Oudfriese handschriften Tresoar krijgen UNESCO Memory of the World-status
De Richthofencollectie van Tresoar heeft de status UNESCO Memory of the World gekregen. De collectie omvat een aantal bijzondere Oudfriese wetsteksten uit de middeleeuwen.
De provincie en Tresoar hebben de collectie 13 oktober in Den Haag aangeboden voor het UNESCO-programma. Het Memory of the World-programma is een internationaal initiatief om waardevolle archieven, collecties en werken te bewaren, toegankelijk te maken en er aandacht voor te krijgen. Landen kunnen om de twee jaar nominaties aandragen.
Onder andere het dagboek van Anne Frank en het nalatenschap van Aletta Jacobs zijn ook opgenomen in het Memory of the World-programma.
Richthofencollectie
Er zijn diverse collecties van Oudfriese teksten, maar de Richthofencollectie wordt gezien als een van de topcollecties. Het bestaat uit tien handschriften met middeleeuws Fries recht, uit de periode van 1350 tot 1600. Zes van die handschriften zijn geschreven in het Oudfries, de middeleeuwse voorloper van het hedendaagse Fries.
"Dit is de belangrijkste collectie van middeleeuws Fries op de wereld", zei onderzoeker Anne Popkema eerder al. Popkema hoort bij de onderzoeksgroep Pastei, die de Richthofencollectie en andere Oudfriese bronnen onderzoekt.
Directeur Arjen Dijkstra is erg blij met de internationale erkenning van de waarde van de collectie. Dijkstra is sinds een maand directeur van Tresoar. "Dit is prachtig. Ook voor mij, meteen zo'n hoogtepunt."
De toekenning van de UNESCO-status heeft volgens Dijkstra tot gevolg dat nog beter op de handschriften moet worden gepast. "Dat doen we natuurlijk al honderd jaar. Nu hebben we ook erkenning, het staat op de nationale lijst en krijgt hiermee internationale erkenning."
Zo'n status heeft ook een bepaald beschermend effect, zegt Dijkstra. "We zijn er nu zuinig op, maar over vijftig jaar kunnen mensen er anders tegenaan kijken."
Oudfries recht
Het Oudfries is de taal die in de middeleeuwen in Fryslân, Groningen, Noord-Holland en het noordwestelijk kustgebied van Duitsland werd gesproken en geschreven. In dat hele kustgebied gold ook het Oudfriese recht. In tegenstelling tot veel andere gebieden in Europa, die hun recht meer op het Romeinse recht baseerden, was dit Oudfriese recht meer gericht op de gemeenschap.
Oudfriese handschriften krijgen UNESCO Memory of the World-status
"We kunnen lezen hoe mensen in die tijd leefden, de rechtspraak ging vaak over conflicten, klein of groot", vertelt Dijkstra. "En dat geschilrecht zit voor een deel ook nog in ons huidige rechtssysteem."
Met de UNESCO-status is het verhaal niet uit. De Richthofencollectie is inmiddels volledig gedigitaliseerd en kan door iedereen worden gebruikt, ook voor onderzoek. Dijkstra hoopt dat de status kan helpen om heel Nederland met deze Oudfriese handschriften kennis te laten maken.
