Edou Hamstra (PvdA): "Daar hebben ze files, hier zitten scheuren in de huizen en hebben we geen bushalten"

Het Rijk steekt 7,5 miljard euro in infrastructurele projecten in heel Nederland. Verreweg het grootste deel daarvan gaat naar de Randstad, maar ook voor Eindhoven en Gelderland zijn honderden miljoenen euro's weggelegd.

Er gaat geen geld naar Fryslân. Wel naar Groningen, maar ook dat staat in geen verhouding tot het totale bedrag dat vrijkomt. Hamstra wil echter niet spreken van een lobby die faalt. "Dit is al heel lang aan de hand. Ik denk echt dat er iets misgaat in Den Haag."

Hamstra vindt wel dat de noordelijke lobby sterker moet worden. "Er zijn grote stappen gezet. Er is nu al veel meer samenwerking dan dat er was, maar het is nog wel veel te weinig."

Den Haag moet dus meer begrip hebben voor Noord-Nederland, maar tegelijk mag men in het Noorden wel wat meer eisen stellen, als het aan Hamstra ligt. "We zijn hier al snel tevreden met een paar miljoen. Te snel. Die houding moeten we veranderen. Wij zijn evengoed onderdeel van Nederland."

Er mogen dan in de Randstad wel veel meer mensen wonen dan in Noord-Nederland, maar dat betekent volgens Hamstra niet dat dat beslist ook moet betekenen dat daar meer geld naartoe moet.

De noodzaak om zaken hier aan te pakken is minstens zo groot, legt ze uit: "Daar hebben ze een file, hier zitten scheuren in de huizen, hebben we geen bushalten meer in het dorp en zijn de kinderen ongelukkiger."

De voorvrouw van de PvdA vindt dus dat Den Haag faalt, en niet alleen op het gebied van infrastructuurplannen. "Ik zie het bijvoorbeeld ook in de zorg. Ze wilden het kinderhartcentrum uit Groningen weg hebben, maar ze moeten begrijpen dat je als ouders niet zomaar vanuit het Noorden naar Utrecht of Rotterdam toe kunt."

Als voorbeeld noemt Hamstra ook de gaswinning. "Ze weten het geld hier te vinden, maar terugbrengen ho maar! Of het nu Groningen of Ternaard is."

Het Friese provinciebestuur kreeg vrijdag ook kritiek van de Wurkgroep Spoar yn Fryslân. De provincie heeft ' overgevraagd ' bij het Rijk, zeggen ze, door in te zetten op zowel een verbetering van het traject Leeuwarden-Zwolle als de aanleg van de Lelylijn.

Hamstra volgt die kritiek niet helemaal. "Het is mooi dat ze hun zorgen uitspreken, maar het spoor Leeuwarden-Zwolle is op dit moment het enige spoor dat ons verbindt met de rest van het land."

Als daar iets mee aan de hand is, of er wordt aan gewerkt - zoals dit weekend - dan moeten reizigers met het openbaar vervoer tussen Fryslân en de Randstad al snel rekenen op veel extra reistijd.

De Lelylijn zou dat probleem moeten verhelpen, omdat er dan meer routes zijn tussen Fryslân en de Randstad. "Dat zou daarom 'high priority' moeten zijn. Maar mochten we het ooit voor elkaar krijgen, dan duurt het nog minstens vijftien jaar voordat de Lelylijn er ligt."

Daarom is het volgens Hamstra goed om ook eisen te stellen bij het traject Leeuwarden-Zwolle. Bij vorige kabinetsbesluiten was er ook te weinig aandacht voor alles ten noorden van Zwolle, zegt ze. "Daar kan ik niet bij. We kunnen niet vijftien of twintig jaar wachten tot de Lelylijn er ligt."

Langzamerhand beweegt de Friese politiek zich naar de campagne voor de Statenverkiezingen. Die verkiezingen zijn op 15 maart volgend jaar en Hamstra is lijsttrekker voor de PvdA.

Mocht haar partij in het college van Gedeputeerde Staten komen, dan zal Hamstra geen gedeputeerde worden. "Ik voel me echt volksvertegenwoordiger. De afgelopen jaren heb ik veel geleerd. Nu wil ik echt een team neerzetten dat veel meer naar buiten gaat. Dat moet ik in Provinciale Staten doen, dat is mijn ambitie."

Andere kandidaat-gedeputeerden heeft de partij ook nog niet aangewezen. "Dat zullen er een paar worden", zegt Hamstra. "Als we in het college komen, moeten we ook zien wat voor portefeuille we krijgen. De inhoud daarvan moet 'matchen' met de persoon."