Friese jeugdbeschermers staken, maar niet iedereen, vanwege de precaire zorg

In andere delen van het land is de situatie in de jeugdbescherming nog zorgelijker dan in Fryslân, maar ook hier staan de jeugdbeschermers onder druk.

De werknemers van de jeugdbescherming beginnen met het schrappen van een aantal bureaudiensten en doen ze later ook minder huisbezoeken. De crisisdiensten blijven wel doorlopen. Vakbond FNV wil met de acties eisen dat het kabinet op zak gaat en er zo snel mogelijk 5.000 jeugdbeschermers bij komen.

Jeugdbeschermers bieden hulp aan kinderen uit huishoudens die problemen hebben, om ze zo gezond en veilig groot te brengen. Maar de instanties hebben te maken met een negatief imago.

De situatie is er niet beter op geworden met de Jeugdwet die in 2015 is ingevoerd. De gemeenten werden vanaf toen verantwoordelijk voor alle hulp aan jongeren. Het Rijk geeft de gemeenten geld, maar dat blijkt structureel te weinig.

Gemeenten moeten hierdoor bezuinigen op de jeugdzorg. "Het hele systeem is ziek", zegt Hendrika de Vries, lid van de raad van bestuur van het Regiecentrum Bescherming en Veiligheid in Leeuwarden.

Ronald Filius is al jaren jeugdbeschermer en werkt nu bij het regiecentrum in Leeuwarden. Hij heeft ook in andere delen van het land gewerkt en ziet dat het hier in Fryslân nog niet zo erg is als daar, maar zegt ook: "Het water staat wel aan onze lippen."

"Als ik kijk naar mijn caseload, het aantal zaken dat ik heb, dan is het druk. Het moet ook niet drukker worden, want dan is het niet meer te behappen ", zegt Filius.

Dat de situatie in Fryslân minder ernstig is, komt omdat er goed contact is over jeugdbescherming met het sociaal domein van de Friese gemeenten, legt Hendrika de Vries uit. "We hebben de afgelopen jaren gelukkig goede afspraken kunnen maken, waardoor we onze caseload omlaag hebben gebracht. Maar wij zijn er nog niet, ook bij ons moet er geld bij."

De zorgelijke situatie maakt niet dat Ronald Filius zijn werk als jeugdbeschermer neerlegt. Hij doet heel bewust niet mee aan de actie van de FNV. "Dit is niet mijn actie. Ik heb alle respect voor alle collega's die wel de acties mee willen doen, maar ik ben niet van plan om een bureaudienst te laten liggen of niet meer op huisbezoek te gaan. Ik heb daarmee de kinderen waar ik verantwoordelijk voor ben en de gezinnen waar ik mee moet werken."

De nieuwste acties hebben direct effect op kinderen en dat ziet Hendrika de Vries terug in de actiebereidheid. Dat is bij het regiecentrum niet heel hoog: "Wij willen ook niet dat het de kwetsbare kinderen waar we voor werken raakt. Maar het gegeven dat de FNV vol voor de acties gaat, daar staan we helemaal achter "

Meer geld betekent de mogelijkheid om meer en beter personeel aan te trekken en vast te houden. Zo kunnen jeugdbeschermers elkaar beter steunen en is er meer tijd voor de kinderen. Dat is nodig omdat de situaties in de huishoudens complexer zijn geworden.

"Ten opzichte van 40 jaar geleden is iedereen een stuk mondiger geworden, dus ze weten allerlei instanties te vinden om te klagen. Iedereen vindt dat hij het belangrijkste is," zegt Filius.

Volgens De Vries is er sprake van meer juridische procedures tegen jeugdbeschermers, maar hebben de cliënten het ook zwaarder en is het moeilijker om geschikte hulp te krijgen voor kinderen. Daarmee kan de druk hoog oplopen en is het zwaar om de beste zorg te geven die de kinderen en ouders volgens Filius nodig hebben en verdienen.

De verloopcijfers en de verzuimcijfers van medewerkers bij het regiecentrum nemen dan ook toe, zegt De Vries. "Dus dat maakt wel dat het ook bij ons op spanning staat. We hebben zorgen."

Jeugdbeschermer Filius houdt het nog wel even vol: " Het is een prachtvak en tegelijkertijd is het ondankbaar werk, want je doet het nooit goed. "