Friese ziekenhuizen kunnen corona goed aan, maar wel zorgen over long covid

In ziekenhuis MCL in Leeuwarden hebben ze op de longafdeling en op de interne geneeskunde-afdeling bedden voor coronapatiënten. Het gaat op dit moment om tien vaste bedden die klaarstaan. Patiënten krijgen daar hulp van gespecialiseerde verpleegkundigen.

Er is meer kennis over covid en de zorg is beter geregeld, zegt longarts Jolanda Kuijvenhoven van MCL. "We proberen goed voorbereid de winter in te gaan. Er ligt ook een opschalingsplan, zodat we meer patiënten kunnen opvangen als dat nodig is."

De coronavariant die nu opduikt wordt als een milde variant gezien. Maar dat is niet meteen te merken aan de patiënten in het ziekenhuis, zegt Kuijvenhoven "De mensen die binnenkomen, zijn behoorlijk ziek."

Wel merkt Kuijvenhoven op dat de meeste ziekenhuispatiënten ook aan wat anders lijden. "Dat zijn vaak mensen met onderliggende problemen of een andere ziekte. Maar we zien ook nog steeds mensen die dat niet hebben, maar wel door corona zo ziek zijn dat ze zuurstof nodig hebben en dus in het ziekenhuis moeten liggen."

De druk op de intensive care-afdelingen is er nu al af. Vorig jaar dreigde de zorg nog volledig vast te lopen, nu komen patiënten alleen bij uitzondering op die afdeling.

"We hebben net de zomerperiode gehad waarin de druk iets minder was. We zien wel in de afgelopen 6-9 maanden dat patiënten langer op de verpleegafdeling kunnen blijven of überhaupt geen IC meer nodig hebben", geeft Kuijvenhoven aan.

Dat heeft voor een deel te maken met de betere zorg die op verpleegafdelingen geleverd kan worden Dat wordt gedaan met medicatie en veel zuurstof. "Er liggen ook mensen in het ziekenhuis met corona die niet meer naar de IC kunnen vanwege andere ziekten."

Kuijvenhoven hoopt dat het zo blijft: "Of het over een half jaar nog steeds zo is, dat is lastig in te schatten."

Wat erg tegenvalt, is het aantal mensen dat lang klachten houdt, de groep met long covid, of zoals het nu wordt genoemd, post covid. Uit onderzoek blijkt dat een op de acht mensen een halfjaar tot een jaar na de infectie nog klachten houdt.

"We hebben jonge mensen in de bloei van hun leven met kinderen en een carrière die geen fut meer hebben. Je hebt de wat oudere mensen die heel erg moe worden of kortademig worden. Het is eigenlijk een heel spectrum van klachten."

Het opknappen duurt lang vindt Kuijvenhoven. Vooral omdat een jaar voor het herstel al heel lang is voor een virusinfectie.

Een duidelijke behandeling voor de postcovidpatiënten is er niet. Sommigen worden beter van fysio- of ergotherapie. Er wordt dan ingezet op het versterken van de spieren. Anderen krijgen hulp bij het ademen.

"We besteden veel aandacht aan ademhalings- en ontspantherapie. Wat we heel vaak zien bij patiënten met langdurige klachten is dat de ademhaling niet meer functioneert zoals het zou moeten."

Dat klinkt misschien wat vreemd zegt de longarts. "Maar het is hyperventilatie. Dat doet alleen geen eer aan wat er aan de hand is. Dat is namelijk een disbalans tussen je hersens die zeggen hoe je moet ademen hoe je dat daadwerkelijk doet. We leren de hersenen om die ademhaling weer rustig te krijgen, op de goede plek."

Maar naast de spierversterking en het ademen is er ook hulp van een psycholoog. Ook dat heeft te maken met de balans tussen wat het lichaam doet en de hersenen willen.

"Als iemand langdurige klachten heeft, heeft dat invloed op de psyche. Een psycholoog kan daarbij helpen." Vooral jongere patiënten hebben daar behoefte aan. Dat is de groep die midden in het leven staat, maar door de infectie niet meer de oude is.

Kuijvenhoven: "Ze hebben veel vragen. Word ik weer de oude? Wat moet ik doen om weer de oude te worden? Kan ik weer aan het werk of moet ik ander werk zoeken? Dat zijn vragen die voor een medicus lastig te beantwoorden zijn."

Met behulp van onder andere bedrijfsdoktoren en maatschappelijk werkers wordt gekeken of en hoe mensen weer aan het werk kunnen, of dat gezocht moet worden naar ander, passend werk.

De belangrijkste behandeling is misschien wel de moeilijkste zegt Kuijvenhoven: "Mensen vertellen dat ze moeten luisteren naar hun lichaam. Dat ze rust moeten pakken als het lichaam dat aangeeft."