuwe leerlingen op internationale scholen levert problemen op

Op een ISK (Internationale Schakelklas), ook wel eerste opvangschool, wordt lesgegeven aan jongeren tussen de 12 en de 18 jaar die nog niet lang in Nederland wonen. Het gaat om leerlingen van allerlei nationaliteiten.

Het afgelopen jaar kwamen er veel Oekraïense leerlingen bij voor de ISK's. "Er zijn een aantal dingen tegelijkertijd aan de hand", legt directeur Reinald Gerbenzon van ISK Singelland en OSG Singelland in Drachten uit.

"In maart kwamen veel Oekraïeners onze kant op, maar ook de asielinstroom is hoog dit jaar. Bovendien kwam na de coronatijd de gewone migratie ook weer op gang. Die drie zaken samen maakt dat we explosief zijn gegroeid. Dat zie je in heel Nederland."

Op ISK Singelland krijgen kinderen onderwijs in de Nederlandse taal en gewoonten. Zij leren om zelfstandig te functioneren in de maatschappij, naast de andere vakken die voor kinderen gelden. De school geeft ook advies aan reguliere scholen over hoe zij anderstalige leerlingen moeten begeleiden.

Normaliter heeft ISK Singelland zo'n 200 leerlingen, dat zijn er nu 400. Met de Oekraïense leerlingen die op andere scholen in de regio worden opgevangen, kom je volgens Gerbenzon al op zo'n 500 leerlingen uit.

In Drachten zitten nu dus zo'n 400 jongeren op de ISK, in Leeuwarden zo'n 300 en in Sneek zo'n 200. Maar ook scholen in bijvoorbeeld Burgum, Oosterwolde, Grou en Gorredijk vangen Oekraïense kinderen op en het einde is nog niet in zicht.

Tot nu toe hadden de scholen de situatie nog wel onder controle. Maar sinds enkele weken lopen de problemen op. De scholen hebben met name krapte in personeel en huisvesting.

Dat merkt directeur Gerbenzon in de praktijk. "De schoolgebouwen zijn niet berekend op zoveel kinderen tegelijk. Andere ruimte is niet altijd voorhanden. Hier in Drachten was ook geen leegstaand schoolgebouw. Wij hebben inmiddels drie locaties waar wij les geven, daarmee is wel gebruik gemaakt van de beschikbare opties."

Maar het wordt ook steeds zwaarder om geschikt personeel te vinden. "We hebben eigenlijk doorlopend een vacature open. Op basis van de aanmeldingen die we krijgen, zouden we nog een nieuwe groep kunnen opzetten. Zo nu en dan is er eens een sollicitant, maar het gaat niet snel. Het wordt nu moeilijk om de open plekken op te vullen."

In de Tweede Kamer is woensdag een commissie-overleg over het onderwijs aan vluchtelingen. "Maar geld is niet onze grootste zorg, want het ministerie kan gemeenten steunen als ze een tijdelijke opvang openen. Daar komt geld mee. Verder krijgen we op verschillende momenten meer geld van het ministerie als we flink groeien", legt Gerbenzon uit.

Gemeenten hebben niet altijd door wat de consequenties zijn van de noodopvang, denken scholen. De noodopvang in Drachten is verlengd, dat betekent ook dat een groot aantal leerlingen nog veel langer van onderwijs moet worden voorzien.

De problemen zijn inmiddels zo groot dat zij het niet alleen met onderwijs op ISK's en taalscholen meer kunnen oplossen. Langzamerhand begint ook de onderwijsinspectie zich ermee te bemoeien. Want nu duidelijk wordt dat minderjarigen hier toch een langere tijd blijven, moet het onderwijs ook goed worden geregeld.