ProRail wil bij Molkwerum voor het eerst dassen verhuizen die het spoor laten verzakken

De dieren wonen al jaren bij het station Koudum-Molkwerum, in een burcht onder het spoor. Maar hun graafwerk zorgt voor verzakking van het spoor. Ze maken tunnels en op één zo'n plek moest het spoor al eens worden gerepareerd. Daarna is de boel echter opnieuw verzakt.

Machinisten van Arriva hebben de instructie gekregen om hier langzamer te rijden. ProRail wil inzetten op een verhuizing van de dassen en als dit lukt, kan zoiets ook op meerdere plekken worden ingezet.

Het probleem staat echter niet op zichzelf. Bij een eerste, landelijke inventarisatie van ProRail zijn 40 locaties gevonden waar dassen gevaarlijk dichtbij onder het spoor leven, zegt Michel van den Bogaert, flora- en faunadeskundige bij ProRail. "Ik vermoed dat dat nog maar het topje van de ijsberg is en dat er nog meer zijn", geeft hij aan.

Dassen zijn als wilde dieren beschermd met de Natuurbeschermingswet. Je mag ze niet verjagen of verstoren. ProRail wil er alles aan doen om een oplossing te vinden waarbij ze als spoorbeheerder mee kunnen leven, maar die ook goed is voor dassenfamilie.

Verstoring is niet te voorkomen bij de aanstaande verhuizing en daarvoor hoopt de organisatie op een ontheffing op die wet nog voordat de beesten in december jongen krijgen. Anders moet er langer worden gewacht.

Als het goed werkt, biedt dat ProRail een oplossing die mogelijk ook op andere plekken kan worden gebruikt.

Van den Bogaert: "We zijn eigenlijk al jaren bezig met dit probleem in Fryslân. Het is best lastig om op te lossen. Dit is onze vingeroefening. Als we hier ervaring mee hebben, hebben we een paar maatregelen uitgeprobeerd die we elders ook sneller kunnen toepassen. Het blijft wel maatwerk. We gaan die 40 locaties allemaal prioriteren om te zien waar het grootste risico zit. Daar gaan we dan beginnen."

De klus bij Molkwerum begint met de aanleg van een rooster bij het talud van de spoorweg over een behoorlijke lengte. Die moet de dassen zowel boven als onder de grond tegenhouden.

Daarmee is het nog niet klaar, maar je kunt niet zomaar een bestaande burcht afsluiten. De dassen moeten op een andere plek niet alleen onderkomen hebben, maar ook een omgeving waarbij ze hun voedsel bij elkaar kunnen scharrelen.

Daarom wordt een kunstdassenburcht voor de dassen geregeld. Van den Bogaert legt uit hoe ze dit willen aanpakken: "We gaan kijken of we de bestaande burchten een beetje kunnen ontzien als we dat hek gaan ingraven. Als we bij het ingraven een hol tegenkomen, dan stoppen we even en laten een gaatje, zodat de dassen weg kunnen en gaan daarna verder."

Er wordt een nieuwe plek voor de dassen gebouwd. "Een kunstburcht met pijpen. Alles is al voor ze voorbereid, met kamers erin. Daar komt een hoop grond op. Pas als ze dat hebben gevonden, gaan we het hek neerzetten. Dus we geven een alternatief, dat is nu het idee."

Omdat een belangrijk deel van het leefgebied van de dassen onbereikbaar wordt, komt er een tunnel onder het spoor door. Natuurlijk zijn er ook andere, iets minder diervriendelijke maatregelen mogelijk, maar je moet dan wel juridisch aan kunnen tonen dat andere maatregelen niet hebben geholpen.